IOS - Individueel OpleidingsSchema
Regelgeving |
---|
Hoofd |
Adjunct hoofd |
Onderwijscoördinatoren |
Regelgeving |
Inhoud
Individueel OpleidingsSchema
In het Individueel OpleidingsSchema (IOS) wordt vastgelegd welke stages je in de loop van je opleiding volgt; standaard is dat 12 maanden 1e huisartsstage, 6 maanden klinische stage, 3 maanden CZ-stage, 3 maanden GGZ-stage en 12 maanden 2e huisartsstage.
Dit schema kan wijzigen door bijvoorbeeld zwangerschap, deeltijd werken of ziekte langer dan 2 weken.
Daarnaast heb je binnen het beschreven curriculum keuzemogelijkheden. Als je relevante werkervaring voorafgaand aan de opleiding hebt, kun je vrijstellingen voor stages aanvragen. Tevens heb je, binnen wettelijke kaders, een rol in het kiezen van welke soort externe stage je wilt doen.
Veel vragen, vooral waar het gaat over wat de regelgeving toestaat, kunnen via e-mail beantwoord worden. Is persoonlijk overleg gewenst, maak dan een persoonlijke afspraak.
Stel je vraag aan de assistent teamleider:
- Carolien van der Storm (1e huisartsstage)
- Pascale Scheerman (externe stages, vrijstellingen)
- Nanda Stoll (2e huisartsstage)
- Kirsty Weijkamp (alle stages in Twente)
Procedure wijziging IOS
Zoals hierboven al benoemd is kun je, binnen de wettelijke kaders, zelf invloed uitoefenen op jouw IOS. Bijvoorbeeld door het aanvragen van vrijstellingen of, door het ruilen van stages: bij het niet inzetten van een vrijstelling of als je wel relevante ervaring hebt maar géén recht op vrijstelling. Op Aruba is elke drie maanden een CZ-stage beschikbaar voor een van onze aios en bij het VUmc een wetenschappelijke stage.
Lees hieronder meer over deze mogelijkheden:
Je mag de CZ- en/of GGZ-stage ruilen voor een andere keuzestage. Je komt daarvoor in aanmerking als:
- je recht hebt op een vrijstelling, maar dit recht niet inzet.
- je relevante voorervaring van > 3 maanden voltijds hebt die geen recht biedt op een vrijstelling.
Vul het aanvraagformulier wijziging IOS in om jouw verzoek door te geven. Jouw huisartsopleider en docent moeten het formulier tekenen voor akkoord. Daarna mail of geef je het formulier aan Pascale Scheerman.
Mogelijke keuzes zijn:
- een extra CZ- of GGZ-stage
- 3 maanden extra 2e huisartsstage
Of*:
- Reumatologie
- Wetenschappelijke stage
- KNO/dermatologie
- Oncologie
- Forensische geneeskunde
- Verslavingsgeneeskunde
- Palliatieve zorgteam (AvL)
- Orthopedie
- Neurologie
- Revalidatiegeneeskunde
Of: Pilot Kop van Noord-Holland
*Niet al deze keuzestages zijn beschikbaar in Twente. Keuzestages in de big five zijn vanwege schaarste niet mogelijk.
Wij zijn bevoorrecht om een CZ-stage te kunnen aanbieden op Aruba. Een stage op een tropisch eiland met vrijwel altijd zon waar de mensen vooral buiten leven. Eén van de belangrijkste redenen om deze in het buitenland te doen, is om een uitgebreider inzicht te krijgen in andere rituelen rondom zorg, sterven en rouw. Familie heeft hier een grote invloed op het beleid van de patiënt. En patiënten lopen een groot risico om in de laatste levensfase al stervende naar het ziekenhuis te worden gebracht. Levensverlengend handelen is wat men kent. Puur alleen lijden-verlichtend handelen is veel minder bekend en daardoor minder bemind.
Verpleeghuis De laagbouw van het verpleeghuis S.A.B.A. bevindt zich in een tuin vol met bloemen en fruitbomen. De gebouwen zijn eenvoudig en de voorzieningen beperkt, maar de brede veranda’s aantrekkelijk en koel. Ze omringen de tuin en overal staan oude schommelstoelen die de mensen van thuis hebben meegebracht.
