Gezamenlijke besluitvorming - waarom: verschil tussen versies

Leerlijn communicatie
Auteur	Gert Roos;
Stage	1e Huisartsstage;
	APC - Basisgespreksvaardigheden
Consulttaak	4. Uitleg en advies;
Leerplek	Leergesprek; Praktijkleren; Onderwijsprogramma; Zelfstudie;

Versie van 1 mrt 2019 om 15:23

Inhoud

1 Relevantie
2 Doel
3 Onderwijsactiviteiten
4 Gebruiksaanwijzing
5 Bronnen

Relevantie

Gezamenlijke besluitvorming (ook bekend onder de Engelse term ‘shared decision making’) heeft bewezen effect op patiënt-tevredenheid, therapietrouw en dus op behandeleffect. Uit onderzoek blijkt echter dat slechts een klein deel van de huisartsen gezamenlijke besluitvorming toepast in de spreekkamer1.

Een oorzaak hiervan is de houding van de huisarts ten opzichte van dit onderwerp. Gebrek aan inzicht in en besef van het belang van gezamenlijke besluitvorming, staat het toepassen ervan in de weg. Omdat de effecten van deze vorm van patiëntgerichte communicatie zo duidelijk zijn, is het nodig om deze inzichten over te brengen op aios en huisartsen.

Doel

De aios ervaart zelf het belang van gezamenlijke besluitvorming;
De aios is zich bewust van haar eigen (voor)oordelen over gezamenlijke besluitvorming;
De aios is gemotiveerd om gezamenlijke besluitvorming toe te passen.

Onderwijsactiviteiten

De bouwsteen bestaat uit achtergrond-artikelen, een TED-talk en een voorbereidingsopdracht die bedoeld zijn voor zelfstudie, voorbereiding van onderwijs en als onderwijsmateriaal op de terugkomdag.

Gebruiksaanwijzing

Bron 1, 4 en 5 lenen zich voor zelfstudie: het zijn artikelen die het belang van gezamenlijke besluitvorming illustreren.

Bron 2 is een link naar de meest bekeken 'TED-talk' van dit moment. Deze video kan worden bekeken op de terugkomdag, gevolgd door een plenaire nabespreking. Achtergrondinformatie: Simon Sinek is bedrijfsadviseur, auteur en bevlogen spreker. Sinek legt uit hoe iemand tot verandering gemotiveerd raakt. Uitleggen wat er veranderen moet en hoe, leidt niet tot een gedragsverandering. Wat wél effectief is: iemand inzicht te laten krijgen in de reden die ten grondslag ligt aan een gedragsverandering. Zodra iemand volledig overtuigd is van het 'waarom', volgt als vanzelf de motivatie - en daarna de gedragsverandering.

Bron 3: voorbereidingsopdracht 'Gezamenlijke besluitvorming' maken de aios voorafgaand aan het onderwijs. De uitwerking van de opdracht is het uitgangspunt voor een groepsgesprek over gezamenlijke besluitvorming. Suggesties voor aanvullende onderwijsactiviteiten naar aanleiding van deze opdracht:

een debat met stellingen over gezamenlijke besluitvorming ('patiënten vinden het prima dat de dokter voor hen beslist’, 'patiënten kunnen de keuzemogelijkheden niet goed genoeg overzien om mee te beslissen');
een groepsdiscussie starten door de aios op te stellen in een rij op basis van de mate van gemotiveerdheid tot gedeelde besluitvorming: 'hoe ver ben je in je motivatie (0-10)?', 'wat is er nodig om je motivatie 1 punt te laten toenemen?'.

Bronnen

Stiggelbout A, Pieterse A, De Haes J et al. Shared decision making: Concepts, evidence, and practice. Patient Education and Counseling. 2015; 98(10): 1172-1179 (https://doi.org/10.1016/j.pec.2015.06.022) (https://www.hovumc.nl/wiki/Bibliotheek voor toegang).
'TED-talk' van dit moment: 'Start with the why' door Simon Sinek
een voorbereidingsopdracht voor aios.
Légaré F, Ratté S, Gravel K et al. Barriers and facilitators to implementing shared decision-making in clinical practice: Update of a systematic review of health professionals’ perceptions. Patient Education and Counseling. 2008; 73(3): 526-535 (https://doi.org/10.1016/j.pec.2008.07.018) (https://www.hovumc.nl/wiki/Bibliotheek voor toegang).
Couët N, Desroches S, Robitaille H et al. Assessments of the extent to which health-care providers involve patients in decision making: a systematic review of studies using the OPTION instrument. Health Expect. 2013;18(4):542-61 (https://doi.org/10.1111/hex.12054) (open access).

