Leergangen: verschil tussen versies

Voor de selectie en eerste scholing van huisartsen die belangstelling hebben voor het opleiderschap aan de HOVUmc organiseert de opleiding 2 à 3 keer per jaar een kosteloze oriëntatiecursus van 1½ dag (van 15.00 tot 15.00 uur) met overnachting in een conferentieoord.

De deelnemers maken kennis met de visie en werkwijze van de HOVUmc ten aanzien het opleiden van aios en de rol van huisartsopleiders. Er wordt informatie gegeven over wat er van een opleider verwacht wordt, er worden basale communicatieve competenties getoetst en de deelnemers worden voorbereid op alle activiteiten die plaats vinden vóór de eventuele koppeling aan een aios, te weten het schrijven van een leerwerkplan met opleidersprofiel en het voeren van een kennismakingsgesprek met belangstellende aios.

Na afloop stellen opleiding en deelnemers vast of ze met elkaar in zee willen gaan. Bij wederzijds akkoord volgt er een formele visitatie.

Na de oriëntatiecursus en erkenning als huisartsopleider door de RGS wordt de hao gekoppeld aan een eerstejaars aios of soms een AMA.

Vóórdat de eerste aios of AMA in de praktijk start organiseren wij twee op elkaar aansluitende startersdagen, waarin een eerste basis wordt gelegd op het gebied van taakgebied 2, 3 en 4.

Inhoud
Deze cursus is bedoeld als ondersteuning van hao’s die bezig zijn met hun eerste jaar als opleider. Op de eerste bijeenkomst neem je kennis van het onderwijs aan de HOVUmc en de gebruikte leermiddelen. De beoordelingsprocedure voor aios met de daarbij behorende evaluatieformulieren wordt besproken. Aan hand van een opname van een eigen consult bespreken we wat we de aios leren over consultvoering en we gaan oefenen met het bespreken van consulten van de aios. Met behulp van een casus gaan we observatie van het lichamelijk onderzoek oefenen. Daarnaast is er aandacht voor de organisatie van de praktijk: hoe stuur ik de patiëntenstroom.

In het tweede deel zullen we doorgaan op het thema leergesprekken waarbij we gebruik zullen maken van een scoringslijst, de ALVU. Hiervoor neem je een opname van een leergesprek mee. We gaan oefenen met het geven van lastige feedback en het voeren van een beoordelingsgesprek. Naar analogie van het Individueel OntwikkelPlan (IOP) van de aios zul je een individueel ontwikkelplan voor jezelf opstellen: wat wil ik als opleider leren, hoe en wanneer?

Thema’s

• Het individueel ontwikkelplan van de aios en de hao.
• Voortgangskwalificatie en beoordelingsprocedure.
• Leergesprek over consultvoering.
• Kenmerken van: consultbespreking, dagrapportage en consultatie.
• Werken met video en directe observatie.
• Feedback: theorie en vooral oefenen.
• Leercondities in de eigen praktijk, knelpunten.

Werkwijze
We werken tijdens deze leergang afwisselend in de gehele groep en in kleinere groepen. Wij gaan daarbij uit van jullie werkervaring op dit moment en oefenen zoveel mogelijk met jullie eigen casuïstiek. Ervaren knelpunten zullen we aan de orde laten komen. Inleiding en nabespreking doen we plenair maar verder oefenen we vooral in kleine groepen.

Tijdens het tweede deel wordt gewerkt met eigen video-opnames van leergesprekken. We sluiten aan bij actuele leerwensen.

Competenties
1.1, 1.2, 2.1, 2.2, 2.3, 5.1, 5.2 uit het competentieprofiel van de opleider

Inhoud
In deze cursus staan de eigen leervragen en opnames van eigen leergesprekken van de deelnemers centraal. De cursus refereert aan de ervaringen als hao tot nu toe. Uitgangspunt zijn de door de hao’s ervaren ‘hobbels’ en succeservaringen bij het begeleiden en voeren van leergesprekken. Hoe plan en structureer je leergesprekken? Wat zijn mogelijkheden om het leren en de interactie tussen hao en aios positief te beïnvloeden? Wat kan belemmeren? Hoe sluit je aan bij de aios? Hoe vind je de goede balans tussen achteroverleunen, luisteren, doorvragen en het inbrengen van je eigen opvattingen en doelen als ervaren huisarts en beginnende huisartsopleider?

