Aios – update van teamleiders (25 maart)

Beste aios,

Hierbij weer een nieuwe, uitgebreide update. Er zijn veel vragen binnengekomen die we ook proberen te beantwoorden in dit bericht.

De onderwerpen die in deze mail aan bod komen zijn:

  • alternatieve werkzaamheden
  • registratie van werkzaamheden
  • diensten
  • gevolgen voor de lengte van de opleiding/verlenging
  • de situatie waarin de opleider ziek is
  • onderwijs de komende tijd
  • individuele begeleiding van aios en koppel door de docent
  • LHK en KOV, en video-opnames van consulten

Let op: het is een uitgebreid bericht. We adviseren je om alles goed door te lezen omdat hier voor iedereen belangrijke informatie in staat.

Alternatieve werkzaamheden
De vorige week aangekondigde inventarisatie onder aios en stageplaatsen is grotendeels afgerond. We hebben inmiddels een vrij goed overzicht van aios die door de crisis minder te doen hebben of zelfs thuis zitten. We willen hier graag onze bewondering en waardering uitspreken voor het enthousiasme waarmee velen van jullie hebben aangegeven je graag nuttig te willen maken waar dat mogelijk is.

We onderscheiden de volgende categorieën:

  1. Aios in de HA stage die, als gevolg van de aanpassingen binnen hun praktijk, minder patiënten zien en spreken
  2. Aios in de klinische stage die weinig werk hebben of zelfs naar huis zijn gestuurd vanwege leeglopende poli’s (denk aan Kindergeneeskunde, KNO, Orthopedie)
  3. Aios in een CZ of GGZ stage die weinig werk hebben of naar huis zijn gestuurd vanwege te weinig patiënten
  4. Aios die een periode van onbetaald verlof hebben maar niet aan hun geplande reis zijn begonnen of eerder hebben moeten terugkeren

Onze collega Rinel van Beest coördineert de herplaatsingen. Let op: neem geen eigen initiatief zonder dat je dat met Rinel van Beest hebt besproken!

Onder onze opleidingsplaatsen hebben we geïnventariseerd waar behoefte is aan extra inzet van aios. De lijst met aios die graag op een andere plek ingezet worden omdat zij op hun opleidingsplaats te weinig werkzaamheden hebben is helaas een stuk groter dan de lijst van plekken die nu extra capaciteit zoeken. Dat betekent dat we moeten prioriteren in bovenstaande groepen. We hebben, in overleg met Nettie Blankenstein en waar nodig met de andere opleidingen, de volgende uitgangspunten geformuleerd:

Ad 1.    Aios die op dit moment stage lopen in de huisartspraktijk blijven daar zitten. We kunnen niet overzien hoe zich dit de komende weken ontwikkelt maar we verwachten dat het in de nabije toekomst weer erg druk gaat worden in de huisartspraktijk. Doordat patiënten hun uitgestelde zorgvraag gaan stellen en/of doordat ook in de huisartspraktijken meer mensen ziek worden en tijdelijk uitvallen. En dan is alle beschikbare capaciteit daar dringend nodig.

We vinden het niet verantwoord wanneer aios in een werkweek afwisselend op meerdere stageplekken actief zijn omdat dit een risico op wederzijdse besmetting met zich mee brengt. Daarom kunnen we helaas niet akkoord gaan met een gedeeltelijke overgang vanuit een huisartsenpraktijk naar bijvoorbeeld een IC of SEH.

Ad 2/3. We geven bij herplaatsen van aios voorrang aan aios die nu in het tweede jaar zitten en die door de omstandigheden thuis zijn komen te zitten.

Bij een alternatieve plaats kijken we in afnemende prioriteit naar de volgende randvoorwaarden:

  • Veiligheid voor de aios
  • Verantwoorde patiëntenzorg leveren
  • Goede leer-condities

Als er binnen de instelling waar je stage loopt verzoeken komen op een andere plek te werken, werk daar dan zoveel mogelijk aan mee. Ook weer met de drie genoemde randvoorwaarden in je achterhoofd. Bespreek of er op de alternatieve plek een opleider beschikbaar is voor supervisie op je werkzaamheden of overleg met je huidige opleider of zij/hij die rol kan vervullen. Mocht je overplaatsing nog niet bij de huisartsopleiding bekend zijn, meld deze dan bij Rinel van Beest (r.vanbeest@amsterdamumc.nl) én je docenten. Vermeld hierbij svp je contactgegevens! Rinel van Beest neemt contact met je op.

