Kinderen met problematisch of afwijkend gedrag: verschil tussen versies
Uit Wiki HOVUmc
| (5 tussenliggende versies door 3 gebruikers niet weergegeven) | |||
| Regel 34: | Regel 34: | ||
=== Relevantie === | === Relevantie === | ||
| − | + | Wat is normaal gedrag en wat niet? Wanneer is gedrag problematisch? | |
| − | + | Ongeveer 1 op de 10 ouders ervaart problemen bij de opvoeding van hun kind(eren) of ervaren het gedrag van hun kind als lastig of problematisch, maar kaarten dat zelden uit zichzelf aan bij de huisarts. De huisarts krijgt regelmatig de vraag een kind te verwijzen voor (ADHD-)diagnostiek. | |
| + | |||
| + | Veel huisartsen voelen zich niet capabel om diagnoses te stellen als het om psychische of psychiatrische problemen bij kinderen gaat. Maar wat kun je als huisarts wél doen? | ||
=== Doelen === | === Doelen === | ||
| − | * | + | * Je weet hoe je op ‘pluis-niet-pluis-niveau’ diagnostiek kan doen bij kinderen met problematisch of afwijkend gedrag. |
==== Subdoelen ==== | ==== Subdoelen ==== | ||
| − | * | + | * Je weet welke kinderen een groter risico lopen op psychische of psychosociale problemen. |
| − | * | + | * Je kunt in één à twee gesprekken van 20 minuten met ouders en kind de ernst van de problematiek inschatten. |
| − | * | + | * Je weet welke informatie van belang is voor deze beoordeling en weet welke vragen je daartoe moet stellen. |
=== Gebruiksaanwijzing === | === Gebruiksaanwijzing === | ||
Volgt | Volgt | ||
| − | === Onderwijsactiviteit 1 === | + | === Onderwijsactiviteit 1 - Voorbereiding aios === |
| − | ''' | + | '''Verplicht''' |
| − | * | + | * Houd gedurende 5 spreekuurdagen bij hoeveel kinderen je ziet die voldoen aan één of meerdere criteria van het zgn. ‘turflijstje’. |
| − | * Neem één casus mee | + | * Neem één casus mee van een kind met problematisch of afwijkend gedrag. Dat mag ook een casus zijn van een kind met onbegrepen lichamelijke klachten. |
| − | ''' | + | * Kijk vooraf het minicollege over de contextanamnese cq. scharnierconsult ''(volgt, is in de maak)''. |
| − | * Bespreek in een leergesprek met de | + | '''Facultatief''' |
| − | * Indien er een | + | * Bespreek in een leergesprek met jouw huisartsopleider hoe deze de diagnostiek doet bij dit soort problemen bij kinderen. |
| − | + | * Indien er een POH-jeugd werkzaam is in de praktijk: Vraag eens wat voor soort problematiek deze ziet en begeleidt. | |
| − | * Lees de [https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/adhd-bij-kinderen NHG-standaard ADHD bij kinderen | + | * Lees de [https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/adhd-bij-kinderen NHG-standaard ADHD bij kinderen]. |
| + | * Lees hoofdstuk 17 'Kinderen en adolescenten met psychische problemen' uit het boek 'De dokter en de patiënt met psychische problemen' (ISBN 978-90-368-2173-5). | ||
| − | === Onderwijsactiviteit 2 === | + | === Onderwijsactiviteit 2 - Op de TKD=== |
| − | + | * Bespreek in twee-/drietallen de ervaringen met betrekking tot het bijhouden van het turflijstje. Wat valt op? | |
| − | * Bespreek in | + | * Bespreek de inhoud van het mini-college. Of kijk het ter plekke op de TKD. Zijn er vragen over? |
| − | * | + | * Laat de aios in twee-/drietallen oefenen met de eigen casus. |
| − | |||
| − | * Laat de aios | ||
| − | ==== | + | ==== Docentenhandleiding ==== |
<div class="panel-group" id="accordion"> | <div class="panel-group" id="accordion"> | ||
