Brontekst bekijken van Infectieziekten


{{Header - Leerlijn spoedeisende zorg}}

{| class="infobox leerlijn-spoed"
! {{Titelbalk - Leerlijn spoedeisende zorg}}
|-
|'''Auteur'''
|
{{Auteur - Daphne Beemsterboer}}
|-
|'''Stage'''
|
{{stage - 1e Huisartsstage}}
{{stage - Klinische stage}}
{{stage - 2e Huisartsstage}}
|-
|'''KBA'''
|
{{KBA 2.1 - Toestandsbeeld}}
|-
|'''Competenties'''
|
{{Competentiegebied 1 - Medisch handelen}}
{{Aandachtsgebied - Diversiteit}}
|-
|'''Leerplek'''
|
{{Toepassing - Zelfstudie}}
|}
=== IN ONTWIKKELING ===
=== Relevantie ===

De wereld is de afgelopen decennia steeds kleiner voor ons geworden. De mogelijkheden om te reizen, tijdelijk in het buitenland te werken of je elders te vestigen (al dan niet uit veiligheidsoverwegingen) zijn toegenomen. Dit maakt dat bepaalde ziektes, die eerder alleen in bepaalde gebieden voorkwamen, zich nu ook kunnen verspreiden en elders ter wereld zich kunnen manifesteren. 
=== Doel ===

Inzicht geven in verschillende infectieziekten die zich mogelijk acuut kunnen manifesteren. Deze zullen in de differentiaal diagnose opgenomen moeten worden bij anamnestisch verdachte patiënten.  
=== Gebruiksaanwijzing ===

Deze bouwsteen kan voor zelfstudie of naslagwerk gebruikt worden.  
=== Onderwijsactiviteiten ===

Deze bouwsteen geeft inzicht in differentiaal diagnostische overwegingen bij acute klachten van bepaalde geïmmigreerde, reizende of anderszins anamnestisch verdachte patiënten.  

<big>'''Tabel 1''' Infectieziekten</big>
{| class="wikitable infobox huisarts1 box cel klein"
!<small>Ziekte</small>
!<small>Incubatietijd in dagen</small>
!<small>Koorts</small>
!<small>Abdominale klachten</small>
!<small>Pulmonale klachten</small>
!<small>Andere klachten</small>
!<small>Epidemiologie</small>
!<small>Besmettings-wijze</small>
|-
|[https://www.huisarts-migrant.nl/slaapziekte-afrikaanse-trypanosomiasis/ Afrikaanse Trypanosomiasis] (slaapziekte)
|<small>5 - 500</small>
|<small>●</small>