De aios van onze huisartsopleiding werkt samen met een Arubaanse aios. Het samenwerken is leerzaam voor beide partijen en het overbrengen van het vakgebied een uitdaging. Daarnaast biedt het de mogelijkheid om een rol te spelen bij het vormgeven van de ouderenzorg in de 1e lijn. Er is vooral nog veel winst te behalen op het gebied van preventie in de fase voordat er besloten wordt tot opname in het verpleeghuis. De stage richt zich in het bijzonder op diabeteszorg, wondzorg, contractuurpreventie, begeleiding bij de eerste fase van de verschillende dementiebeelden, het voeren van beleidsgesprekken (bv wel of niet naar een ZH, wel of niet een PEG-sonde) en het voorkomen van en omgaan met polyfarmacie. Verder is er veel aandacht voor ethisch beladen onderwerpen waarbij je een weg moet vinden binnen de Arubaanse cultuur en mogelijkheden.
Bevolking De Arubaanse bevolking wordt ervaren als warm en betrokken. De multiculturele samenleving maakt het leven op Aruba rijk en boeiend maar soms ook ingewikkeld omdat je met allerlei achtergronden en gewoonten rekening moet houden. De meeste Arubanen zijn viertalig wat ook in de visites tot uiting komt en soms voor grappige situaties zorgt. De zorg voor ouderen is dierbaar. De middelen en voorzieningen zijn beduidend minder dan in Nederland maar als je ziet hoe ouderen betrokken worden bij de samenleving, hoe er gedanst, gezongen en gelachen wordt bij iedere gelegenheid dan kan je niet zeggen dat ouderen hier ongelukkig zijn.
Terugkomdag Je volgt wekelijks onderwijs samen met de aios van de huisartsopleiding op Aruba. Ook de LHK wordt samen met hen gemaakt. Tevens houd je presentaties en geef je les aan de verpleegkundigen en verzorgenden van S.A.B.A.
Lees hieronder het verslag van één van onze aios die haar CZ-stage op Aruba gedaan heeft:
In december 2020 middenin de coronacrisis mocht ik toch mijn CZ-stage op Aruba doen. Vóór de huisartsopleiding had ik al 1,5 jaar in het verpleeghuis gewerkt en het leek mij een mooie toevoeging om in het buitenland meer ervaring op te doen toen ik zag dat deze mogelijkheid bestond.
Hoe het werk eruit ziet?
Onder leiding van Nienke Smits, specialist ouderengeneeskunde, kreeg ik enkele afdelingen onder mijn hoede. Twee somatische afdelingen, met daarbij ook wat psychiatrisch uitbehandelde ouderen en verstandelijk gehandicapten, van elk ongeveer 35 personen. Werk bestaat uit visites, artsenoverleg, MDO's, familiegesprekken, overleggen met specialisten in het ziekenhuis, en alle spoedjes van jouw afdelingen. Daarnaast is er heel veel ruimte om zelf in te vullen. Zo kan je terminale patiënten en hun familie begeleiden, projecten met betrekking tot polyfarmacie op je nemen samen met de apotheker, onderwijs geven aan de zorg, meelopen met centro di memoria (de geheugenpoli), etc.
De supervisie en begeleiding is heel fijn en laagdrempelig; een keer per week wordt er een visite mee gelopen, en vaker als je daar behoefte aan hebt. Dit geldt ook voor de MDO's. Elke woensdag is er een leergesprek van twee uur waarbij er dieper in wordt gegaan op dementie, communicatie, wondzorg, of waar je behoeften dan ook liggen. Via een telefoon van werk kan je altijd en overal bellen en WhatsAppen.
Ze werken nu nog met papieren dossiers in het Nederlands. Ik schreef een balpen per week op! Ze zijn bezig met een EPD as we speak. Het dossier is heel overzichtelijk opgebouwd, voor de verslaglegging werk je met SOEP en een afsprakenblad voor de zorg.
Er werken nu drie specialisten ouderengeneeskunde in totaal. Je kan met al het personeel en (bijna alle) specialisten in het ziekenhuis Nederlands praten. Met de meeste patiënten ook. Sommige spreken alleen Papiamento, gelukkig kan de zorg je dan helpen. Omdat Papiamento een taal is met veel Nederlands, Spaans en Engelse invloeden kan je het op den duur best aardig volgen als je een woordje Spaans spreekt.