<accordion parent="accordion" heading="Introductie (3 min.)"> | <accordion parent="accordion" heading="Introductie (3 min.)"> | ||
| Regel 73: | Regel 74: | ||
* Probleem: hoe doe je als huisarts diagnostiek? | * Probleem: hoe doe je als huisarts diagnostiek? | ||
</accordion> | </accordion> | ||
| − | <accordion parent="accordion" heading="Casus | + | <accordion parent="accordion" heading="Casus (15 min.)"> |
* Start bij dia 6: | * Start bij dia 6: | ||
| − | * Maak | + | * Maak twee-/drietallen om samen te werken. |
* Informatie letterlijk versnipperd: deel envelop 1 uit aan de groepjes. | * Informatie letterlijk versnipperd: deel envelop 1 uit aan de groepjes. | ||
| − | * Jullie krijgen nu 5' de tijd om het te ordenen, chronologisch, inhoudelijk, etc | + | * Jullie krijgen nu 5' de tijd om het te ordenen, chronologisch, inhoudelijk, etc. |
* Na ongeveer 5’ onderbreek je de discussie: Tja, zo gaat het op het spreekuur ook! Daar heb je ook tijdsdruk, ook hele verschillende brokjes informatie, het is soms echt een puzzel. | * Na ongeveer 5’ onderbreek je de discussie: Tja, zo gaat het op het spreekuur ook! Daar heb je ook tijdsdruk, ook hele verschillende brokjes informatie, het is soms echt een puzzel. | ||
* Inventariseer bij de subgroepjes wat ze tot nu toe weten, wat ze denken, of er al een diagnose boven komt drijven? Besteedt daar 5-10 minuten aan. | * Inventariseer bij de subgroepjes wat ze tot nu toe weten, wat ze denken, of er al een diagnose boven komt drijven? Besteedt daar 5-10 minuten aan. | ||
* Deel vervolgens envelop 2 uit en wederom krijgen ze 5’ de tijd. | * Deel vervolgens envelop 2 uit en wederom krijgen ze 5’ de tijd. | ||
* Inventariseer wederom wat ze tot nu toe weten, denken, etc. Vraag daarna om een conclusie of een diagnose met (behandel)voorstel wat te doen. | * Inventariseer wederom wat ze tot nu toe weten, denken, etc. Vraag daarna om een conclusie of een diagnose met (behandel)voorstel wat te doen. | ||
| − | * Je zult merken dat | + | * Je zult merken dat ze hier heel verschillend op reageren. Veel vragen om meer tijd, meer informatie, mopperen dat dit zo niet kan, etc. |
| − | * De parallel met het echte spreekuur is | + | * De parallel met het echte spreekuur is dat je daar óók te weinig tijd ervaart, óók het gevoel hebt dat je eigenlijk veel meer zou willen weten en vragen, maar toch tot een besluit moet komen. |
</accordion> | </accordion> | ||
| − | <accordion parent="accordion" heading="Presentatie Context-anamnese | + | <accordion parent="accordion" heading="Presentatie Context-anamnese (20 min)"> |
| − | ''Aanleiding | + | ''Aanleiding'' |
| − | * Diagnostiek bij kinderen lastig zeggen | + | * Diagnostiek bij kinderen lastig, zeggen huisartsen. |
| − | * Huisartsen zien zichzelf niet als deskundige op dit terrein, denken dat ze te weinig kennis hebben | + | * Huisartsen zien zichzelf niet als deskundige op dit terrein, denken dat ze daarvoor te weinig kennis hebben. |
* Wat is normaal, wanneer is druk ADHD? Wanneer label je iets autisme? Daar hebben huisartsen toch geen verstand van? | * Wat is normaal, wanneer is druk ADHD? Wanneer label je iets autisme? Daar hebben huisartsen toch geen verstand van? | ||
* Communiceren met kinderen is anders, maar hoe doe je dat dan? | * Communiceren met kinderen is anders, maar hoe doe je dat dan? | ||
| − | ''Doel | + | ''Doel'' |
* Model dat informatie ordent en helpt te wegen en daarmee diagnostiek vergemakkelijkt. | * Model dat informatie ordent en helpt te wegen en daarmee diagnostiek vergemakkelijkt. | ||
