APC - Basisgespreksvaardigheden

1e Huisartsstage
Pre-toets	BasisConsultvoeringsToets

Leerlijn communicatie
	Leerlijnhouder Mariël Jacobs;
	Leerlijnmedewerkers Karin van Heusden; Ruth ten Broeke; Suzanne Burgers; Fleur Sutorius;
	Communicatie; APC - Basisgespreksvaardigheden; APC - Context-specifiek en doelgericht; Consultvoeringstoetsen:; Pre-toets 1e Huisartsstage; BasisConsultvoeringsToets;

Inhoud

1 Wat zijn 'basisgespreksvaardigheden’?
2 Hoe leer je deze vaardigheden?
3 Toetsing
4 Hoe ondersteunt de Wiki hierbij?
5 Consult-taken volgens Silverman
6 Bouwstenen
- 6.1 Basisgespreksvaardigheden
7 Overige leerlijnen

Wat zijn 'basisgespreksvaardigheden’?

Elk consult is anders, maar alle consulten bestaan uit dezelfde onderdelen met betrekking tot arts-patiëntcommunicatie (APC). Huisarts en communicatie-expert Jonathan Silverman beschrijft in zijn boek Vaardig communiceren in de gezondheidszorg de zeven vaste ‘taken’ die in een consult aan bod komen. De figuur onder aan deze pagina geeft dit schematisch weer. Naast 'Silverman' biedt het Handboek effectieve communicatie in de huisartsenpraktijk (hoofdstuk 2) uitstekende informatie.

Voor elke taak zijn specifieke communicatievaardigheden nodig. Zo zal de huisarts bij ‘informatie inwinnen’ het perspectief van de patiënt onderzoeken en proberen de hulpvraag te achterhalen. Zij zal onderzoekende vragen stellen (exploreren) en attent zijn op de emotionele onderstroom in het consult (gevoelsreflecties geven). Dat zijn voorbeelden van basisgespreksvaardigheden; ze zijn voor een huisarts van groot belang om het gesprek met de patiënt in goede banen te leiden.

Hoe leer je deze vaardigheden?

In de eerste zes maanden van de opleiding is er veel aandacht voor het leren van basisgespreksvaardigheden. Je doet zelfstandig theoretische kennis op en volgt onderwijs over dit onderwerp. Samen met je docent of opleider bekijk je opnames van consulten, je observeert je opleider tijdens diens spreekuur en je laat je door je opleider observeren tijdens jouw spreekuur.

Door te oefenen maak je je nieuwe vaardigheden eigen en bouw je een repertoire op van gesprekstechnieken die je kunt gebruiken tijdens je consult.

Toetsing

In de eerste zes maanden van de 1e Huisartsstage maak je een educatieve pre-toets die gericht is op je leerproces: je docenten en opleider bekijken een aantal door jou geselecteerde consultopnames en geven daar feedback op aan de hand van de MAAS 2.0 scorelijst. Na zeven maanden opleiding volgt de BasisConsultvoeringsToets waarbij jouw videoconsulten door externe beoordelaars beoordeeld worden met behulp van diezelfde scorelijst.

Hoe ondersteunt de Wiki hierbij?

De taken die Silverman onderscheidt binnen een consult, vormen de kapstok voor het onderwijs over basisgespreksvaardigheden. De bouwstenen van dit onderwijs kun je op meerdere manieren gebruiken: voor zelfstudie, als onderwerp van een leergesprek of ter ondersteuning van onderwijs op de terugkomdag.

Voor docenten en opleiders is er een kort onderwijsprogramma dat gebruikt kan worden op een paralleldag.

Het werkboek ‘Arts-patiëntcommunicatie (APC)-onderwijs over basis gespreksvaardigheden in de aanloop naar de BasisConsultvoeringsToets (BCT)’ is een werkboek voor docenten. Het dient ter ondersteuning en inspiratie bij de vormgeving en voorbereiding van het APC-onderwijs op de terugkomdagen in voorbereiding op de BCT. Het onderwijsmateriaal waarnaar verwezen wordt in het werkboek is gerangschikt volgens Silvermans consult-taken en de MAAS 2.0 scorelijst, en te vinden op de bijbehorende wiki-pagina. Al het materiaal kan naar eigen inzicht van de docent worden gebruikt, aangevuld of aangepast voor het onderwijs.

Consult-taken volgens Silverman

Bouwstenen

Basisgespreksvaardigheden

Consulttaak 1 - Beginnen van het consult

Begin van het consult Luisteren Agenderen

Consulttaak 2 - Informatie inwinnen

Hulpvraag verhelderen en exploreren

Consulttaak 3 - Lichamelijk onderzoek

Communicatie bij lichamelijk onderzoek

Consulttaak 4 - Uitleg, advies en planning

Informatie-overdracht Gezamenlijke besluitvorming - waarom Gezamenlijke besluitvorming - wat en hoe Effectief geruststellen Van leerlijn Preventie: Shared Decision Making volgens Glyn Elwyn

Consulttaak 5 - Beëindigen consult

Beëindigen van het consult

Consulttaak 6 (continue taak) - Structuur bieden

Structureren en samenvatten

Consulttaak 7 (continue taak) - Relatie opbouwen

Emoties Empathie

Overige leerlijnen

1^e Huisartsstage
in de 4^e maand	voor de 8^e maand
Pre-toets	BasisConsultvoeringsToets