<small>intermitterend</small>
|
|
|<small>koorts volgend op een '''pijnlijke [https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ttxt/trypanosomiasis.htm zweer]'''. aangezichtsoedeem, encefalitis</small>
|<small>Sub-Sahara Afrika</small> 
|<small>'''Parasiet:'''</small> <small>beet van geïnfecteerde Tseetsee-vlieg</small>
|-
|[https://www.huisarts-migrant.nl/amoebiasis/ Amoebiasis]
|<small>28 - 42</small>
|<small>-</small>
|<small>-</small>
|
|<small>'''leverabces'''</small>
|<small>Wereldwijd (gebrekkige sanitaire voorzieningen en hygiëne)</small>
|<small>'''Parasiet:'''</small> <small>direct feco-oraal, en indirect: via verontreinigd water of voedsel</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/antrax Antrax] miltvuur
|<small>2 – 6 (1 – 56)</small>
| -
| -
<small>'''''abdominale vorm:''' bloederige diarree en heftige buikpijn''</small>
|<small>- '''''wolsorteerders-ziekte:''' hemoptoë''</small>
|<small>'''''[https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/mtxt/Miltvuur.htm huidvorm] (95%)''''' ''of '''orofaryngeale vorm'''''</small>
|<small>Afrika, Azië, Amerika, Europa (rondom Middellandse zee)</small>
|<small>'''Bacterie:'''</small> <small>via geïnfecteerde dieren / dierproducten / aerogeen</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/brucellose Brucellose]
|<small>30 – 60 (7 - 50)</small>
|<small>●</small> <small>intermitterend</small>
|
|
|<small>mogelijk '''gewrichtsklachten'''</small>
|<small>Afrika, Azië, Amerika, Europa (Zuid)</small>
|<small>'''Bacterie:'''</small> <small>via geïnfecteerde dieren / dierproducten / aerogeen</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/buiktyfus Buiktyfus]
|<small>3 - 28</small>
|<small>●</small>
|<small>●</small>
|
|<small>huiduitslag (roseolen), relatieve '''bradycardie''', leukopenie met aneosinofilie</small>
|<small>Afrika, Zuid- en Zuidoost-Azië, Centraal- en Zuid-Amerika</small>
|<small>'''Bacterie:'''</small> <small>direct feco-oraal, en indirect: via verontreinigd water of voedsel</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/chikungunya Chikungunya]
|<small>3 -7 (1 – 12)</small>
|<small>●</small>
| -
|
|<small>'''ernstige gewrichtspijn'''/ huiduitslag/ oogaandoeningen</small>
|<small>Afrika, Azië, Amerika, (Europa)</small>
|<small>'''Virus:'''</small> <small>beet geïnfecteerde mug</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/dengue Dengue]
|<small>4 -7 (3 - 14)</small>
| -
|<nowiki>-</nowiki>
| -
|<small>'''gewrichtspijn''',[https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/dtxt/Dengue.htm exantheem], dengue hemorragische koorts en dengue shock syndroom</small>
|<small>(Sub)tropen; Afrika, Azië, Amerika, (Europa)</small>
|<small>'''Virus:'''</small> <small>beet geïnfecteerde mug</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/febris-recurrens Febris recurrens] (LBRF)
|<small>8 (5 - 15)</small>
|<small>● intermitterend</small>
|<small>-</small>
|<small>-</small>
|
|<small>Ethiopië en Zuid-Soedan</small>
|<small>'''Bacterie:''' beet geïnfecteerde kleerluis</small>
|-
|[https://www.huisarts-migrant.nl/filariais-algemeen-en-lymfatische-filariasis-a-onchocerciasis-rivierblindheid-b-en-loiasis-c/ Filariasis]
|<small>15 - 365</small>
|<nowiki>-</nowiki>

<small>intermitterend</small>
|
|
|<small>'''eosinofilie''', [https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ftxt/Filariasis.htm lymfoedeem], hydrokele, jeuk, urticaria, visusproblemen.</small>
|<small>Warme vochtige tropen</small>
|<small>'''Parasiet:''' beet geïnfecteerde mug</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/gele-koorts Gele koorts]
