Infectieziekten: verschil tussen versies

Uit Wiki HOVUmc

Ga naar: navigatie, zoeken

Huidige versie van 4 nov 2021 om 09:53

Leerlijn spoedeisende zorg
Auteur	Daphne Beemsterboer
Stage	1e Huisartsstage Klinische stage 2e Huisartsstage
KBA	1. Toestandsbeeld
Competenties	Medisch handelen Aandachtsgebied diversiteit
Leerplek	Huisartsenpost Zelfstudie

Relevantie

De wereld is de afgelopen decennia steeds kleiner voor ons geworden. De mogelijkheden om te reizen, tijdelijk in het buitenland te werken of je elders te vestigen (al dan niet uit veiligheidsoverwegingen) zijn toegenomen. Dit maakt dat bepaalde ziektes, die eerder alleen in bepaalde gebieden voorkwamen, zich nu ook kunnen verspreiden en elders ter wereld zich kunnen manifesteren.

Doel

Inzicht geven in verschillende infectieziekten die zich mogelijk acuut kunnen manifesteren. Deze zullen in de differentiaal diagnose opgenomen moeten worden bij anamnestisch verdachte patiënten.

Gebruiksaanwijzing

Deze bouwsteen kan voor zelfstudie of naslagwerk gebruikt worden.

Onderwijsactiviteiten

Deze bouwsteen geeft inzicht in differentiaal diagnostische overwegingen bij acute klachten van bepaalde geïmmigreerde, reizende of anderszins anamnestisch verdachte patiënten.