De bouwstenen in de leerlijn communicatie

De leerlijnen

@@ Regel 25: / Regel 25: @@
 |}
 === Relevantie ===
-Gezamenlijke besluitvorming (ook bekend als de Engelse term ‘shared decision making’ heeft veel effect op onder meer therapietrouw en patiënt-tevredenheid. Hoewel veel huisartsen dit beamen, blijkt uit onderzoek dat maar een klein deel van hen gezamenlijke besluitvorming ook daadwerkelijk toepast in de spreekkamer (referentie). De oorzaak kan liggen bij gebrek aan kennis over gezamenlijke besluitvorming en het gebruik ervan, maar ook speelt de houding van de huisarts ten opzichte van het onderwerp een belangrijke rol: ‘waarom is het zo belangrijk, waarom zou ik er tijd en aandacht aan besteden?’.
+Gezamenlijke besluitvorming (ook bekend onder de Engelse term ‘shared decision making’) heeft bewezen effect op patiënt-tevredenheid, therapietrouw en dus op behandeleffect. Uit onderzoek blijkt echter dat slechts een klein deel van de huisartsen gezamenlijke besluitvorming toepast in de spreekkamer1.
-===Doel===
+Een oorzaak hiervan is de houding van de huisarts ten opzichte van dit onderwerp. Gebrek aan inzicht in en besef van het belang van gezamenlijke besluitvorming, staat het toepassen ervan in de weg. Omdat de effecten van deze vorm van patiëntgerichte communicatie zo duidelijk zijn, is het nodig om deze inzichten over te brengen op aios en huisartsen.
+=== Doel ===
 * De aios ervaart zelf het belang van gezamenlijke besluitvorming;
 * De aios is zich bewust van haar eigen (voor)oordelen over gezamenlijke besluitvorming;
@@ Regel 32: / Regel 35: @@
 === Onderwijsactiviteiten ===
-De bouwsteen bestaat uit
+De bouwsteen bestaat uit achtergrond-artikelen, een TED-talk en een voorbereidingsopdracht die bedoeld zijn voor zelfstudie, voorbereiding van onderwijs en als onderwijsmateriaal op de terugkomdag.
-* de meest bekeken 'TED-talk' van dit moment: [https://www.ted.com/talks/simon_sinek_how_great_leaders_inspire_action?language=nl 'Start with the why'] door Simon Sinek, bedrijfsadviseur, auteur en bevlogen spreker. Voor het toepassen van gezamenlijke besluitvorming is bij de meeste dokters een gedragsverandering nodig. Sinek legt uit hoe iemand tot verandering gemotiveerd raakt. Uitleggen wat er veranderen moet en hoe, leidt niet tot een gedragsverandering. Wat wél effectief is: iemand inzicht te laten krijgen in de reden die ten grondslag ligt aan een gedragsverandering. Zodra iemand volledig overtuigd is van het 'waarom', volgt als vanzelf de motivatie - en daarna de gedragsverandering.
-* een [[:Bestand:Voorbereidingsopdracht gezamenlijke besluitvorming.pdf|voorbereidingsopdracht]] voor aios. De bevindingen worden nabesproken in de werkgroep. De opdracht nodigt uit tot nadenken over het onderwerp 'gezamenlijke besluitvorming'.
-Suggesties voor aanvullende onderwijsactiviteiten naar aanleiding van deze opdracht:
-* een debat met stellingen over gezamenlijke besluitvorming ('patiënten vinden het prima dat de dokter voor hen beslist’, 'patiënten kunnen de keuzemogelijkheden niet goed genoeg overzien om mee te beslissen');
-* een groepsdiscussie starten door de aios op te stellen in een rij op basis van de mate van gemotiveerdheid tot gedeelde besluitvorming: 'hoe ver ben je in je motivatie (0-10)?', 'wat is er nodig om je motivatie 1 punt te laten toenemen?'.
 === Gebruiksaanwijzing ===
-De 'TED-talk' is geschikt om op de terugkomdag met de werkgroep te bekijken en te bespreken.
+Bron 1, 4 en 5 lenen zich voor zelfstudie: het zijn artikelen die het belang van gezamenlijke besluitvorming illustreren.
-De aios bereidt met behulp van de [[:Bestand:Voorbereidingsopdracht gezamenlijke besluitvorming.pdf|voorbereidingsopdracht]] het onderwijs voor. De uitwerking van de opdracht is het uitgangspunt voor een groepsgesprek over gezamenlijke besluitvorming.
+Bron 2 is een link naar de meest bekeken 'TED-talk' van dit moment. Deze video kan worden bekeken op de terugkomdag, gevolgd door een plenaire nabespreking. Achtergrondinformatie: Simon Sinek is bedrijfsadviseur, auteur en bevlogen spreker. Sinek legt uit hoe iemand tot verandering gemotiveerd raakt. Uitleggen wat er veranderen moet en hoe, leidt niet tot een gedragsverandering. Wat wél effectief is: iemand inzicht te laten krijgen in de reden die ten grondslag ligt aan een gedragsverandering. Zodra iemand volledig overtuigd is van het 'waarom', volgt als vanzelf de motivatie - en daarna de gedragsverandering.
