Wie bepaalt eigenlijk de inhoud van de huisartsopleiding?
Deze vraag hoor ik regelmatig van zowel opleiders als aios en docenten. De achtergrond van de vraag is vaak in hoeverre de inhoud landelijk vastligt (competentieprofiel, opleidingsplan, toetsplan) en hoeveel ruimte er is om dit lokaal vrij toe te passen. Welke landelijke organisaties bemoeien zich met de inhoud van de huisartsopleiding?
Kaderbesluit CHVG
Het CHVG heeft in opdracht van het ministerie bindende regelgeving opgesteld voor de huisartsopleiding. De RGS heeft als taak deze regels te handhaven. Het gaat om randvoorwaarden: Kaderbesluit CHVG art. B.3.sub 5 en de vervolgbesluiten beschrijven eisen aan de inhoud van de driejarige opleiding tot huisarts:
- De structuur van de opleiding (minstens 18 mnd huisartsstage, minstens 6 mnd ziekenhuisstage, hoogstens 6 mnd buiten
- huisartspraktijk en ziekenhuis, 40-50 terugkomdagen per jaar).
- De huisartsgeneeskundige competenties.
- Het Protocol toetsing en beoordeling.
Concilium voor de Huisartsopleiding, sinds 2006
Het CHO draagt zorg voor de kwaliteit, actualiteit en toekomstgerichtheid van de opleiding. In het CHO zitten vertegenwoordigers van de beroepsgroep (Wendy Borneman namens LHV en Rob Dijkstra namens NHG) en van Huisartsopleiding Nederland (Norbert Schilder namens LHOV en Nettie Blankenstein namens de hoofden), plus een aios (LOVAH-lid Yvet van Benthem) als adviseur. In het CHO is de beroepsgroep vooral gericht op inhoudelijk beleid, Huisartsopleiding Nederland vooral op uitvoeringsbeleid. Huisartsopleiding Nederland, sinds 2007 Huisartsopleiding Nederland is de netwerkorganisatie van de acht huisartsopleidingen en wordt bestuurd door de hoofden huisartsopleiding (DB Roger Damoiseaux en Nettie Blankenstein) en de hao’s via de LHOV (DB Gerda van de Woude en Norbert Schilder) en directeur Jan Muurling. Uitgangsgedachte is een gemeenschappelijke huisartsopleiding, met eigen accenten bij de instituten. Er zijn ruim twintig mensen in dienst.
Huisartsopleiding Nederland heeft als taak het stimuleren van kennisuitwisseling, goed onderwijs, goede toetsing, kwaliteit van hao’s en vorming van netwerken tussen instituten en opleidingspraktijken.
- coördineert de productie van de landelijke toetsen (LHK, KOV) en toetsingsinstrumenten (combel), verwerkt de resultaten en bewaakt en bevordert de kwaliteit van deze toetsen.
- maakt en verspreidt onderwijsmaterialen (scoringlijsten vaardigheden, KBAboekje, producten en diensten in opdracht van de acht opleidingen en faciliteert landelijke werkgroepen.
- coördineert opstellen van Landelijk Opleidingsplan Huisartsgeneeskunde en Landelijk Toetsplan.
- coördineert landelijke aanmelding, selectie en plaatsing aios en herintreders.
- ondersteunt de werving van opleiders en docenten
- coördineert landelijke onderwijswerkgroepen en werkconferenties (o.a. toetsing, vaardigheden, hao-coördinatoren, kwaliteitscyclus GEAR).
- organiseert samen met SBOH landelijk aiosonder wijs (STARtclass I en II, Preventieve Zorg 2daagse, PROFclass praktijkmanagement).
- beheert het innovatie-stimuleringsfonds van de acht huisartsopleidingen.
SBOH, sinds 1989
De SBOH regelt de financiering van de opleiding vanuit VWS opleidingsgelden en is werkgever van de aios. De SBOH heeft een belangrijke rol gespeeld bij de ontwikkeling van landelijk aiosonderwijs zoals de STARtclass; deze taak wordt de komende jaren overgenomen door Huisartsopleiding Nederland.
Wat betekenen Kaderbesluit, Concilium en Huisartsopleiding Nederland voor de inhoud van de acht lokale huisartsopleidingen?
Het CHVG Kaderbesluit geeft de randvoorwaarden voor het door Huisartsopleiding Nederland opgestelde Landelijk opleidingsplan en het daarop voortbouwende Lokale Opleidingsplan. Het Individuele Opleidings Schema (IOS) van elke aios moet aan deze randvoorwaarden voldoen, anders erkent de RGS het diploma niet. Dus een aios kan niet langer dan 6 maanden stage buiten huisartspraktijk of ziekenhuis doen. Een maand meedoen met een extern verloskundigenspreekuur tijdens een huisartsenstage mag wel.
Ons Lokaal Opleidingsplan en ons Lokaal Toetsplan HOVUmc 2018 zijn lokale uitwerkingen van het Landelijk Opleidingsplan 2016 en het Landelijk Toetsplan. Beide laten veel meer ruimte dan wij nu gebruiken.
- Een aios kan bijvoorbeeld best een maand lang ANW-diensten doen en overdag vrij zijn.
- Of het 3e opleidingsjaar in dezelfde praktijk doorgaan waar hij het 1e jaar heeft doorgebracht.
- Of een GGZ-stage doen in een basis-GGZ-praktijk met opleidingserkening .
- Of 18 ipv 24 maanden huisartsenstage doen en dan 6 maanden extra ziekenhuisstages.
- Of terugkomdagen inwisselen voor een externe cursus die in zijn IOP past.
Ik zeg niet dat ik al deze mogelijkheden zou toestaan, en als opleider mag je dit beslist ook weigeren, maar binnen de regelgeving is meer mogelijk dan wij nu realiseren. Een ‘aios in the lead’ kan leerkansen creëren waar wij hem nu niet op wijzen.