| − | * Huisartsen laten ervaren dat ze bekwamer zijn dan ze denken ( | + | * Huisartsen laten ervaren dat ze bekwamer zijn dan ze denken (deels onbewust bekwaam). |
| − | * Een | + | * Een neveneffect van deze methodiek is dat de structuur je helpt in het consult en je daarmee meer ruimte schept voor de communicatie. |
| − | ''Activiteit | + | ''Activiteit'' |
| − | * | + | * Contextschema presenteren en uitleggen. |
* Eventueel oefenen aan de hand van een eigen casus. | * Eventueel oefenen aan de hand van een eigen casus. | ||
| − | ''Resultaat | + | ''Resultaat'' |
* Overzicht over de verkregen en ontbrekende informatie | * Overzicht over de verkregen en ontbrekende informatie | ||
* Dat geeft op pluis-niet-pluis-niveau een diagnose. | * Dat geeft op pluis-niet-pluis-niveau een diagnose. | ||
| − | * Door de methodiek | + | * Door de methodiek vergelijk je het kind met de eigen referentiegroep. |
| − | ''Tijd | + | ''Tijd'' |
| − | * Kost 1 | + | * Kost 1 à 2 x 20 minuten. |
| − | ''Nabespreking | + | ''Nabespreking'' |
| − | * Als ik dit met huisartsen doe is | + | * Als ik dit met huisartsen doe is hun reactie vaak iets in de trant van: Ja maar, dat doe ik al! Mijn vraag is dan: dat klopt vast, maar doe je het ook vollédig, systematisch en bewust? |
</accordion> | </accordion> | ||
<accordion parent="accordion" heading="Afsluiting"> | <accordion parent="accordion" heading="Afsluiting"> | ||
| − | * | + | *Plenair de informatie uit de casus ordenen aan de hand van dit schema (5 min.) |
| − | * | + | *Eventueel aan de hand van het contextschema een eigen casus bespreken. (10 min.) |
| − | * | + | *Video Ellen: (20 min.) (= facultatief) |
| − | **Korte inleiding: Video is gemaakt door huisarts en | + | **Korte inleiding: Video is gemaakt door huisarts en POH-GGZ samen. Bedoeld om te laten zien wat voor nonverbale methodieken de POH-GGZ/-jeugd inzet in de communicatie met en behandeling van kinderen. |
**Video laten zien | **Video laten zien | ||
| − | * | + | *Vragen om te bediscussiëren (10 min., korter als tijdens presentatie al veel gevraagd is), afhankelijk van de deelnemers: |
| − | **Wat hiervan kunnen | + | **Wat hiervan kunnen aios/huisartsen ook gebruiken? |
| − | **Is het niet de moeite waard de | + | **Is het niet de moeite waard de POH-GGZ meer in te zetten bij het onderwijs? Zo ja: hoe? |
| − | **Wat zou je kunnen leren van de | + | **Wat zou je kunnen leren van de POH-GGZ e/o POH-jeugd? |
</accordion> | </accordion> | ||
</div> | </div> | ||
| − | ==== Links naar | + | ==== Links naar achtergrondinformatie over deze materie: ==== |
| − | * Zie [ | + | * Zie [[Diagnostiek GGZ bij kinderen - Het scharnierconsult]] |
| − | + | * Zie [https://www.youtube.com/watch?v=GoGoyIpJewo&t=849s video over Eureka-project] | |
| − | + | * [https://www.pharos.nl/wp-content/uploads/2018/10/psychische_problematiek_bij_vluchtelingkinderen_en-jongeren-praktijkkaart_huisarts_en_poh-ggz.pdf Psychische problematiek bij vluchtelingenkinderen en -jongeren] | |
| − | * | + | * Zie ook het [[Het Cultureel Interview|cultureel interview]] van de leerlijn diversiteit. |
{{Footer - Leerlijn psychische klachten}} | {{Footer - Leerlijn psychische klachten}} | ||
Huidige versie van 15 feb 2022 om 12:12
| Leerlijn psychische klachten | |
|---|---|
| Auteur | |
| Stage | |
| KBA | |
| Competenties | |
| Toepassing | |
WORDT MOMENTEEL GRONDIG HERZIEN
Inhoud
Relevantie
Wat is normaal gedrag en wat niet? Wanneer is gedrag problematisch?