Indien je thuis zit omdat er op je opleidingsplaats te weinig werkzaamheden zijn, en is dit nog niet bij de huisartsopleiding bekend, meld dit dan ook bij Rinel én bij je docenten. Vermeld hierbij s.v.p. je contactgegevens. Rinel neemt contact met je op.

Zij neemt ook contact op met de aios die al bij ons gemeld hebben dat zij zijn overgeplaatst of thuis zitten.

NB: Er zijn behoorlijk wat van dit soort signalen en verzoeken binnengekomen. Dat vraagt enige tijd om iedereen te spreken. Als je ons gemaild hebt, weet dat we je signaal of verzoek geregistreerd hebben en dat we ons best doen dit zo snel mogelijk op te pakken.

Ad 4.     Aios die onbetaald verlof hebben: omdat we minder verzoeken voor extra capaciteit hebben dan aios die nu weinig werk hebben of thuis zitten in jaar 2 kunnen we momenteel voor aios die met onbetaald verlof thuis zijn helaas niet veel betekenen. We begrijpen dat jullie ‘handen jeuken’ om aan de slag te gaan en we kunnen ons ook voorstellen dat jullie in je eigen netwerk verzoeken om hulp tegen komen. Het staat jullie vrij om hierop in te gaan. Dit soort tijdelijke werkconstructies kunnen buiten ons om geregeld worden. De weken die je besteedt op deze alternatieve werkplek zijn geen opleidingsweken.

Registratie
Als je ingezet wordt op een alternatieve stageplek of op je huidige plek alternatieve werkzaamheden doet dan verzoeken we je om goed en waarheidsgetrouw bij te houden welke werkzaamheden je  verricht en welke begeleiding je krijgt. Een goede, betrouwbare registratie maakt het voor ons mogelijk om te zijner tijd te beoordelen in hoeverre deze alternatieve werkzaamheden mee kunnen tellen als opleidingstijd. Helaas kunnen we daar nu nog geen concrete uitspraken over doen.

Diensten
Voor de aios in de huisartsstage: we krijgen bericht van aios die door omstandigheden of aanwijzingen van de posten minder diensten kunnen doen. Registreer de diensten die je wél doet. Een goede registratie maakt het voor ons mogelijk om te zijner tijd te beoordelen wat de consequenties zijn. Helaas kunnen we ook daar nu nog geen concrete uitspraken over doen.

Gevolgen voor lengte opleiding/verlenging
We begrijpen de zorg en vragen van velen van jullie over het effect van deze omstandigheden en eventuele alternatieve werkzaamheden op je opleidingsduur. Je kunt in deze omstandigheden niet in alle gevallen goed aan de slag met je leerdoelen en tegelijk zal je ook weer allerlei zaken leren die je niet had voorzien. Ook hiervoor geldt dat we op dit moment nog geen uitspraken kunnen doen over eventuele verlengingen of inhalen van stages. We zullen dit, als de omstandigheden dat toelaten, van geval tot geval moeten beoordelen. En daarvoor is een goede registratie in ieder geval van groot belang.

Zieke opleider
Indien je opleider onverhoopt ziek wordt, dan is het nodig dat de opleidingsplaats een collega aanwijst die jouw aanspreekpunt wordt. Mocht dat nodig zijn, vraag hier dan zelf actief om!

Onderwijs
Vele aios hebben hun docenten en ons laten weten onderwijs te willen blijven volgen waar mogelijk. Daarover hebben het volgende afgesproken:

  1. De docenten bieden op de geroosterde terugkomdagen een halve dag onderwijs (3 à 4 uur) via Zoom aan. Het tijdstip kan voorlopig in overleg tussen docenten en aios bepaald worden. Als er een aanbod van expert-onderwijs komt (zie punt 2) gaat dit vaste groepsonderwijs naar de ochtend.

Programmaonderdelen kunnen bijvoorbeeld zijn:

  • Reflectieronde (evt in subgroepen)
  • Aios-onderwijs, casus-presentatie/thema-presentatie (mogelijkheid PPP op Zoom)
  • Voorbeeld onderwerp: telefonische consultvoering
  1. We streven ernaar om vanaf de week van 13 april een aanbod van Zoom expert-onderwijs te doen; mededelingen volgen.
  1. Verplichtingen voor aios:
    • De aios doen in principe mee met het Zoom-onderwijs; ze kunnen daar gemotiveerd en in overleg met hun opleider en docenten van afwijken:
      • Dringende patiëntenzorg gaat vóór
      • Andere activiteiten kunnen passender zijn bij de individuele leerdoelen
      • Andere persoonlijke verplichtingen kunnen deelname onmogelijk maken
    • Video-opnames van (telefonische) consulten zijn ook in deze crisis nuttig, maar niet altijd haalbaar. De verplichting hiertoe, voor leren én toetsen, wordt tot nader order opgeschort. Zie aparte mededeling Video-opnames hieronder
    • Opdrachten: de opdrachten (die onlangs zijn teruggebracht tot 1 casus-presentatie per kwartaal en enkele verdiepingsopdrachten) zijn bedoeld voor het werken aan persoonlijke leerdoelen binnen de opleidingsdoelen. Aios kunnen daar gemotiveerd van afwijken. Wij houden in deze crisistijd niet aan deze opdrachten vast maar laten het gesprek over persoonlijke leerdoelen en de acties die daaruit volgen over aan het gesprek tussen de aios en haar docent.

Individuele begeleiding aios en koppel door docent
Docenten onderhouden zo goed mogelijk contact met de aios en het koppel, via telefoon of Zoom oid. Dit hoort bij de reguliere begeleiding. Aios en opleiders geven aan wanneer deze begeleiding wel of niet uitkomt.

LHK en KOV
De LHK van april is komen te vervallen en wordt ook niet ingehaald op een ander tijdstip. De eerstvolgende LHK vindt plaats in oktober. We zullen via de docenten inventariseren voor welke aios het in kaart brengen van de medische kennis eerder dan oktober noodzakelijk is, en wat daarvoor een passend middel is. De KOV staat nog wel op de agenda (28 april) maar we weten nog niet of deze doorgang kan vinden. Daarover informeren we jullie zo spoedig mogelijk.

Video-opnames van consulten
Het opnemen van consulten op video is op dit moment in veel praktijken lastig of onmogelijk. Dit leidt tot de volgende overwegingen en een besluit:

De verplichting hiertoe, voor leren én toetsen, wordt tot nader order opgeschort.

Als de praktijksituatie het wél toestaat om video’s op te nemen, willen we de aios aanmoedigen dat te doen en de opnames  ter bespreking aan de terugkomdaggroep/docenten aan te bieden. Ook telefonische consulten lenen zich, juist in deze tijd, uitstekend voor nabespreking en feedback. Let op: ook bij opname van telefonische consulten moet er mondelinge toestemming van de patiënt hoorbaar op band zijn, en moet de patiënt tevoren zijn geïnformeerd. Dat lijkt met een terugbelspreekuur goed mogelijk te zijn.

Omdat het opnemen van consulten op dit moment lastig of onmogelijk kan zijn,  besluiten we om de verplichting tot het inleveren van consultvideo’s voor onderwijs op de terugkomdag, of voor toetsing, voorlopig op te schorten. Reeds ingeleverde video’s voor toetsing zullen wel gewoon beoordeeld worden. Aios die voor de laatste Basis consultvoeringstoets (BCT) een onvoldoende hebben gekregen gaan aan de slag met de inhoudelijke feedback die zij kregen en overleggen met hun opleider en docenten over het vervolg. Docenten stemmen dit af met hun teamleider. Het is nu nog te vroeg om uitspraken te doen over het doorgaan van de BCT van september a.s.

De huisartsopleiding onderstreept als altijd het grote belang van goede arts-patiënt communicatie voor goede zorg. Als video-opnames tijdelijk niet mogelijk zijn betekent dat een verminderde begeleiding door de docenten hierin. Dit vraagt van de opleiders dat zij, waar mogelijk, extra observeren om het leren van de aios zo veel mogelijk te ondersteunen, en om een verantwoorde beoordeling mogelijk te maken. Voor de aios die in maart 2020 gestart zijn moet de nadruk daarbij liggen op het leren van de communicatieve basisvaardigheden zoals beschreven in de MAAS globaal.  Voor alle aios en opleiders is dit, als de omstandigheden het toelaten, een extra stimulans voor het regelmatig om-en-om spreekuren doen. Een nieuwe variant hierop is het om-en-om telefonisch spreekuur, waarin, naast effectieve triage, bijvoorbeeld effectief telefonisch geruststellen een aandachtspunt kan zijn.

Tot zover voor dit moment. We verzoeken jullie om communicatie en informatie-uitwisseling zoveel mogelijk te laten verlopen via jullie docenten. Dit behoudens de informatie-uitwisseling over alternatieve stageplekken en stage-invulling met Rinel van Beest zoals hierboven genoemd.

Hartelijke groet,

Jeroen Woertman – teamleider fase 1
Hendrien Duijnhouwer – teamleider fase 2