Leerlijn preventie: verschil tussen versies
(29 tussenliggende versies door 5 gebruikers niet weergegeven) | |||
Regel 1: | Regel 1: | ||
+ | __NOCACHE__ | ||
+ | <ol class="breadcrumb" style="width:100%;"> | ||
+ | <li class="breadcrumb-item">[[Hoofdpagina]]</li> | ||
+ | <li class="breadcrumb-item active" aria-current="page">{{PAGENAME}}</li> | ||
+ | </ol> | ||
+ | <br> | ||
{| class="infobox leerlijn-preventie" | {| class="infobox leerlijn-preventie" | ||
! <span class="infobox-titel">[[Leerlijn preventie]]</span> | ! <span class="infobox-titel">[[Leerlijn preventie]]</span> | ||
Regel 4: | Regel 10: | ||
| | | | ||
'''Leerlijnhouder''':<br /> | '''Leerlijnhouder''':<br /> | ||
− | + | {{Auteur - Marieke Kerstens}}Huisarts<br /> | |
|- | |- | ||
| | | | ||
'''Leerlijnmedewerkers''':<br /> | '''Leerlijnmedewerkers''':<br /> | ||
− | + | {{Auteur - Esther van Vlaanderen}}Huisarts<br /> | |
− | + | {{Auteur - Marleen Offereins}}Huisarts<br /> | |
+ | {{Auteur - Marianne Hanneman}}Gedragswetenschappelijk docent | ||
|- | |- | ||
− | |||
− | |||
|} | |} | ||
− | === | + | === Inleiding === |
− | + | Preventieve zorg is een van de vijf kerntaken van het huisartsenvak die in januari 2019 zijn geformuleerd. Preventieve zorg betekent zowel het voorkomen van ziekte door toepassen van preventieve maatregelen als de behandeling van bestaande aandoeningen middels verschillende leefstijlinterventies. In deze leerlijn kijken we ook naar de bevolkingsonderzoeken zoals die landelijk worden aangeboden. | |
− | + | We dragen een overzicht aan van onderwerpen waarover in de spreekkamer regelmatig vragen komen. Dit varieert van screenend bloedonderzoek tot welk dieet te volgen bij diabetes type 2. | |
− | ====Preventie en huisarts==== | + | |
− | Het doel van preventie in de gezondheidszorg is zorgen dat mensen langer gezond blijven door hun gezondheid te bevorderen en te beschermen. Preventie heeft ook tot doel ziekten en complicaties van ziekten te voorkomen | + | ==== Preventie en huisarts ==== |
− | *[[ | + | Het doel van preventie in de gezondheidszorg is zorgen dat mensen langer gezond blijven door hun gezondheid te bevorderen en te beschermen. Preventie heeft ook tot doel ziekten en complicaties van ziekten te voorkomen of in een zo vroeg mogelijk stadium op te sporen. |
− | *[ | + | |
− | *[[ | + | =====Sta eens stil bij de volgende punten===== |
− | *[ | + | :* De schatting is dat je [https://www.vtv2018.nl/leefstijl-en-omgeving jaarlijks 2 miljard euro kunt besparen] met leefstijlgeneeskunde als medicijn bij DM2 |
+ | :* [https://www.zorgvisie.nl/rivm-zorgkosten-stijgen-naar-174-miljard-in-2040/ De geschatte zorgkosten voor 2040] verdubbelen naar 174 miljard euro | ||
+ | :* [https://www.nivel.nl/sites/default/files/bestanden/1003626.pdf Er zijn 8,8 miljoen chronische zieken in NL] (niet-overdraagbaar) | ||
+ | :* [https://www.vtv2018.nl/leefstijl-en-omgeving Jaarlijks sterven er 35.000 mensen] aan de gevolgen van roken, overmatig alcoholgebruik, te weinig bewegen en ongezonde voeding | ||
+ | |||
+ | =====Zelfreflectie===== | ||
+ | :*[[Wat verstaan we onder preventie]] | ||
+ | :*[[Risico's bespreken met de patiënt]] | ||
+ | :*Urgentie voor preventie a.d.h.v. inzage in [https://www.nivel.nl/nl/publicatie/zorgmonitor-2019-ontwikkelingen-de-zorg-voor-mensen-met-een-chronische-ziekte-2005-0 Nivel zorgmonitor] | ||
+ | <div class="accordion" id="accordion"> | ||
+ | <accordion parent="accordion" heading="De preventieparadox, wat is dat eigenlijk?" class="show"> | ||
+ | {{Preventieparadox}} | ||