Ongeveer 1 op de 10 ouders ervaart problemen bij de opvoeding van hun kind(eren) of ervaren het gedrag van hun kind als lastig of problematisch, maar kaarten dat zelden uit zichzelf aan bij de huisarts. De huisarts krijgt regelmatig de vraag een kind te verwijzen voor (ADHD-)diagnostiek.
Veel huisartsen voelen zich niet capabel om diagnoses te stellen als het om psychische of psychiatrische problemen bij kinderen gaat. Maar wat kun je als huisarts wél doen?
Doelen
- Je weet hoe je op ‘pluis-niet-pluis-niveau’ diagnostiek kan doen bij kinderen met problematisch of afwijkend gedrag.
Subdoelen
- Je weet welke kinderen een groter risico lopen op psychische of psychosociale problemen.
- Je kunt in één à twee gesprekken van 20 minuten met ouders en kind de ernst van de problematiek inschatten.
- Je weet welke informatie van belang is voor deze beoordeling en weet welke vragen je daartoe moet stellen.
Gebruiksaanwijzing
Volgt
Onderwijsactiviteit 1 - Voorbereiding aios
Verplicht
- Houd gedurende 5 spreekuurdagen bij hoeveel kinderen je ziet die voldoen aan één of meerdere criteria van het zgn. ‘turflijstje’.
- Neem één casus mee van een kind met problematisch of afwijkend gedrag. Dat mag ook een casus zijn van een kind met onbegrepen lichamelijke klachten.
- Kijk vooraf het minicollege over de contextanamnese cq. scharnierconsult (volgt, is in de maak).
Facultatief
- Bespreek in een leergesprek met jouw huisartsopleider hoe deze de diagnostiek doet bij dit soort problemen bij kinderen.
- Indien er een POH-jeugd werkzaam is in de praktijk: Vraag eens wat voor soort problematiek deze ziet en begeleidt.
- Lees de NHG-standaard ADHD bij kinderen.
- Lees hoofdstuk 17 'Kinderen en adolescenten met psychische problemen' uit het boek 'De dokter en de patiënt met psychische problemen' (ISBN 978-90-368-2173-5).
Onderwijsactiviteit 2 - Op de TKD
- Bespreek in twee-/drietallen de ervaringen met betrekking tot het bijhouden van het turflijstje. Wat valt op?
- Bespreek de inhoud van het mini-college. Of kijk het ter plekke op de TKD. Zijn er vragen over?
- Laat de aios in twee-/drietallen oefenen met de eigen casus.
Docentenhandleiding
- Voorstellen.
- Wat is het Eureka-project.
- Probleem: hoe doe je als huisarts diagnostiek?
- Start bij dia 6:
- Maak twee-/drietallen om samen te werken.
- Informatie letterlijk versnipperd: deel envelop 1 uit aan de groepjes.
- Jullie krijgen nu 5' de tijd om het te ordenen, chronologisch, inhoudelijk, etc.
- Na ongeveer 5’ onderbreek je de discussie: Tja, zo gaat het op het spreekuur ook! Daar heb je ook tijdsdruk, ook hele verschillende brokjes informatie, het is soms echt een puzzel.
- Inventariseer bij de subgroepjes wat ze tot nu toe weten, wat ze denken, of er al een diagnose boven komt drijven? Besteedt daar 5-10 minuten aan.
- Deel vervolgens envelop 2 uit en wederom krijgen ze 5’ de tijd.
- Inventariseer wederom wat ze tot nu toe weten, denken, etc. Vraag daarna om een conclusie of een diagnose met (behandel)voorstel wat te doen.
- Je zult merken dat ze hier heel verschillend op reageren. Veel vragen om meer tijd, meer informatie, mopperen dat dit zo niet kan, etc.
- De parallel met het echte spreekuur is dat je daar óók te weinig tijd ervaart, óók het gevoel hebt dat je eigenlijk veel meer zou willen weten en vragen, maar toch tot een besluit moet komen.