|<small>4 (3 – 6)</small>
|<small>●</small>
|
|
|<small>regelmatig fatale '''hepatonefritis, hemorragische koorts'''</small>
|<small>Sub-Sahara-Afrika, tropisch Zuid-Amerika</small>
|<small>'''Virus:''' beet geïnfecteerde mug</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/hantavirusinfectie Hantavirus]
|<small>14 – 21 (3 - 730)</small>
|<small>●</small>
|<small>●</small>
|
|<small>pijn in buik en lage rug (toxische fase)</small>
|<small>Afrika, Azië, Amerika, Europa (Noord)</small>
|<small>'''Virus:''' aerogeen, geïnfecteerd voedsel, indirect contact</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/hepatitis-a Hepatitis A]
|<small>14 - 49</small>
|<small>●</small> <small>< 5 jr nauwelijks</small>
|<small>●</small>
|
|<small>'''icterus'''</small>
|<small>Wereldwijd (gebrekkige sanitaire voorzieningen en hygiëne)</small>
|<small>'''Virus:''' direct feco-oraal, en indirect: via verontreinigd water of voedsel</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/hepatitis-b Hepatitis B]
|<small>60 - 90 (28 - 180)</small>
|<small>-</small>
| -
|
|<small>soms [https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/htxt/Hepatitis.htm icterus]</small>
|<small>Wereldwijd</small>
|<small>'''Virus:''' via besmette lichaamsvloeistoffen, beschadigde huid, slijmvliezen</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/hepatitis-e Hepatitis E]
|<small>40 (14 - 70)</small>
|<nowiki>-</nowiki>
|<small>-</small>
|
|<small>icterus</small>
|<small>Wereldwijd</small>
|<small>'''Virus:''' direct feco-oraal, en indirect: via verontreinigd water of voedsel</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/hivinfectie HIV]
|<small>14 – 42</small>
|<small>●</small>
|<small>●</small>
|
|<small>lichtschuwheid, pijn achter de ogen, perifere neuropathie, [https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/htxt/HIVexantheem.htm exantheem]</small>
|<small>Wereldwijd</small> 
|<small>'''Virus:''' via besmette lichaamsvloeistoffen, verticale transmissie</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/japanse-encefalitis Japanse encefalitis]
|<small>5 - 15</small>
|<small>●</small>
|
|
|<small>'''encefalitis'''</small>
|<small>Zuidoost-Azië</small>
|<small>'''Virus:''' beet geïnfecteerde mug</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/legionellose Legionellose] 
|<small>5 – 6 (2 – 19)</small>
|<small>●</small>
|<small>-</small>
|<small>●</small>
|<small>lethargie, verwardheid</small>
|<small>Wereldwijd</small>
|'''<small>Bacterie:</small>''' <small>aerogeen</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/leishmaniasis Leishmaniasis]
|<small>60 - 180 (10 - 3000)</small>
|<small>● intermitterend</small>
|
|
|<small>[https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ltxt/Leishmaniasis.htm cutane leishmaniasis], gewichtsverlies, splenomegalie, lymfadenopathie, hepatomegalie en pancytopenie</small>
|<small>Wereldwijd</small>
|<small>'''Parasiet:''' transversaal</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/lepra Lepra]
|<small>300 - 10.000</small>
|
|
|
|<small>[https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ltxt/Lepra.htm Aantasting van de huid], perifere zenuwen, ogen, testis en bot</small>
|<small>Afrika, Azië, Midden- en Zuid-Amerika</small> 
|'''<small>Bacterie:</small>''' <small>aerogeen</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/leptospirose Leptospirose]
|<small>7 – 12 (2 – 30)</small>
|<small>●</small>
|<small>●</small>
|
|<small>plotseling hevige hoofdpijn, spier- en gewrichtspijnen, overgevoeligheid voor licht, '''verminderde urineproductie'''</small>
|<small>Wereldwijd,</small>