Normaal gesproken zijn er ook heel veel activiteiten en feestelijkheden op de afdeling, helaas was dat nu veelal afgelast door corona. Wel waren patiënten vaak aan het swingen, zelfs in de rolstoel, met Caribische deuntjes op de achtergrond. Of ze zaten een potje domino te spelen. Niemand zat voor de tv met Andre Rieu zoals ik dat veelal in Nederland kende.
Een dag op Aruba
Opstaan gaat automatisch heel vroeg, rond een uurtje of half 7. Na wat bewegen op de veranda of een duik in het zwembad, volgt een tropisch fruitontbijt. De reistijd naar werk is maximaal 30 min met de auto, en de werkdag begint rond acht uur à half negen.
Maandag is er een artsenoverleg en een weekopening. Waarna je visite gaat lopen op de afdeling, op andere dagen begint je dag met de visite op de afdeling van die dag, dit neemt vaak de hele ochtend in beslag.
Lunchen doe je vaak thuis of buiten de deur, en soms met collega's.
Multidisciplinaire overleggen voor het bespreken van het zorgplan van de patiënt volgens het SAMPC model, familie gesprekken en andere taken volgen in de middag. Je hebt dagelijks van 8.00 tot 18.00 uur bereikbaarheidsdienst. Per afdeling doe je in principe een grote/uitgebreide en een kleine visite per week. Je start met twee afdelingen onder je hoede, meestal proberen ze je bij een somatische en een psychogeriatrisch afdeling in te delen om zoveel mogelijk verschillende aspecten van de ouderengeneeskunde te leren kennen. Meestal was ik rond een uur of vier klaar met de werkdag, en kon ik richting het strand. Je werktelefoon gaat dan mee, en m’n dokterstas en witte jas ook, voor het geval er een spoedgeval is. Verder kan je ook vrij veel telefonisch af of via de WhatsApp.
Wat kom je tegen; werk inhoudelijk
Je komt van alles tegen; obstipatie, uwi, dementie van verschillende types en in verschillende stadia, delier, CVA, dermatomycose, (decubitus) wonden, infecties, veranderd gedrag; een breed scala aan ziektebeelden.
Het verschil is dat mensen meer aan het leven hangen. Alles op alles moet worden ingezet om de ouderen in leven te houden. Zo heet hypodermoclyse = aqua di biba (levensvocht). Ook zijn er verschillende voorkeursmiddelen, promethazine als slaapmiddel bijvoorbeeld. Er is angst voor opiatengebruik, dat zou passieve euthanasie zijn. De meeste dingen zijn voor handen qua medicatie en middelen, alleen iets minder uitgebreid als in Nederland. Het heerlijke is dat soms zelfs het werk buiten is omdat gesprekken met patiënten in het prieel kunnen plaatsvinden of op de veranda voor hun kamer.
Vrijetijdsbesteding
Het eiland heeft naast prachtige stranden en fantastische restaurants, ook een mooi national park waar je op avontuur kan. Snorkelen, duiken, salsalessen, kitesurfen, mountainbiken, hiken, beachtennis-trainingen: genoeg activiteiten mogelijk!
Kosten
Ticket €600, auto €350 per maand, accommodatie €1500/maand (voor een driekamerappartement van 70m2, met zwembad).
Slaapplek
Mijn vriend en ik logeerden in een mooi driekamerappartement bij Ineke en Frank, twee Nederlanders die drie appartementen verhuren voor short stay. Het heet Elements of Aruba en kost normaal €2500/maand (inclusief).
Inhoudelijk
- Doel: ervaring opdoen met wetenschappelijk onderzoek
- Vaak deel van een groter onderzoek. Je krijgt daarbij begeleiding op maat van jouw dagelijks begeleider.