+ | </accordion> | ||
+ | </div> | ||
====Opbouw van de leerlijn==== | ====Opbouw van de leerlijn==== | ||
− | De | + | De leerlijn preventie bestaat uit: |
− | + | *[[Huisartspodcast|Podcasts]] | |
− | + | **[https://soundcloud.com/huisartsopleiding/in-de-praktijk-aflevering-6-plantaardige-voeding-in-de-huisartsenpraktijk-in-gesprek-met-walter-bouwmans Plantaardige voeding in de huisartsenpraktijk - in gesprek met Walter Bouwmans] | |
+ | *Video's | ||
+ | **[https://www.youtube.com/watch?v=0nvwGXwGXVE Voorbeeld leefstijl bespreken: overgewicht bij artrose] | ||
+ | **[https://www.youtube.com/watch?v=v9I0V3yDcqE Overgewicht bespreken op 2 manieren] | ||
+ | *Bouwstenen | ||
=== Bouwstenen === | === Bouwstenen === | ||
====Deelthema 1: Zorg op individueel niveau==== | ====Deelthema 1: Zorg op individueel niveau==== | ||
{{KBA 9.1}} | {{KBA 9.1}} | ||
− | < | + | <dynamicpagelist> |
category = KBA 9.1 - Individueel zorgplan | category = KBA 9.1 - Individueel zorgplan | ||
ordermethod = sortkey | ordermethod = sortkey | ||
order = ascending | order = ascending | ||
mode = unordered | mode = unordered | ||
− | </ | + | </dynamicpagelist> |
− | {{KBA 9.2}} | + | {{KBA 9.2}}<dynamicpagelist> |
− | < | ||
category = KBA 9.2 - Leefstijl | category = KBA 9.2 - Leefstijl | ||
ordermethod = sortkey | ordermethod = sortkey | ||
order = ascending | order = ascending | ||
mode = unordered | mode = unordered | ||
− | </ | + | </dynamicpagelist> |
{{KBA 9.3}} | {{KBA 9.3}} | ||
− | < | + | <dynamicpagelist> |
category = KBA 9.3 - Preventieve activiteiten | category = KBA 9.3 - Preventieve activiteiten | ||
ordermethod = sortkey | ordermethod = sortkey | ||
order = ascending | order = ascending | ||
mode = unordered | mode = unordered | ||
− | </ | + | </dynamicpagelist> |
+ | |||
====Deelthema 2: Zorg op praktijkpopulatieniveau==== | ====Deelthema 2: Zorg op praktijkpopulatieniveau==== | ||
{{KBA 9.4}} | {{KBA 9.4}} | ||
− | < | + | <dynamicpagelist> |
category = KBA 9.4 - Opsporen en selecteren | category = KBA 9.4 - Opsporen en selecteren | ||
ordermethod = sortkey | ordermethod = sortkey | ||
order = ascending | order = ascending | ||
mode = unordered | mode = unordered | ||
− | </ | + | </dynamicpagelist> |
{{KBA 9.5}} | {{KBA 9.5}} | ||
− | < | + | <dynamicpagelist> |
category = KBA 9.5 - Programmatische preventie | category = KBA 9.5 - Programmatische preventie | ||
ordermethod = sortkey | ordermethod = sortkey | ||
order = ascending | order = ascending | ||
mode = unordered | mode = unordered | ||
− | </ | + | </dynamicpagelist> |
+ | |||
====Deelthema 3: Organisatie van de zorg op wijkniveau==== | ====Deelthema 3: Organisatie van de zorg op wijkniveau==== | ||
{{KBA 9.6}} | {{KBA 9.6}} | ||
− | < | + | <dynamicpagelist> |
category = KBA 9.6 - Preventieproject | category = KBA 9.6 - Preventieproject | ||
ordermethod = sortkey | ordermethod = sortkey | ||
order = ascending | order = ascending | ||
mode = unordered | mode = unordered | ||
− | </ | + | </dynamicpagelist> |
{{KBA 9.7}} | {{KBA 9.7}} | ||
− | < | + | <dynamicpagelist> |
category = KBA 9.7 - Bevolkingsonderzoek | category = KBA 9.7 - Bevolkingsonderzoek | ||
ordermethod = sortkey | ordermethod = sortkey | ||
order = ascending | order = ascending | ||
mode = unordered | mode = unordered | ||
− | </ | + | </dynamicpagelist> |
{{KBA 9.8}} | {{KBA 9.8}} | ||
− | < | + | <dynamicpagelist> |
category = KBA 9.8 - Screening | category = KBA 9.8 - Screening | ||
ordermethod = sortkey | ordermethod = sortkey | ||