<small>Vooral vochtige (sub)tropische landen</small>
|<small>'''Bacterie:''' door wondjes of slijmvliezen van mond, neus of ogen, mogelijk door water verweekte huid, naar bloed en organen.</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/malaria Malaria]
|<small>12 - 17</small>
|<small>● intermitterend</small>
|
|
|<small>hoofdpijn, spierpijn</small>
|<small>(Sub)tropen</small>
|<small>'''Parasiet:''' beet geïnfecteerde Anopheles-mug</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/mazelen Mazelen]
|<small>14 (7 - 18)</small>
|<small>●</small>
|
|<small>●</small>
|<small>conjunctivitis, [https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/mtxt/mazelen.htm exantheem], '''koplikse vlekjes'''</small>
|<small>Wereldwijd</small>
|<small>'''Virus:''' aerogeen</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/meningokokken-meningitis-en-sepsis Meningokokken-ziekte]
|<small>3 – 4 (2 – 10)</small>
|<small>●</small>
|
|
|<small>[https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/mtxt/Meningitis.htm petechiën], meningitis / sepsis</small>
|<small>Wereldwijd</small>
|'''<small>Bacterie:</small>''' <small>aerogeen</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/pest Pest] (builenpest 96%)
|<small>2 – 8</small>
|<small>●</small>
|
|
|<small>zeer '''pijnlijke lymfadenitis''' (builen)</small>
|<small>Afrika, Noord en Zuid Amerika, en Azië</small>
|'''<small>Bacterie:</small>''' <small>beet geïnfecteerde vlo (voornamelijk onder wilde knaagdieren)</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/pest Pest] (long)
|<small>1 - 3</small>
|<small>●</small>
|<small>●</small>
|<small>●</small>
|
|<small>Afrika, Noord en Zuid Amerika, en Azië</small>
|'''<small>Bacterie:</small>''' <small>beet geïnfecteerde vlo (voornamelijk onder wilde knaagdieren)</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/q-koorts Q-koorts]
|<small>7 - 32</small>
|<small>●</small>
|<nowiki>-</nowiki>
|<small>-</small>
|
|<small>Wereldwijd (uitzondering Nieuw-Zeeland)</small>
|'''<small>Bacterie:</small>''' <small>aerogeen via aerosolen afkomstig uit placenta en vruchtwater van besmette dieren</small>
|-
|[https://www.huisarts-migrant.nl/rickettsia/ Ricketsiose]
|<small>3 - 20</small>
|<small>●</small>
|<small>-</small>
|
|[https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/rtxt/Rickettsia.htm <small>exantheem</small>]
|<small>Wereldwijd (verschilt per soort rickettsia)</small>
|<small>'''Bacterie:''' beet geïnfecteerde luis, mijt, teek, vlo</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/rift-valley-fever Rift Valley Fever]
|<small>2 - 6</small>
|<small>●</small>
|<small>-</small>
|
|<small>zelden retinitis, meningo-encefalitis, hemorragische koorts met hepatitis</small>
|<small>Afrika</small>
|<small>'''Virus:''' via besmette lichaamsvloeistoffen van dieren</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/schistosomiasis Schistosomiasis]  (bilharzia)
|<small>0 - 500</small>
|<small>-</small>
|<small>-</small>
|<small>-</small>
|<small>symptomen afhankelijk van stadium</small>
|<small>(Sub)tropen; Afrika, Azië, Amerika</small>
|<small>'''Parasiet:''' geïnfecteerde zoet-waterslakken voorkomen, de larven penetreren de intacte huid</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/tekenencefalitis Tekenencefalitis]
|<small>7 -14 (2 - 28)</small>
|<small>●</small>
|
|
|<small>vermoeidheid, gegeneraliseerde pijn</small>
|<small>Azië, Europa</small>
|<small>'''Virus:''' beet geïnfecteerde teek, ongepasteuriseerde melk</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/trichinellose Trichinellose]
|<small>10 -14 (1 - 45)</small>
|<small>-</small>
|<small>●</small>
|
|<small>spierpijn, '''peri-orbitaal en faciaal oedemen''', subconjunctivale hemorragie,  '''puntbloedinkjes onder de nagels'''</small>
|<small>Wereldwijd</small> 
|<small>'''Parasiet:''' geïnfecteerd vlees</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/tuberculose Tuberculose]
|<small>56 - ∞</small>
|<small>●</small>
|
|<small>●</small>
|<small>Vaak symptoomloos, [https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ttxt/tuberculosis-cutis-cutane-tbc.htm tuberculose cutis]</small>
|<small>Afrika, Azië, Zuid-Amerika (Wereldwijd)</small>
|<small>'''Bacterie:''' aerogeen</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/virale-hemorragische-koorts-krim-congokoorts Virale hemorragische koorts - arenavirussen]
|<small>9 (5 - 21)</small>
|<small>●</small>
|<small>-</small>
|<small>-</small>
|<small>conjunctivale vaattekening, ulceratie van de buccale slijmvliezen, faryngitis, lymfadenopathie, gegenaraliseerd oedeem</small>
|<small>Afrika, Zuid-Amerika</small> 
|<small>'''Virus:''' via besmette weefsels, lichaamsvloeistoffen</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/virale-hemorragische-koorts-filovirussen Virale hemorragische koorts -filovirussen] (oa Ebolavirus)
|<small>7 (2 – 21)</small>
|<small>●</small>
|<small>●</small>
|
|<small>Conjunctivale vaattekening en roodheid, een deel krijgt petechiën, ecchymosen en mucosale bloedingen</small>
|<small>Afrika</small>
|<small>'''Virus:''' Direct fysiek contact met geïnfecteerde personen of hun lichaamsvloeistoffen</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/virale-hemorragische-koorts-krim-congokoorts Virale hemorragische koorts - Krim-Congo]
|<small>4 (1 – 13)</small>
|<small>●</small>
|<small>●</small>
|<small>●</small>
|<small>Petechiën, ecchymosen, epistaxis, hematemesis en melena</small>
|<small>Afrika, Azië, Europa (Zuid-Oost)</small>
|<small>'''Virus:'''</small> <small>Beet geïnfecteerde mug</small>
|-
|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/westnilevirusinfectie Westnijlvirus]
|<small>2 - 6 (2 - 14)</small>
|<small>-</small>
|<small>-</small>
|
|<small>soms ernstige neurologische symptomen</small>
|<small>Stroomgebied van de Nijl, Afrika, Amerika</small>
|<small>'''Virus:'''</small> <small>Beet geïnfecteerde mug</small>
|}
( <small>● ) Komt voor.</small>

( - ) <small>Komt mogelijk voor. Soms afhankelijk van het stadium van de ziekte.</small>

==== Bronnen ====
* RIVM.nl [https://lci.rivm.nl/richtlijnen richtlijnen]
* [https://www.huisarts-migrant.nl Huisarts-migrant.nl]
* [https://www.huidziekten.nl/zakboek/alfabet/a-ipad.htm Huidziekten.nl]
{{Footer - Leerlijn spoedeisende zorg}}