Aan het einde van de cursus hebben de deelnemers het eigen repertoire vergroot, weten zij wat op dit niveau van hen wordt verwacht en hebben zij concrete aandachtspunten voor de verdere professionalisering als hao. De deelnemers maken de overgang van beginnend naar gevorderd hao.

Thema’s

• Plaats, vormen en functie van het leergesprek.
• Basisvaardigheden voor het voeren van leergesprekken, zoals het structureren, doorvragen en concretiseren van leervragen.
• De balans tussen leiden en volgen.
• Aandacht voor de beleving, de emotionele reflectie.
• De ALVU als hulpmiddel (een door HOVUmc i.s.m. hao’s ontwikkeld instrument voor de analyse van leergesprekken).
• Ondersteuning bij het klinisch reflecteren.
• De Roos van Leary.
• Persoonlijke valkuilen.
• Het geanimeerd bespreken van de ComBeL en andere ‘good practices’.
• Mogelijkheden van het leergesprekspel.
• Het individueel ontwikkelplan van de hao
• Aandacht voor het gezamenlijk spreekuur

Werkwijze
Wij gaan uit van de begeleidings- en leerervaringen tot nu toe. Centraal staan door cursisten meegenomen video-opnames van eigen leergesprekken. Deze leergesprekken zijn door de deelnemer van tevoren bekeken en voor het eigen leren relevante fragmenten zijn gekozen. Als het om een consult- of patiëntenbespreking gaat n.a.v. een consult van de aios is het handig als dit consult ook op video wordt meegenomen. Uitgangspunt zijn de eigen begeleidingservaring en casuïstiek. Waar nodig bieden wij aanvullende theorieën aan die helpen interactie te analyseren en doelgericht bij te sturen.

In het tweede deel oefenen we met een acteur aan de hand van eigen casuïstiek.

We proberen in deze leergang maatwerk te leveren door goed te focussen op individuele leerwensen. We werken veel in kleine groepjes met intensieve docentbegeleiding.

Competenties
1.1, 1.2, 2.1, 2.2, 2.3, 4.1, 5.1, 5.2, 5.3, 5.4 uit het competentieprofiel van de opleider

Inhoud
Opleiden is een proces – vergelijkbaar met een expeditie: je gaat een tijd met elkaar op weg en bent op elkaar aangewezen zonder dat je elkaar van tevoren heel goed kent. Het doel staat vast, maar op de weg ernaartoe kan veel onverwachts gebeuren. Er zijn meer wegen naar Rome. De aios heeft doelen die hij/zij wil bereiken, de opleider heeft die ook. Ieder heeft een eigen ‘meetlat’, eigen opvattingen, normen en waarden. Soms zijn ze het zelfde, soms ook niet. Wanneer stuur je, wanneer ben je volgend? Wanneer confronteer je? Hoe doe je dat alles?

In deze cursus krijg je vaardigheden en instrumenten aangereikt om bij te sturen waar dat passend is en om (nog) meer diepgang te bereiken in het contact met de aios. We bieden methoden om jouw persoonlijke rol in het leerproces van de aios te onderzoeken. We gebruiken daarbij o.a. elementen uit de theorie over leervoorkeuren, de stijlen van conflicthantering en de Transactionele Analyse.

Thema’s

• Begeleiden en sturen van een leerproces over een langere periode; verschillende interventiemogelijkheden.
• Leervoorkeuren en het omgaan met de verschillen.
• Kernkwaliteiten en allergieën.
• Diversiteit.
• Genogram.
• Eigen normen en waarden.
• Conflicterende meningen en belangen.
• Feedback geven en ontvangen.

Werkwijze
Uitgangspunt van de cursus zijn de persoonlijke ervaringen van de deelnemers tijdens de voorafgaande en lopende begeleidingstrajecten. Het werken aan de eigen doelen staat centraal en bepaalt mede welke theorieën ter ondersteuning worden aangeboden. De meeste deelnemers kennen elkaar al uit de eerdere leergangen. Dat maakt het mogelijk ook persoonlijkere punten ter sprake te brengen. We werken individueel, in twee- of drietallen, in de hele groep, soms in twee subgroepen en mogelijk ook samen met een parallelgroep. We maken gebruik van voorbereidingsopdrachten en eigen materiaal, theorieën en modellen, film- en video-opnames, paneldiscussies, veel praktische oefeningen (zoals rollenspelen met ‘echte’ aios).

