Vaccinaties

Leerlijn preventie
Auteur	Annemarie Schalkwijk; Louise Nooteboom; Erik Fokke; Marleen Offereins; Esther van Vlaanderen;
Stage	1e Huisartsstage; Klinische stage; CZ stage; GGZ stage; 2e Huisartsstage;
KBA	5. Programmatische preventie;
Competentie	Maatschappelijk handelen; Professionaliteit;
Toepassing	Leergesprek; Onderwijsprogramma; Praktijkleren;

Inhoud

1 Relevantie
2 Doel
3 Achtergrondinformatie
- 3.1 Rijksvaccinatieprogramma
4 Onderwijsactiviteiten

Relevantie

Als huisarts heb je regelmatig met deze vorm van preventie te maken: vaccineren. Zowel (het organiseren van) de griepvaccinatie, als informatie geven en kennis hebben over andere vaccinaties die via het Rijksvaccinatieprogramma lopen. Door je te verdiepen in de achtergrond van vaccinaties voel je je meer bekwaam om het gesprek over het wel of niet vaccineren met de patiënt aan te gaan.

Doel

Je neemt kennis van het Rijksvaccinatieprogramma, zodat je hierover vragen van patiënten kunt beantwoorden.
Je doet kennis op over de griepvaccinatie in de huisartsenpraktijk, inclusief achtergronden en indicaties.
Je krijgt inzicht in gedachten van patiënten over wel/niet willen laten vaccineren.
Je gaat je zeker voelen om in gesprek te gaan over de reden van patiënten om geen vaccin te willen.

Achtergrondinformatie

Rijksvaccinatieprogramma

Hier vind je alles over het Rijksvaccinatieprogramma, de achterliggende evidence, schema's en inhaalschema's.
Er is ook een e-learning over het vaccinatieprogramma beschikbaar.
Meningokokken: het laatste nieuws over de meningokokkenvaccinatie en de volgende stap; meningokokken B?

Onderwijsactiviteiten

Onderwijsactiviteit 1

Wel of niet vaccineren?
De laatste tijd is vaccineren vaak onderwerp van debat in de media. Waren het vroeger voornamelijk gewetensbezwaarden die, hun kinderen of zichzelf, niet lieten vaccineren, nu lijkt er een groep - vaak hoogopgeleide - ouders die vraagtekens zet bij vaccinatie bij te komen. Het TV-programma Zondag met Lubach geeft je een mooi overzicht van hun argumenten:

Scroll eens door de vaccinaties van het Rijksvaccinatieprogramma en vorm je mening: welke vaccinaties vind jij het belangrijkst? Waarom? De laatste tijd zijn er veel ontwikkelingen geweest in het programma, denk aan de meningokokken- en HPV-vaccinatie. Zijn er nog vaccinaties die je wel of niet zelf gehad zou willen hebben? Waarom?
Voor de aios met kinderen: welke afwegingen heb jij gemaakt bij het vaccineren van je kinderen? Helpt je dit in de counseling van patiënten of juist niet?
Hoe ga je om met ouders die hun kinderen principieel niet laten vaccineren? Of met ouders die om deel-vaccinaties vragen?

Onderwijsactiviteit 2

Griepvaccinatie
Het NHG heeft een speciaal dossier griepvaccinatie, ook de handleiding griepvaccinatie in de huisartsenpraktijk vind je hier.

Pak de NHG-praktijkhandleiding griepvaccinatie erbij en vergelijk dit met het protocol van jouw praktijk.
- Wanneer wordt begonnen met de voorbereiding van de griepvaccinatie? Wie doet wat?
- Welk aandeel heeft de griepvaccinatie in de financiële begroting van je praktijk?
- De laatste tijd is er discussie geweest over het nut van de griepvaccinatie, hoe sta jij hierin
  - betreffende patiënten?
  - voor jezelf als hulpverlener?

Onderwijsactiviteit 3

Pandemie

Door de recente COVID19-pandemie hebben we geleerd wat voor grote effecten dit heeft op onze gezondheid. Niet alleen lichamelijk, maar ook psychisch. Vaccineren is een van de oplossingen die geboden wordt, maar niet iedereen voelt zich daar goed over: de zogenaamde vaccinweigenaars, vaccincritici, antivaxxers of ‘wappies’. Deze groep is niet zomaar over een kam te scheren. Er is nogal wat verdeeldheid en er zijn discussies over het wel of niet vaccineren.

Bekijk de video Ik zet niet zomaar mijn principes opzij en lees het artikel Noem vaccin-critici geen wappies, dat werkt averechts (of verdeel dit onderling).
Bespreek tijdens de terugkomdag of met je opleider:
- Reflectie: hoe sta je er zelf in? Hebben mensen het recht te weigeren, of moet dit weigeren lastig gemaakt worden ten voordele van een grotere groep? (Denk aan Oostenrijk waar mensen die zich niet lieten inenten dingen zoals met OV reizen ontzegd werden)
- Wat zijn argumenten van vaccincritici? Welke ben je tegengekomen in de (huisarts)praktijk?
- Ga jij het gesprek aan met een patiënt die zich niet wil vaccineren? Zo ja, hoe doe je dat en welke argumenten gebruik je?
- Zie ook adviezen in het artikel Behoedzaam manoeuvreren werkt het best bij antivaxxers.
  - Zijn er punten waar je iets aan hebt? Zo ja, welke?

Om met de patiënt door te nemen of mee te geven: https://www.thuisarts.nl/corona/ik-wil-meer-weten-over-prikken-vaccinatie-tegen-corona

Bronnen

De bouwstenen in de leerlijn preventie

De leerlijnen

Leerlijn preventie
Auteur	Annemarie Schalkwijk Louise Nooteboom Erik Fokke Marleen Offereins Esther van Vlaanderen
Stage	1e Huisartsstage Klinische stage CZ stage GGZ stage 2e Huisartsstage
KBA	5. Programmatische preventie
Competentie	Maatschappelijk handelen Professionaliteit
Toepassing	Leergesprek Onderwijsprogramma Praktijkleren