order = ascending | order = ascending | ||
mode = unordered | mode = unordered | ||
− | </ | + | </dynamicpagelist> |
{{KBA 9.9}} | {{KBA 9.9}} | ||
− | < | + | <dynamicpagelist> |
category = KBA 9.9 - Kinderwens | category = KBA 9.9 - Kinderwens | ||
ordermethod = sortkey | ordermethod = sortkey | ||
order = ascending | order = ascending | ||
mode = unordered | mode = unordered | ||
− | </ | + | </dynamicpagelist> |
=== Overige leerlijnen === | === Overige leerlijnen === | ||
{{Leerlijnen horizontaal}} | {{Leerlijnen horizontaal}} |
Huidige versie van 7 apr 2023 om 11:47
Leerlijn preventie |
---|
Leerlijnhouder: |
Leerlijnmedewerkers: |
Inleiding
Preventieve zorg is een van de vijf kerntaken van het huisartsenvak die in januari 2019 zijn geformuleerd. Preventieve zorg betekent zowel het voorkomen van ziekte door toepassen van preventieve maatregelen als de behandeling van bestaande aandoeningen middels verschillende leefstijlinterventies. In deze leerlijn kijken we ook naar de bevolkingsonderzoeken zoals die landelijk worden aangeboden.
We dragen een overzicht aan van onderwerpen waarover in de spreekkamer regelmatig vragen komen. Dit varieert van screenend bloedonderzoek tot welk dieet te volgen bij diabetes type 2.
Preventie en huisarts
Het doel van preventie in de gezondheidszorg is zorgen dat mensen langer gezond blijven door hun gezondheid te bevorderen en te beschermen. Preventie heeft ook tot doel ziekten en complicaties van ziekten te voorkomen of in een zo vroeg mogelijk stadium op te sporen.
Sta eens stil bij de volgende punten
- De schatting is dat je jaarlijks 2 miljard euro kunt besparen met leefstijlgeneeskunde als medicijn bij DM2
- De geschatte zorgkosten voor 2040 verdubbelen naar 174 miljard euro
- Er zijn 8,8 miljoen chronische zieken in NL (niet-overdraagbaar)
- Jaarlijks sterven er 35.000 mensen aan de gevolgen van roken, overmatig alcoholgebruik, te weinig bewegen en ongezonde voeding
Zelfreflectie
- Wat verstaan we onder preventie
- Risico's bespreken met de patiënt
- Urgentie voor preventie a.d.h.v. inzage in Nivel zorgmonitor
De preventieparadox
Preventieprogramma’s voor de hele bevolking zijn op macro niveau gezien effectiever dan acties die gericht zijn op mensen met een verhoogd risico. Het rendement van effectieve preventie is echter voor het individu gering.
De preventieparadox is dan deze schijnbare tegenstelling dat preventieve maatregelen op bevolkingsniveau een grotere gezondheidswinst opleveren, maar relatief weinig - en zelfs zonder zekerheid - voor het afzonderlijke individu.
Na het doornemen van onderstaande bronnen
- heb je inzicht in het verschijnsel preventieparadox;
- ben je je bewust van jouw invloed als huisarts op de individuele preventie;
- begrijp je de werking tussen preventie op bevolkingsniveau en in de spreekkamer;
- denk je na over je eigen visie hoe je deze kennis inzet in je werk als huisarts.
Bekijk onderstaande bronnen, en bedenk vragen die je in de groep zou kunnen bespreken. Denk ook aan relevante thema's uit het huidige debat, bijvoorbeeld de rol van preventieve maatregelen bij de corona pandemie.
- https://www.theguardian.com/world/2020/apr/26/virologist-christian-drosten-germany-coronavirus-expert-interview
- https://theconversation.com/a-strange-paradox-the-better-we-manage-to-contain-the-coronavirus-pandemic-the-less-we-will-learn-from-it-135268
- Eerste omschrijving verschijnsel preventieparadox; Sir Geoffrey Rose. 1981. ‘Strategy of prevention: lessons from cardiovascular disease’. British Medical Journal, 282, 1847-1851.