- Diversiteit aan onderwerpen:
- Diabetes
- Soma & Psyche
- Ouderenzorg in de eerste lijn
- ‘Praktijkvragen’ met gebruik van ANH-database
- Diversiteit aan werkzaamheden:
- Literatuur zoeken
- Vraagstelling formuleren
- Dataverzameling (indien mogelijk)
- Data-analyse
- Rapportage
Praktisch
- De stage is 3 maanden (deeltijd vaak mogelijk)
- Voor de start dien je een stageplan in met:
- Doel en (voorlopige) vraagstelling
- Eigen, persoonlijke leerdoelen
- Plan van aanpak
- Tijdpad
- Eindproducten:
- Een wetenschappelijk verslag -> publicatie
- Stageverslag over persoonlijke leerdoelen
Met vragen over deze stage kun je terecht bij stagebegeleider prof. dr. Arko Oderwald.
Tijdens de 2e huisartsstage kunnen aios een korte stage doen om specifieke, individuele leerbehoeften van de aios in te vullen die niet op de eigen stageplek kunnen worden ingevuld. Deze stage wordt uitgevoerd op een andere stageplek, dit hoeft geen RGS-erkende stageplek te zijn. De aios is in de lead ten aanzien van het eigen leerrendement.
Voorbeelden:
- huisartspraktijk met andere populatie/insteek (bijv. achterstandswijk, Kop van Noord-Holland, etc.)
- consultatiebureau
- poliklinische operatiekamers (POK)
- polikliniek dermatologie
- vrouwenkliniek
- milieu-artsen
- orthopedisch centrum
- pijnpolikliniek
- asielzoekerscentrum
- straatdokters
Duur korte stage
Op basis van RGS-richtlijnen mag de korte stage maximaal 2 weken (10 dagen/20 dagdelen) zijn bij een voltijds aanstelling, in deeltijd naar rato. Het hoeven geen aaneengesloten weken te zijn. Het is mogelijk om de periode te verlengen in de eigen vakantie-uren.
Wie kan een korte stage volgen?
Alle aios kunnen een korte stage volgen, mits
- de stage past bij de leerdoelen en de leerruimte van de aios;
- hier afstemming over is geweest in de driehoek;
- de opleider en de groepsdocenten hun akkoord geven.
Wat betekent een korte stage voor de praktijk en de opleiders?
In meeste gevallen vindt de korte stage plaats op een andere stageplek. Gedurende de korte stage blijft de huisartsopleider formeel de opleider van de aios. De opleider kijkt mee met de leerdoelen en of deze te behalen zijn op de andere stageplek. De aios en opleider maken afspraken over de leergesprekken in deze periode.
De medische supervisie ligt bij de instelling waar de korte stage wordt gedaan. Het is belangrijk dat de aios hier goede werkafspraken over maakt, zowel met de opleider als met de instelling waar de aios de korte stage wil volgen. De aios mag geen eindverantwoordelijkheid dragen en moet altijd onder supervisie werken van iemand die daartoe bevoegd is. De instelling van de korte stage moet daar dus garant voor staan.
Wat betekent een korte stage voor het cursorisch onderwijs?
Aios die een korte stage doen blijven het cursorisch onderwijs volgen.
Voor de docent is het van belang om op te letten of de gestelde leerdoelen bij de korte stages worden behaald. Daarnaast is het mooi als de aios de opgedane kennis en vaardigheden terugbrengt in de eigen groep.
Hoe werkt het?
Aios die een korte stage willen doen kunnen dat tijdens de 2e huisartsstage bespreken met de opleider en docent. De leerdoelen moeten helder zijn en de korte stage moet de mogelijkheid bieden om aan deze leerdoelen te werken. Aios, opleider en supervisor/begeleider van de ontvangende instelling leggen voorafgaand aan de stage de gemaakte afspraken m.b.t. doelen, werkzaamheden, tijd en supervisie schriftelijk vast.
De aios regelt verder de invulling van de korte stage.
Na afloop evalueert de aios de korte stage met opleider en docenten.
De Lovah biedt ook mogelijkheden om als korte stage de Nederlandse huisartsenzorg in internationaal perspectief te plaatsen. Kijk hiervoor op: Europese samenwerking | LOVAH
Inleiding
Het is mogelijk om een deel van je opleiding in het buitenland in te vullen. De SBOH faciliteert deze mogelijkheid in de cao. Twee reguliere opties voor een buitenlandse stage zijn de CZ-stage op Aruba (zie hierboven) en korte buitenlandstages via het Hippokrates exchange programma. Daarnaast is er de mogelijkheid om zelf een buitenlandse stageplaats aan te dragen. Om hier een deel van de opleiding te kunnen volgen moet deze stage goedgekeurd worden door het hoofd van het opleidingsinstituut en de de Registratiecommissie Geneeskundig Specialismen (RGS). Gezegd moet worden dat dit traject veel voeten in de aarde heeft, de exacte voorwaarden hiervoor vind je hieronder.
