Stand van zaken tweefasenstructuur
Dit jaar gaan we van een opleiding die verdeeld is in drie jaren naar een opleiding die verdeeld is in twee fasen. Op 1 maart starten alle nieuwe aios in zogenaamde eerste-fasegroepen. Op 1 september komt iedereen die de CZ-, GGZ- of tweede huisartsstage doet in een tweede-fasegroep.
Hierna schetsen we het waarom en hoe van de tweefasenstructuur.
Maar eerst:
Wat betekent de tweefasenstructuur voor opleiders en het opleiden in de praktijk?
De reorganisatie is vooral gericht op het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs tijdens de terugkomdag. Tegelijk willen we, tijdens deze kwaliteitsslag, ook het samen opleiden in de driehoek aiosopleider-docent versterken.
Waar denken we aan?
- Opleiders goed zicht geven op het (expert)onderwijs tijdens de terugkomdagen, op de mogelijkheden die de Wiki gaat bieden voor zelfstudie van de aios en voor suggesties voor onderwijs in de praktijk
- Samen met de docent de aios kunnen gidsen in de keuzes van expertonderwijs
- Opleiders vragen om hun expertise in te zetten als (gast)docent in de opleiding
- Nog meer samen optrekken bij de begeleiding en beoordeling van de aios bv door de voortgangsgesprekken in de driehoek te voeren
- Ontwikkelen van expertonderwijs voor aios en opleiders samen met bijvoorbeeld gebruik van Webinars/skype.
- Het geven van expertonderwijs in geschikte opleidingspraktijken
- Uitbreiden van gezamenlijke scholing met de stageopleiders van de externe stages.
Tot zover, we gaan jullie zeker uitnodigen om verder mee te denken. Wat is ook al weer de tweefasenstructuur en waarom doen we dit?
Huisartsopleiding in twee fasen:
De opleiding beslaat drie jaar en is verdeeld in twee fasen van anderhalf jaar. De eerste fase bestaat uit de eerste huisartsstage van een jaar, met aansluitend de klinische stage van zes maanden. De tweede fase begint met zes maanden stage in de chronische zorg en de GGZ, gevolgd door de tweede huisartsstage. De aios blijven anderhalf jaar bij elkaar in een eerste-fasegroep en veranderen in principe maar één keer van groep, als ze naar de tweede fase gaan.
Eerste fase:
In deze fase van de opleiding staan de veel voorkomende klachten, de spoedzorg, de veel voorkomende chronische aandoeningen en SOLK centraal. De aios ontwikkelt in deze fase een eerste zelfvertrouwen in zijn/haar rol als huisarts. In het instituutsonderwijs heeft reflectie in de peergroep, naast arts-patiëntcommunicatie en medische inhoud, een belangrijke plaats. In het tweede deel van de huisartsstage volgt de aios supervisie.
Tweede fase:
In de tweede fase staan de GGZ, de complexe ouderenzorg, de palliatieve zorg, preventie en praktijkmanagement centraal. De aios verbreedt en verdiept zijn/haar competenties. In het instituutsonderwijs is er naast het onderwijs in de vaste fasegroep plaats voor expertonderwijs. De aios is toenemend zelfsturend en maakt individuele keuzes ten aanzien van het volgen van expertonderwijs. Ook is er aandacht voor zelfstudie en voorbereiding op een leven lang leren.
Waarom?
In onze visie op opleiden leert de aios in verbondenheid met zijn/haar opleider, docenten en peers; hij/zij wordt daarbij toenemend competent en autonoom in de patiëntenzorg en in het zelf richting geven aan zijn/haar leren (zelfsturing). De theoretische onderbouwing hiervoor is te vinden in de Self Determination Theory van Decy en Ryan die zegt dat optimaal functioneren, persoonlijke groei en intrinsieke motivatie mogelijk zijn als aan drie natuurlijke basisbehoeften is voldaan: het gevoel van competentie, van verbondenheid en van autonomie. Een opleiding in twee fasen sluit hier in onze optiek beter op aan en biedt nog andere voordelen:
- De aios leert gedurende de héle opleiding vanuit het perspectief van de toekomstige huisarts.
- Er is meer continuïteit in het leren van de aios door langer lopende groepen met meer continue begeleiding en beoordeling.
- Er zijn meer doorgaande inhoudelijke leerlijnen.
- Er is meer plaats voor individuele keuzes in het onderwijs.
- Er is meer plaats voor expertonderwijs.
In de eerste fase willen we meer aandacht besteden aan de doorlopende lijn van spoedeisende zorg in de dagpraktijk, op de huisartspost en tijdens de klinische stage. Eens in het kwartaal willen we een themadag organiseren waarin ook plaats is voor expertonderwijs. Met het vervroegen van supervisie willen we de aios in de eerste fase al intensiever begeleiden in de beroepssocialisatie en het leren leren.
In de tweede fase willen we een groter aanbod van expertonderwijs realiseren en daarin ook meer keuze mogelijk maken. Als vervolg op de supervisie in de eerste fase en als voorbereiding op het werkend leven na de opleiding gaan we intervisie aanbieden, eerst begeleid daarna onbegeleid.
Twente
In Twente zal de tweefasenstructuur er deels anders uit gaan zien: de aios blijven tijdens de eerste huisartsstage in hun groep in Hengelo, de terugkomdagen tijdens de klinische stage volgen ze in Zwolle samen met de aios daar. Rob Corsten is vanuit Twente een van onze docenten. In de tweede fase komen de aios in een gemengde groep van aios die stage lopen binnen de chronische zorg, GGZ en de tweede huisartsstage. Omdat dit een grote groep wordt komt er een extra docent het team in Hengelo versterken. Ook zal onderwijslocatie verhuizen van het ziekenhuis naar dezelfde huisvesting als Thoon.
Omdat het onderwijs in Twente nog meer maatwerk vereist zijn er inmiddels veel mensen betrokken bij de vormgeving van de tweede fase per 1 september.
Landelijk Opleidingsplan
Hand in hand met de invoering van de tweefasenstructuur zijn we bezig met het implementeren van het Landelijk Opleidingsplan 2016. In expertisegroepen wordt door docenten en alumni hard gewerkt om onderwijsbouwstenen te verzamelen die bij het leren van de thema’s en KBA’s van nut kunnen zijn. Ook de ontwikkeling van het expertonderwijs is in handen van deze expertisegroepen. Over het werk van de expertisegroepen meer in de volgende proVU.
Voor meer informatie zie het Lokaal Opleidingsplan
2018 op onze Wiki.
Hartelijke groet, Angélique Bongers, Hedwich
Breuker, Chris Rietmeijer