Aanleiding
- Diagnostiek bij kinderen lastig, zeggen huisartsen.
- Huisartsen zien zichzelf niet als deskundige op dit terrein, denken dat ze daarvoor te weinig kennis hebben.
- Wat is normaal, wanneer is druk ADHD? Wanneer label je iets autisme? Daar hebben huisartsen toch geen verstand van?
- Communiceren met kinderen is anders, maar hoe doe je dat dan?
Doel
- Model dat informatie ordent en helpt te wegen en daarmee diagnostiek vergemakkelijkt.
- Huisartsen laten ervaren dat ze bekwamer zijn dan ze denken (deels onbewust bekwaam).
- Een neveneffect van deze methodiek is dat de structuur je helpt in het consult en je daarmee meer ruimte schept voor de communicatie.
Activiteit
- Contextschema presenteren en uitleggen.
- Eventueel oefenen aan de hand van een eigen casus.
Resultaat
- Overzicht over de verkregen en ontbrekende informatie
- Dat geeft op pluis-niet-pluis-niveau een diagnose.
- Door de methodiek vergelijk je het kind met de eigen referentiegroep.
Tijd
- Kost 1 à 2 x 20 minuten.
Nabespreking
- Als ik dit met huisartsen doe is hun reactie vaak iets in de trant van: Ja maar, dat doe ik al! Mijn vraag is dan: dat klopt vast, maar doe je het ook vollédig, systematisch en bewust?
- Plenair de informatie uit de casus ordenen aan de hand van dit schema (5 min.)
- Eventueel aan de hand van het contextschema een eigen casus bespreken. (10 min.)
- Video Ellen: (20 min.) (= facultatief)
- Korte inleiding: Video is gemaakt door huisarts en POH-GGZ samen. Bedoeld om te laten zien wat voor nonverbale methodieken de POH-GGZ/-jeugd inzet in de communicatie met en behandeling van kinderen.
- Video laten zien
- Vragen om te bediscussiëren (10 min., korter als tijdens presentatie al veel gevraagd is), afhankelijk van de deelnemers:
- Wat hiervan kunnen aios/huisartsen ook gebruiken?
- Is het niet de moeite waard de POH-GGZ meer in te zetten bij het onderwijs? Zo ja: hoe?
- Wat zou je kunnen leren van de POH-GGZ e/o POH-jeugd?
Links naar achtergrondinformatie over deze materie:
- Zie Diagnostiek GGZ bij kinderen - Het scharnierconsult
- Zie video over Eureka-project
- Psychische problematiek bij vluchtelingenkinderen en -jongeren
- Zie ook het cultureel interview van de leerlijn diversiteit.
De bouwstenen in de leerlijn psychische klachten
De leerlijnen
Categorie: De 10 huisartsgeneeskundige thema's
| Kort | Spoed | Chron | Ouderen | Kind | Psych | ALK | Pall | Preventie | Praktijk |
| Korte episode zorg |
| Spoedeisende zorg |
| Chronische zorg |
| Complexe ouderenzorg |
| Zorg voor het kind |
| Psychische klachten |
| ALK |
| Palliatieve zorg |
| Preventie |
| Praktijkmanagement |
Categorie: Competentiegebieden
| Medisch handelen | Comm |
Maatsch. handelen | Weten |
Profess |
| Medisch handelen |
| Communicatie |
| Maatschappelijk handelen |
| Wetenschap |
| Professionaliteit |
Categorie: Overige aandachtsgebieden
| Diversiteit | Seksuali |
Innovatie |
| Diversiteit |
| Seksualiteit |
| Innovatie |
Categorieën:
- Leerlijn psychische klachten
- Bouwsteen
- Auteur - Dick Walstock
- CZ stage
- GGZ stage
- 2e Huisartsstage
- KBA 6.8 - Afwijkend gedrag bij kinderen
- Competentiegebied 2 - Communicatie
- Competentiegebied 3 - Samenwerken
- Competentiegebied 4 - Organiseren
- Competentiegebied 7 - Professionaliteit
- Toepassing - Praktijkleren
- Toepassing - Onderwijsprogramma
- Toepassing - Zelfstudie