Voorwaarde voor een opleidingsperiode in het buitenland is dat de aios hiervoor ruimte heeft in het IOP; dit wordt beoordeeld door het hoofd van de opleiding. De leerdoelen van de opleidingsperiode in het buitenland worden opgenomen in het IOP. De reguliere toetsen en beoordelingen worden uitgevoerd dan wel vervangen door vergelijkbare alternatieven.
Opties voor buitenlandstage
- CZ-stage op Aruba (zie voor meer informatie hierboven)
Sinds meerdere jaren werken we prettig samen met een verpleeghuis op Aruba. Het is daardoor mogelijk om je CZ-stage te doen op Aruba. Deze stage maakt onderdeel uit van het vaste stageaanbod van stageplaatsen voor de CZ-stage. Als je hiervoor belangstelling hebt kun je dit aangeven tijdens het koppelproces.
- Korte buitenlandstage
Ben je geïnteresseerd in een korte buitenlandse stage, dan kun je je via de LOVAH aanmelden voor Hippokrates Exchange. Tweede- en derdejaars aios huisartsgeneeskunde krijgen de kans om twee weken binnen opleidingstijd mee te kijken in een Europese huisartspraktijk. Kijk voor meer informatie op de LOVAH-website. Je hebt voor aanmelding een door het hoofd van de opleiding getekend toestemmingsformulier nodig (gebruik hiervoor het aanvraagformulier internationale activiteiten dat de downloaden is op de website van de SBOH).
- Zelf een buitenlandse stage regelen
Buitenlandse stages mogen ook door aios zelf geregeld worden (conform Kaderbesluit CGS, artikel B9: Gedeeltelijke opleiding buiten Nederland). Als je dit overweegt is het van belang om tijdig met de voorbereidingen hiervoor te starten. Om goedkeuring te verkrijgen moet aan de volgende voorwaarden worden voldaan:
- Er is sprake van een duidelijk omschreven doel dat past binnen het IOP van de aios, de aios neemt de leerdoelen van de buitenlandse stage op in het IOP;
- Er is sprake van ten minste een gelijkwaardig niveau als in Nederland;
- Het deel van de opleiding vindt plaats onder supervisie van een (stage)opleider c.q. in een opleidingsinrichting of stage-inrichting die is erkend voor de opleiding door de bevoegde autoriteit in het betreffende land;
- De periode in het buitenland kan pas beginnen nadat de aios als arts is erkend door de bevoegde autoriteit in het betreffende land;
- Er wordt aantoonbaar voorzien in begeleiding vanuit het opleidingsinstituut;
- De aios beschikt over voldoende ‘'leerruimte” om de buitenlandse stage te volgen.
- De aios kan motiveren waarom de genoemde leerervaring niet in Nederland verkregen kan worden.
Daarnaast is de algemene eis dat er aangetoond kan worden dat de aios in voldoende mate de taal van het land beheerst. Het hoofd kan desgewenst als voorwaarde stellen dat dit door een door de betreffende overheid erkende taaltest is aangetoond.
Goedkeuring RGS en instemming hoofd
Het hoofd van de opleiding beoordeelt of het deel van de opleiding dat in het buitenland gevolgd wordt een gelijke of toegevoegde waarde heeft vergeleken met de reguliere huisartsopleiding en met de gezondheidszorg in Nederland. Indien aan deze en de in hoofdstuk 2 omschreven voorwaarden is voldaan zal goedkeuring voor het aanpassen van het IOP bij de RGS aangevraagd worden. De opleiding behoudt het recht om het aangevraagde deel van de opleiding in het buitenland, na initiële goedkeuring, alsnog af te wijzen indien de voortgang van de opleiding van de aios op dat moment daar aanleiding toe geeft.