- Rose revisited; 2001. https://web.archive.org/web/20060621190144/http://ije.oxfordjournals.org/cgi/content/full/30/3/442
- Epidemiologische benadering en schattingen van effect preventieparadox. Louise Gunning-Schepers. 1998 Dwalingen in de methodologie. De preventieparadox: weinigen met hoog risico versus velen met matig risico
- Lees mee met de discussie op H&W; link naar oorspronkelijke artikel te vinden in https://www.henw.org/artikelen/preventieparadox-ingezonden
- Prevention Paradox: Why We are Failing to Prevent Disease, Uitgelegd in een paar minuten (3.26min)
Opbouw van de leerlijn
De leerlijn preventie bestaat uit:
- Podcasts
- Video's
- Bouwstenen
Bouwstenen
Deelthema 1: Zorg op individueel niveau
1. Stelt, samen met de patiënt, een individueel zorgplan op ter preventie van een chronische ziekte. | Competenties |
---|---|
|
|
- Een individueel zorgplan opstellen
- Farmacogenetisch profiel
- Microbioom en antibiotica
- Mondzorg bij ouderen
- Risico's bespreken met de patiënt
- Shared Decision Making volgens Glyn Elwyn
2. Verkent op indicatie de leefstijl van een patiënt en bespreekt mogelijkheden tot verandering. | Competenties |
---|---|
|
|
- Bewegen - achtergrond en praktijk
- Leefstijlverandering bespreekbaar maken
- Microbioom en antibiotica
- Positieve Gezondheid
- Slaap - onmisbaar voor een gezonde leefstijl
- Van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag
- Voeding en gewicht bespreken - ondersteuning en informatie
- Wat verstaan we onder preventie
- Wetenschap en leefstijlgeneeskunde
3. Adviseert over verschillende preventieve activiteiten. | Competenties |
---|---|
|
|
- Bewegen - achtergrond en praktijk
- Microbioom en antibiotica
- Preventief consult - Cijfers en standaarden
- PSA - Prostaat Specifiek Antigeen
- SOA-preventie
- Toxicologie en milieu
- Voeding en gewicht bespreken - ondersteuning en informatie
- Wat verstaan we onder preventie
Deelthema 2: Zorg op praktijkpopulatieniveau
4. Selecteert personen en patiënten met een verhoogd gezondheidsrisico. | Competenties |
---|---|
|
|
- Bewegen - achtergrond en praktijk
- Leefstijlverandering bespreekbaar maken
- Microbioom en antibiotica
- Patiënten selecteren voor een preventieprogramma
- Risico's bespreken met de patiënt
- Shared Decision Making volgens Glyn Elwyn
5. Voert programmatische preventie uit. | Competenties |
---|---|
|
|
- De eerste 1000 dagen
- Microbioom en antibiotica
- Samenwerking in de wijk
- Vaccinaties
- Wat verstaan we onder preventie
Deelthema 3: Organisatie van de zorg op wijkniveau
6. Bepaalt welke rol de huisarts heeft in een nieuw of bestaand preventieproject en voert deze uit. | Competenties |
---|---|
|
|
- Bewegen - achtergrond en praktijk
- Een preventieproject ontwikkelen in de praktijk
- Microbioom en antibiotica
- Shared Decision Making volgens Glyn Elwyn
7. Is betrokken bij de uitvoering van bevolkingsonderzoek zoals door de beroepsgroep met de overheid is overeengekomen en voert zijn aandeel hierin uit. | Competenties |
---|---|
|
|
8. Brengt een erfelijke ziekte in de familie van een patiënt in kaart en bespreekt of screening of diagnostiek aan de orde is | Competenties |
---|---|
|
|
9. Bespreekt bij bestaande kinderwens preventieve mogelijkheden voorafgaand aan een toekomstige zwangerschap. | Competenties |
---|---|
|
|
Overige leerlijnen
Categorie: De 10 huisartsgeneeskundige thema's
Kort | Spoed | Chron | Ouderen | Kind | Psych | ALK | Pall | Preventie | Praktijk |
Korte episode zorg |
Spoedeisende zorg |
Chronische zorg |
Complexe ouderenzorg |
Zorg voor het kind |
Psychische klachten |
ALK |
Palliatieve zorg |
Preventie |
Praktijkmanagement |
Categorie: Competentiegebieden
Medisch handelen | Comm |
Maatsch. handelen | Weten |
Profess |
Medisch handelen |
Communicatie |
Maatschappelijk handelen |
Wetenschap |
Professionaliteit |
Categorie: Overige aandachtsgebieden
Diversiteit | Seksuali |
Innovatie |
Diversiteit |
Seksualiteit |
Innovatie |