Tabel 1 Infectieziekten

Ziekte	Incubatietijd in dagen	Koorts	Abdominale klachten	Pulmonale klachten	Andere klachten	Epidemiologie	Besmettings-wijze
Afrikaanse Trypanosomiasis (slaapziekte)	5 - 500	● intermitterend			koorts volgend op een pijnlijke zweer. aangezichtsoedeem, encefalitis	Sub-Sahara Afrika	Parasiet: beet van geïnfecteerde Tseetsee-vlieg
Amoebiasis	28 - 42	-	-		leverabces	Wereldwijd (gebrekkige sanitaire voorzieningen en hygiëne)	Parasiet: direct feco-oraal, en indirect: via verontreinigd water of voedsel
Antrax miltvuur	2 – 6 (1 – 56)	-	- abdominale vorm: bloederige diarree en heftige buikpijn	- wolsorteerders-ziekte: hemoptoë	huidvorm (95%) of orofaryngeale vorm	Afrika, Azië, Amerika, Europa (rondom Middellandse zee)	Bacterie: via geïnfecteerde dieren / dierproducten / aerogeen
Bof Rijksvaccinatie	16 -18 (12 - 25)	●		●	Parotitis	Wereldwijd	Virus: druppelinfectie uit neus- en keelholte
Brucellose	30 – 60 (7 - 50)	● intermitterend			mogelijk gewrichtsklachten	Afrika, Azië, Amerika, Europa (Zuid)	Bacterie: via geïnfecteerde dieren / dierproducten / aerogeen
Buiktyfus	3 - 28	●	●		huiduitslag (roseolen), relatieve bradycardie, leukopenie met aneosinofilie	Afrika, Zuid- en Zuidoost-Azië, Centraal- en Zuid-Amerika	Bacterie: direct feco-oraal, en indirect: via verontreinigd water of voedsel
Chikungunya	3 -7 (1 – 12)	●	-		ernstige gewrichtspijn/ huiduitslag/ oogaandoeningen	Afrika, Azië, Amerika, (Europa)	Virus: beet geïnfecteerde mug
Dengue	4 -7 (3 - 14)	-	-	-	gewrichtspijn,exantheem, dengue hemorragische koorts en dengue shock syndroom	(Sub)tropen; Afrika, Azië, Amerika, (Europa)	Virus: beet geïnfecteerde mug
Difterie Rijksvaccinatie	2 - 5 (1 - 7)			-	farynx en omringende structuren, soms de huid, en in zeldzame gevallen andere locaties betreft	Wereldwijd als kinderziekte	Bacterie: aerogeen
Febris recurrens (LBRF)	8 (5 - 15)	● intermitterend	-	-		Ethiopië en Zuid-Soedan	Bacterie: beet geïnfecteerde kleerluis
Filariasis	15 - 365	- intermitterend			eosinofilie, lymfoedeem, hydrokele, jeuk, urticaria, visusproblemen.	Warme vochtige tropen	Parasiet: beet geïnfecteerde mug
Gele koorts	4 (3 – 6)	●			regelmatig fatale hepatonefritis, hemorragische koorts	Sub-Sahara-Afrika, tropisch Zuid-Amerika	Virus: beet geïnfecteerde mug
Hantavirus	14 – 21 (3 - 730)	●	●		pijn in buik en lage rug (toxische fase)	Afrika, Azië, Amerika, Europa (Noord)	Virus: aerogeen, geïnfecteerd voedsel, indirect contact
Hepatitis A	14 - 49	● < 5 jr nauwelijks	●		icterus	Wereldwijd (gebrekkige sanitaire voorzieningen en hygiëne)	Virus: direct feco-oraal, en indirect: via verontreinigd water of voedsel
Hepatitis B	60 - 90 (28 - 180)	-	-		soms icterus	Wereldwijd	Virus: via besmette lichaamsvloeistoffen, beschadigde huid, slijmvliezen
Hepatitis E	40 (14 - 70)	-	-		icterus	Wereldwijd	Virus: direct feco-oraal, en indirect: via verontreinigd water of voedsel
HIV	14 – 42	●	●		lichtschuwheid, pijn achter de ogen, perifere neuropathie, exantheem	Wereldwijd	Virus: via besmette lichaamsvloeistoffen, verticale transmissie
Japanse encefalitis	5 - 15	●			encefalitis	Zuidoost-Azië	Virus: beet geïnfecteerde mug
Kinkhoest	7 -10 (5 - 21)	-		●	Hevige hoestbuien	Wereldwijd	Bacterie: druppelinfectie uit neus- en keelholte
Legionellose	5 – 6 (2 – 19)	●	-	●	lethargie, verwardheid	Wereldwijd	Bacterie: aerogeen