Termijn
Aangezien er voor een zorgvuldige inhoudelijke beoordeling en voor het aanvragen en toekennen van de opleidingsperiode in het buitenland tijd nodig is, is het van belang dat een aios uiterlijk zes maanden voor aanvang van de eventuele opleidingsperiode in het buitenland goedkeuring aanvraagt. De duur van de opleiding in het buitenland is beperkt tot in beginsel maximaal drie maanden.
Instemming opleider bij de korte buitenlandstage
Voor het volgen van de korte stage in het kader van de Hippocrates exchange is instemming van de opleider (waar de aios op dat moment de opleiding volgt) vereist.
Afronding en eindoordeel
Als de aios aan alle voorwaarden voldoet kan de opleidingsperiode in het buitenland meetellen als opleidingstijd. Ter afronding van de opleidingsperiode in het buitenland vindt een rapportage/terugkoppeling plaats naar de opleiding. Het hoofd beoordeelt of aan de doelen en normen van de opleidingsperiode in het buitenland is voldaan
Wijzigingsformulier IOS
Aanvraagformulier wijziging Individueel OpleidingsSchema
Externe stages: vraag en antwoord
V: Ik heb klinische voorervaring in één van de disciplines die onder de verplichte klinische stage valt en hiermee recht op een vrijstelling. Mag ik deze opleidingstijd ruilen voor een keuzestage zoals dermatologie of KNO?
A: Nee, als je géén vrijstelling neemt voor (een deel van) de verplichte klinische stage moet die opleidingstijd ingevuld worden met één van de disciplines die onder de verplichte klinische stage valt, dus SEH, Kindergeneeskunde, interne geneeskunde, chirurgie of gynaecologie/verloskunde.
V: Wanneer mag ik de CZ- en/of GGZ-stage ruilen voor een andere keuzestage? En mag dat ook een klinische stage zijn?
A: In 2 situaties mag je de CZ- en/of GGZ-stage ruilen voor een andere keuzestage.
- Als je recht hebt op een vrijstelling voor één van deze stages maar besluit deze uiteindelijk niet te nemen. Hiermee behoud je je opleidingstijd en mag je op basis van voorervaring de stage ruilen
- Als je géén recht hebt op vrijstelling maar wel de voorervaring hebt in de CZ en/of GGZ, bijvoorbeeld in een niet-erkende instelling of als de termijn om recht te hebben op een vrijstelling nét te kort was.
Het ruilen van de CZ en/of GGZ stage voor een verplichte klinische stage is niet mogelijk. Ons aanbod klinische stages is niet groot genoeg om verzoeken voor ruilstages te honoreren.
V: Ik heb klinische voorervaring in één van de disciplines die onder de verplichte klinische stage valt maar ik neem mijn vrijstelling niet. Mag ik de klinische stage dan invullen met twee andere stages dan SEH stage, bijvoorbeeld kindergeneeskunde of gynaecologie?
A: Als je géén vrijstelling hebt (genomen) voor de verplichte klinische stage dan volg je volgens de RGS-regelgeving de volledige verplichte klinische stage. Afhankelijk van hoe het totale cohort keuzes maakt in het koppelsysteem verdelen wij de stages kindergeneeskunde én gynaecologie over de aios die alleen de verplichte klinische stage moeten doen. Dat je voorervaring hebt op een bepaald vlak geeft geen recht op toewijzing van één van de andere stages. We proberen wel op basis van bepaalde voorervaring de stages zo eerlijk mogelijk te verdelen. Als je zes maanden klinische stage moet doen, zal je in ieder geval drie maanden een SEH-stage doen. Als je dit absoluut niet wilt, adviseren wij je in ieder geval een vrijstelling voor drie maanden aan te vragen. De overgebleven drie maanden kunnen dan worden dan ingevuld met een stage kindergeneeskunde, gynaecologie of interne geneeskunde, mits er voldoende plekken beschikbaar zijn.
V: Mag ik zelf een stage regelen?
A: Het is niet mogelijk zelf reguliere stages te regelen.
Alleen een zelf geregelde stage in het buitenland is onder zeer strikte voorwaarden mogelijk. Deze voorwaarden staan hierboven bij Buitenlandse stages.
V: Kan ik tijdens de externe stages deeltijd werken?
A: Ja, deeltijd werken is onder voorwaarden mogelijk. Zie de pagina Werktijd.