Borderline persoonlijkheidsstoornis - Inzicht in gedrag: verschil tussen versies

Versie van 20 dec 2018 om 16:17

Relevantie

• Persoonlijkheidsstoornissen zijn niet zeldzaam, met name de borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) komt vaak voor. Geschat wordt dat 1-2% vd bevolking BPS heeft. In een normpraktijk betekent dat 20-45 patiënten.
• Patiënten met een BPS worden over het algemeen door (huis)artsen als ‘lastig’ ervaren.
• Met name in ANW/dienstsituaties kan dit tot problemen leiden, onder andere omdat patienten met een BPS kunnen gaan ‘shoppen’.
• Deze bouwsteen richt zich specifiek op de BPS. Een deel van deze kennis kan echter veralgemeniseerd worden naar andere persoonlijkheidsstoornissen.

Doelen

• Inzicht geven in de complexe binnenwereld van de BPS. Vanuit de theorie begrijpen hoe het wisselvallige gedrag ontstaat. Meer inzicht geeft vaak meer begrip en mededogen (empathie).
• De theorie over de BPS kunnen generaliseren naar de andere persoonlijkheidsstoornissen.

Subdoelen

• Wat is een persoonlijkheidsstoornis? En: hoe leg je dat uit een een patiënt?
• Hoe valt het wisselende gedrag van iemand met een BPS te begrijpen? Hoe ga je daar mee om?
• Waar liggen mijn eigen grenzen en gevoeligheden? (= begrip ‘tegenoverdracht’)
• Hoe communiceer je effectief met mensen met een PS en hoe kun je de Roos van Leary daarbij gebruiken?
• Mensen met een persoonlijkheidsstoornis hebben (veel) minder keuzemogelijkheden in hun gedrag. Het is aan de professional daar flexibel mee om te (leren) gaan. Hoe doe je dat?

Onderwijsactiviteit 1 – Voorafgaand aan de TKD

• Facultatief: bekijk de NTR-documentaire “Doe even normaal’ over bordeline-persoonlijkheidsstoornis:  (http://www.npo.nl/doe-even-normaal/18-08-2014/VPWON_1227542)
• Bedenk voor jezelf en neem deze informatie mee naar de TKD:
  • Welk gedrag van patiënten irriteert je?
  • Welk gedrag van patiënten werkt bij jou als een rode lap op een stier?
  • Hoe reageer je dan? Bang, boos, bedroefd, blij?
  • Ben je wel eens zó uitgedaagd dat je over je grenzen heen gegaan bent? Zo ja, wat gebeurde er toen?

Onderwijsactiviteit 2 – Op de TKD:

• Inleidende presentatie met enkele oefenelementen erin.
  • Theorie BPS (zie aantekeningen in de presentatie).
  • Video van uitleg PS aan patiënt.
  • Rollenspel AIOS: leg aan patiënt uit wat een PS is.
  • Evaluatie: bespreek in 2-tallen de ‘lastige patiënt’ uit het huiswerk. Wat zou je nu anders doen?
  • Als er tijd voor is: Rollenspel met patiënte met BPS die slaaptabletten vraagt/eist....
• In de presentatie staan bij de notities een toelichting voor de docent met extra uitleg en informatie.

Facultatief: Onderwijsactiviteit 3 – Op de TKD:

• Oefenen met trainings-acteurs:
  • Nodig een trainings-acteur uit op de TKD en laat de AIOS datgene oefenen wat ze als lastig ervaren in de communicatie met patiënten (met een van de persoonlijkheidsstoornissen).
  • Er is een drietal uitgeschreven rollen (zie bijlagen).
  • Stimuleer de AIOS gedrag te oefenen wat ze ‘spannend’ vinden, laat ze experimenteren: met een acteur kan er immers niks mis gaan.

De bouwstenen in de leerlijn psychische klachten

De leerlijnen

Categorie: De 10 huisartsgeneeskundige thema's

Categorie: Competentiegebieden

Categorie: Overige aandachtsgebieden