Leishmaniasis	60 - 180 (10 - 3000)	● intermitterend			cutane leishmaniasis, gewichtsverlies, splenomegalie, lymfadenopathie, hepatomegalie en pancytopenie	Wereldwijd	Parasiet: transversaal
Lepra	300 - 10.000				Aantasting van de huid, perifere zenuwen, ogen, testis en bot	Afrika, Azië, Midden- en Zuid-Amerika	Bacterie: aerogeen
Leptospirose	7 – 12 (2 – 30)	●	●		plotseling hevige hoofdpijn, spier- en gewrichtspijnen, overgevoeligheid voor licht, verminderde urineproductie	Wereldwijd, Vooral vochtige (sub)tropische landen	Bacterie: door wondjes of slijmvliezen van mond, neus of ogen, mogelijk door water verweekte huid, naar bloed en organen.
Malaria	12 - 17	● intermitterend			hoofdpijn, spierpijn	(Sub)tropen	Parasiet: beet geïnfecteerde Anopheles-mug
Mazelen Rijksvaccinatie	14 (7 - 18)	●		●	conjunctivitis, exantheem, koplikse vlekjes	Wereldwijd	Virus: aerogeen
Meningokokken-ziekte C-Rijksvaccinatie	3 – 4 (2 – 10)	●			petechiën, meningitis / sepsis	Wereldwijd	Bacterie: aerogeen
Pest (builenpest 96%)	2 – 8	●			zeer pijnlijke lymfadenitis (builen)	Afrika, Noord en Zuid Amerika, en Azië	Bacterie: beet geïnfecteerde vlo (voornamelijk onder wilde knaagdieren)
Pest (long)	1 - 3	●	●	●		Afrika, Noord en Zuid Amerika, en Azië	Bacterie: beet geïnfecteerde vlo (voornamelijk onder wilde knaagdieren)
Polio Rijksvaccinatie	7 -14 (3 - 35)	-	-	-	Verlammingsverschijnselen (0,5-1%), ‘post-poliosyndroom’	Pakistan, Afghanistan en Nigeria	Virus: feco-oraal, aerogeen
Q-koorts	7 - 32	●	-	-		Wereldwijd (uitzondering Nieuw-Zeeland)	Bacterie: aerogeen via aerosolen afkomstig uit placenta en vruchtwater van besmette dieren
Ricketsiose	3 - 20	●	-		exantheem	Wereldwijd (verschilt per soort rickettsia)	Bacterie: beet geïnfecteerde luis, mijt, teek, vlo
Rift Valley Fever	2 - 6	●	-		zelden retinitis, meningo-encefalitis, hemorragische koorts met hepatitis	Afrika	Virus: via besmette lichaamsvloeistoffen van dieren
Schistosomiasis (bilharzia)	0 - 500	-	-	-	symptomen afhankelijk van stadium	(Sub)tropen; Afrika, Azië, Amerika	Parasiet: geïnfecteerde zoet-waterslakken voorkomen, de larven penetreren de intacte huid
Tekenencefalitis	7 -14 (2 - 28)	●			vermoeidheid, gegeneraliseerde pijn	Azië, Europa	Virus: beet geïnfecteerde teek, ongepasteuriseerde melk
Trichinellose	10 -14 (1 - 45)	-	●		spierpijn, peri-orbitaal en faciaal oedemen, subconjunctivale hemorragie, puntbloedinkjes onder de nagels	Wereldwijd	Parasiet: geïnfecteerd vlees
Tuberculose	56 - ∞	●		●	Vaak symptoomloos, tuberculose cutis	Afrika, Azië, Zuid-Amerika (Wereldwijd)	Bacterie: aerogeen
Virale hemorragische koorts - arenavirussen	9 (5 - 21)	●	-	-	conjunctivale vaattekening, ulceratie van de buccale slijmvliezen, faryngitis, lymfadenopathie, gegenaraliseerd oedeem	Afrika, Zuid-Amerika	Virus: via besmette weefsels, lichaamsvloeistoffen
Virale hemorragische koorts -filovirussen (oa Ebolavirus)	7 (2 – 21)	●	●		Conjunctivale vaattekening en roodheid, een deel krijgt petechiën, ecchymosen en mucosale bloedingen	Afrika	Virus: Direct fysiek contact met geïnfecteerde personen of hun lichaamsvloeistoffen
Virale hemorragische koorts - Krim-Congo	4 (1 – 13)	●	●	●	Petechiën, ecchymosen, epistaxis, hematemesis en melena	Afrika, Azië, Europa (Zuid-Oost)	Virus: Beet geïnfecteerde mug
Westnijlvirus	2 - 6 (2 - 14)	-	-		soms ernstige neurologische symptomen	Stroomgebied van de Nijl, Afrika, Amerika	Virus: Beet geïnfecteerde mug