Competenties
0.0, 1.1, 1.2, 1.3, 2.1, 2.2, 3.1, 5.1, 5.2, 5.3, 5.4 uit het competentieprofiel van de opleider

Inhoud
Met deze leergang wordt het basiscurriculum van de scholing als opleider bij HOVUmc afgerond. We maken een ‘pas op de plaats’. Jouw ervaringen met het opleiderschap staan daarbij centraal. Aan de orde zijn vragen als ‘Wat waren de verwachtingen bij de start?’, ‘Wat is sindsdien aan begeleiderscompetenties verworven?’, ‘Waarin wil je je in de komende tijd verder ontwikkelen?’ De cursus levert input voor verdere scholing gericht op ontwikkeling van het opleiderschap. Vanaf leergang 5 kies je zelf daarbij de richting!

Thema's

• Wat hoopte ik dat het opleiderschap me zou brengen? Is dat uitgekomen? Wat/waarom wel of niet? Hoe ben ik daarmee om gegaan?
• Hoe stapte ik in het opleiderschap en wat heb ik inmiddels geleerd/verworven?
• Zicht krijgen op de eigen competenties met behulp van zelf-/peertoetsing en feedback.
• Inzicht in de persoonlijke kwaliteiten die kenmerkend zijn voor het opleiderschap, de dynamiek die dat met zich meebrengt, en de mogelijkheden om daar actief gebruik van te maken.
• Waarin zit het plezier van het opleiden? Wat geeft energie? Zijn geven en ontvangen in balans? Hoe behoud en/of bewaak ik dat?
• Welke competentie(s) wil ik verder ontwikkelen en waar wil ik in deze cursus alvast mee oefenen?
• Hoe kan ik m’n voornemens concretiseren in een persoonlijk ontwikkelplan? Hoe benut ik de mogelijkheden van leergang 5?
• Uitwisseling en ontmoeting met collega-opleiders.
• Feedback op individueel actieplan.
• Proeve van opleidercompetenties.
• 360 graden feedback.
• Oefenen met het uitbreiden van het arsenaal aan methodieken : m.b.v. begeleiden van toetsstations, Kenmerkende BeroepsActiviteiten, kennis over de socialisatie van het leren en de Transactionele Analyse, gebruik van de Kernkwaliteiten volgens Offman en andere gesprekstechnieken.
• Feedback op eigen leerdoelen en werken aan het formuleren van een actieplan voor leergang 5 en verder.

Werkwijze
Gedurende de vier cursusdagen worden bovenstaande onderwerpen behandeld. Dit zal gebeuren aan de hand van korte theoretische verdieping en oefeningen. De begeleiding is vraaggericht, mede op basis van de inbreng van de deelnemers. De docenten kiezen in samenspraak met de groep voor passende, interactieve werkvormen. Dat kan ertoe leiden dat de volgorde en invulling van afzonderlijke programmaonderdelen wisselt. Een belangrijke bouwsteen voor de training vormen dus de presentaties door de deelnemers en de feedback daarop. De door de deelnemers en docenten ingebrachte voorbeelden van prestaties dienen als werkmateriaal; ze worden nader uitgewerkt in de oefeningen en dienen als basis voor persoonlijke feedback. De invulling van de oefeningen wordt hieruit gevoed en afgewisseld met korte theoretische inleidingen van de docenten. We werken een dagdeel met een trainingsacteur aan de zelfgekozen aandachtspunten van de deelnemers. De cursus wordt afgerond met individuele feedback. Als de inbreng van de deelnemer onvoldoende is geweest om een goed beeld te vormen van de begeleidingscompetenties kan er een aanvullende opdracht geformuleerd worden.

Competenties
0.0, 2.1, 2.2, 2.3, 3.2, 4.3, 5.1 uit het competentieprofiel van de opleider

• ws1
• ws2
• ws3
• ws4
• ws5
• ws6
• ws7
• ws8
• ws9