-=== Overige Literatuurbronnen ===
+Bron 3: voorbereidingsopdracht 'Gezamenlijke besluitvorming' maken de aios voorafgaand aan het onderwijs. De uitwerking van de opdracht is het uitgangspunt voor een groepsgesprek over gezamenlijke besluitvorming. Suggesties voor aanvullende onderwijsactiviteiten naar aanleiding van deze opdracht:
-'It has been advocated for ethical reasons for over 40 years but nevertheless, is still not widely implemented in clinical practice. Various strategies can encourage SDM, as proposed. Importantly, educational efforts should not only focus on skills training, but also on knowledge and attitudes.'
+* een debat met stellingen over gezamenlijke besluitvorming ('patiënten vinden het prima dat de dokter voor hen beslist’, 'patiënten kunnen de keuzemogelijkheden niet goed genoeg overzien om mee te beslissen');
-Stiggelbout A, Pieterse A, De Haes J et al. Shared decision making: Concepts, evidence, and practice. Patient Education and Counseling. 2015; 98(10): 1172-1179 (https://doi.org/10.1016/j.pec.2015.06.022) ([[Bibliotheek|https://www.hovumc.nl/wiki/Bibliotheek]] voor toegang).
+* een groepsdiscussie starten door de aios op te stellen in een rij op basis van de mate van gemotiveerdheid tot gedeelde besluitvorming: 'hoe ver ben je in je motivatie (0-10)?', 'wat is er nodig om je motivatie 1 punt te laten toenemen?'.
-'Nonetheless, gaps in knowledge remain for effective implementation of shared decision-making in clinical practice and would need to be prioritized in future studies.'
-Légaré F, Ratté S, Gravel K et al. Barriers and facilitators to implementing shared decision-making in clinical practice: Update of a systematic review of health professionals’ perceptions. Patient Education and Counseling. 2008; 73(3): 526-535 (https://doi.org/10.1016/j.pec.2008.07.018) ([[Bibliotheek|https://www.hovumc.nl/wiki/Bibliotheek]] voor toegang).
-'The behaviours that rarely improved, regardless of the subgroups, were those requiring the tailoring of care to the patients' preferences. Thus, while SDM appears to be feasible in many clinical and cultural contexts, the most ‘patient‐centred’ aspects of SDM appear to be harder to implement in practice, for reasons worth exploring in future research.'
-Couët N, Desroches S, Robitaille H et al. Assessments of the extent to which health-care providers involve patients in decision making: a systematic review of studies using the OPTION instrument. Health Expect. 2013;18(4):542-61 (https://doi.org/10.1111/hex.12054) (open access).
+=== Bronnen ===
+# Stiggelbout A, Pieterse A, De Haes J et al. Shared decision making: Concepts, evidence, and practice. Patient Education and Counseling. 2015; 98(10): 1172-1179 (https://doi.org/10.1016/j.pec.2015.06.022) ([[Bibliotheek|https://www.hovumc.nl/wiki/Bibliotheek]] voor toegang).
+# 'TED-talk' van dit moment: [https://www.ted.com/talks/simon_sinek_how_great_leaders_inspire_action?language=nl 'Start with the why'] door Simon Sinek
+# een [[:Bestand:Voorbereidingsopdracht gezamenlijke besluitvorming.pdf|voorbereidingsopdracht]] voor aios.
+# Légaré F, Ratté S, Gravel K et al. Barriers and facilitators to implementing shared decision-making in clinical practice: Update of a systematic review of health professionals’ perceptions. Patient Education and Counseling. 2008; 73(3): 526-535 (https://doi.org/10.1016/j.pec.2008.07.018) ([[Bibliotheek|https://www.hovumc.nl/wiki/Bibliotheek]] voor toegang).
+# Couët N, Desroches S, Robitaille H et al. Assessments of the extent to which health-care providers involve patients in decision making: a systematic review of studies using the OPTION instrument. Health Expect. 2013;18(4):542-61 (https://doi.org/10.1111/hex.12054) (open access).
 {{Footer - Leerlijn communicatie}}

Leerlijn communicatie
Auteur	Gert Roos
Stage	1e Huisartsstage
APC - Basisgespreksvaardigheden
Consulttaak	4. Uitleg en advies
Leerplek	Leergesprek Praktijkleren Onderwijsprogramma Zelfstudie