( ● ) Komt voor.

( - ) Komt mogelijk voor. Soms afhankelijk van het stadium van de ziekte.

Aan bovenstaande kunnen geen rechten worden ontleend.

Bronnen

De bouwstenen in de leerlijn spoedeisende zorg

De leerlijnen

@@ Regel 26: / Regel 26: @@
 |'''Leerplek'''
 |
+{{Toepassing - Huisartsenpost}}
 {{Toepassing - Zelfstudie}}
 |}
-=== IN ONTWIKKELING ===
 === Relevantie ===
 De wereld is de afgelopen decennia steeds kleiner voor ons geworden. De mogelijkheden om te reizen, tijdelijk in het buitenland te werken of je elders te vestigen (al dan niet uit veiligheidsoverwegingen) zijn toegenomen. Dit maakt dat bepaalde ziektes, die eerder alleen in bepaalde gebieden voorkwamen, zich nu ook kunnen verspreiden en elders ter wereld zich kunnen manifesteren.
 === Doel ===
@@ Regel 82: / Regel 81: @@
 |<small>Afrika, Azië, Amerika, Europa (rondom Middellandse zee)</small>
 |<small>'''Bacterie:'''</small> <small>via geïnfecteerde dieren / dierproducten / aerogeen</small>
+|-
+|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/bof Bof]
+Rijksvaccinatie
+|<small>16 -18 (12 - 25)</small>
+|<small>●</small>
+|
+|<small>●</small>
+|<small>Parotitis</small>
+|<small>Wereldwijd</small>
+|<small>'''Virus:''' druppelinfectie uit neus- en keelholte</small>
 |-
 |[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/brucellose Brucellose]
@@ Regel 118: / Regel 128: @@
 |<small>(Sub)tropen; Afrika, Azië, Amerika, (Europa)</small>
 |<small>'''Virus:'''</small> <small>beet geïnfecteerde mug</small>
+|-
+|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/difterie Difterie]
+Rijksvaccinatie
+|<small>2 - 5 (1 - 7)</small>
+|
+|
+|<small>-</small>
+|<small>farynx en omringende structuren, soms de huid, en in zeldzame gevallen andere locaties betreft</small>
+|<small>Wereldwijd als kinderziekte</small>
+|'''<small>Bacterie:</small>''' <small>aerogeen</small>
 |-
 |[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/febris-recurrens Febris recurrens] (LBRF)
@@ Regel 201: / Regel 222: @@
 |<small>Zuidoost-Azië</small>
 |<small>'''Virus:''' beet geïnfecteerde mug</small>
+|-
+|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/kinkhoest#ziekteverschijnselen Kinkhoest]
+|<small>7 -10 (5 - 21)</small>
+|<small>-</small>
+|
+|<small>●</small>
+|<small>Hevige hoestbuien</small>
+|<small>Wereldwijd</small>
+|<small>'''Bacterie:''' druppelinfectie uit neus- en keelholte</small>
 |-
 |[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/legionellose Legionellose]
@@ Regel 211: / Regel 241: @@
 |'''<small>Bacterie:</small>''' <small>aerogeen</small>
 |-
-|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/lepra Lepra]
+|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/leishmaniasis Leishmaniasis]
-|
+|<small>60 - 180 (10 - 3000)</small>
-|
+|<small>● intermitterend</small>
 |
 |
+|<small>[https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ltxt/Leishmaniasis.htm cutane leishmaniasis], gewichtsverlies, splenomegalie, lymfadenopathie, hepatomegalie en pancytopenie</small>
+|<small>Wereldwijd</small>
+|<small>'''Parasiet:''' transversaal</small>
+|-
+|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/lepra Lepra]
+|<small>300 - 10.000</small>
 |
 |
 |
+|<small>[https://www.huidziekten.nl/zakboek/dermatosen/ltxt/Lepra.htm Aantasting van de huid], perifere zenuwen, ogen, testis en bot</small>
+|<small>Afrika, Azië, Midden- en Zuid-Amerika</small>
+|'''<small>Bacterie:</small>''' <small>aerogeen</small>
 |-
 |[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/leptospirose Leptospirose]
@@ Regel 241: / Regel 280: @@
 |-
 |[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/mazelen Mazelen]
+Rijksvaccinatie
 |<small>14 (7 - 18)</small>
 |<small>●</small>
@@ Regel 250: / Regel 291: @@
 |-
 |[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/meningokokken-meningitis-en-sepsis Meningokokken-ziekte]
+C-Rijksvaccinatie
 |<small>3 – 4 (2 – 10)</small>
 |<small>●</small>
@@ Regel 275: / Regel 318: @@
 |<small>Afrika, Noord en Zuid Amerika, en Azië</small>
 |'''<small>Bacterie:</small>''' <small>beet geïnfecteerde vlo (voornamelijk onder wilde knaagdieren)</small>
+|-
+|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/polio Polio]
+Rijksvaccinatie
+|<small>7 -14 (3 - 35)</small>
+|<small>-</small>
+|<small>-</small>
+|<small>-</small>
+|<small>Verlammingsverschijnselen (0,5-1%), ‘post-poliosyndroom’</small>
+|<small>Pakistan, Afghanistan en Nigeria</small>
+|<small>'''Virus:''' feco-oraal, aerogeen</small>
 |-
 |[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/q-koorts Q-koorts]
@@ Regel 348: / Regel 402: @@
 |<small>'''Virus:''' via besmette weefsels, lichaamsvloeistoffen</small>
 |-
-|Virale hemorragische koorts: filovirussen (Ebolavirus, Marburgvirus)
+|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/virale-hemorragische-koorts-filovirussen Virale hemorragische koorts -filovirussen] (oa Ebolavirus)
-|7 (2 – 21)
+|<small>7 (2 – 21)</small>
-|
+|<small>●</small>
-|
+|<small>●</small>
-|
-|een deel krijgt petechiën, ecchymosen en mucosale bloedingen
-|Afrika
 |
+|<small>Conjunctivale vaattekening en roodheid, een deel krijgt petechiën, ecchymosen en mucosale bloedingen</small>
+|<small>Afrika</small>
+|<small>'''Virus:''' Direct fysiek contact met geïnfecteerde personen of hun lichaamsvloeistoffen</small>
 |-
 |[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/virale-hemorragische-koorts-krim-congokoorts Virale hemorragische koorts - Krim-Congo]
@@ Regel 366: / Regel 420: @@
 |<small>'''Virus:'''</small> <small>Beet geïnfecteerde mug</small>
 |-
+|[https://lci.rivm.nl/richtlijnen/westnilevirusinfectie Westnijlvirus]
+|<small>2 - 6 (2 - 14)</small>
+|<small>-</small>
+|<small>-</small>
 |
-|
+|<small>soms ernstige neurologische symptomen</small>
-|
+|<small>Stroomgebied van de Nijl, Afrika, Amerika</small>
-|
+|<small>'''Virus:'''</small> <small>Beet geïnfecteerde mug</small>
-|
-|
-|
-|
 |}
 ( <small>● ) Komt voor.</small>
 ( - ) <small>Komt mogelijk voor. Soms afhankelijk van het stadium van de ziekte.</small>
+Aan bovenstaande kunnen geen rechten worden ontleend.
 ==== Bronnen ====