Gezamenlijke besluitvorming - waarom: verschil tussen versies

Versie van 1 feb 2019 om 21:48

Relevantie

Gezamenlijke besluitvorming (ook bekend als de Engelse term ‘shared decision making’ heeft veel effect op onder meer therapietrouw en patiënt-tevredenheid. Hoewel veel huisartsen dit beamen, blijkt uit onderzoek dat maar een klein deel van hen gezamenlijke besluitvorming ook daadwerkelijk toepast in de spreekkamer (referentie). De oorzaak kan liggen bij gebrek aan kennis over gezamenlijke besluitvorming en het gebruik ervan, maar ook speelt de houding van de huisarts ten opzichte van het onderwerp een belangrijke rol: ‘waarom is het zo belangrijk, waarom zou ik er tijd en aandacht aan besteden?’.

Doel

• De aios ervaart zelf het belang van gezamenlijke besluitvorming;
• De aios is zich bewust van haar eigen (voor)oordelen over gezamenlijke besluitvorming;
• De aios is gemotiveerd om gezamenlijke besluitvorming toe te passen.

Onderwijsactiviteiten

De bouwsteen bestaat uit

• de meest bekeken 'TED-talk' van dit moment: 'Start with the why' door Simon Sinek, bedrijfsadviseur, auteur en bevlogen spreker. Voor het toepassen van gezamenlijke besluitvorming is bij de meeste dokters een gedragsverandering nodig. Sinek legt uit hoe iemand tot verandering gemotiveerd raakt. Uitleggen wat er veranderen moet en hoe, leidt niet tot een gedragsverandering. Wat wél effectief is: iemand inzicht te laten krijgen in de reden die ten grondslag ligt aan een gedragsverandering. Zodra iemand volledig overtuigd is van het 'waarom', volgt als vanzelf de motivatie - en daarna de gedragsverandering.
• een document met een voorbereidingsopdracht voor aios. De bevindingen worden nabesproken in de werkgroep. De opdracht nodigt uit tot nadenken over het onderwerp 'gezamenlijke besluitvorming'.

Suggesties voor aanvullende onderwijsactiviteiten naar aanleiding van deze opdracht:

• een debat met stellingen over gezamenlijke besluitvorming ('patiënten vinden het prima dat de dokter voor hen beslist’, 'patiënten kunnen de keuzemogelijkheden niet goed genoeg overzien om mee te beslissen');
• een groepsdiscussie starten door de aios op te stellen in een rij op basis van de mate van gemotiveerdheid tot gedeelde besluitvorming: 'hoe ver ben je in je motivatie (0-10)?', 'wat is er nodig om je motivatie 1 punt te laten toenemen?'.

Gebruiksaanwijzing

De voorbereidingsopdracht is via deze link te openen. De aios bereidt met behulp van deze opdracht het onderwijs voor. De uitwerking van de opdracht is het uitgangspunt voor een groepsgesprek over gezamenlijke besluitvorming.

De 'TED-talk' is geschikt om op de terugkomdag met de werkgroep te bekijken en te bespreken.

Bronnen

'It has been advocated for ethical reasons for over 40 years but nevertheless, is still not widely implemented in clinical practice. Various strategies can encourage SDM, as proposed. Importantly, educational efforts should not only focus on skills training, but also on knowledge and attitudes.' Stiggelbout A, Pieterse A, De Haes J et al. Shared decision making: Concepts, evidence, and practice. Patient Education and Counseling. 2015; 98(10): 1172-1179 (https://doi.org/10.1016/j.pec.2015.06.022) (https://www.hovumc.nl/wiki/Bibliotheek voor toegang).

'Nonetheless, gaps in knowledge remain for effective implementation of shared decision-making in clinical practice and would need to be prioritized in future studies.' Légaré F, Ratté S, Gravel K et al. Barriers and facilitators to implementing shared decision-making in clinical practice: Update of a systematic review of health professionals’ perceptions. Patient Education and Counseling. 2008; 73(3): 526-535 (https://doi.org/10.1016/j.pec.2008.07.018) (https://www.hovumc.nl/wiki/Bibliotheek voor toegang).

'The behaviours that rarely improved, regardless of the subgroups, were those requiring the tailoring of care to the patients' preferences. Thus, while SDM appears to be feasible in many clinical and cultural contexts, the most ‘patient‐centred’ aspects of SDM appear to be harder to implement in practice, for reasons worth exploring in future research.' Couët N, Desroches S, Robitaille H et al. Assessments of the extent to which health-care providers involve patients in decision making: a systematic review of studies using the OPTION instrument. Health Expect. 2013;18(4):542-61 (https://doi.org/10.1111/hex.12054) (https://www.hovumc.nl/wiki/Bibliotheek voor toegang).

De bouwstenen in de leerlijn communicatie

De leerlijnen

Categorie: De 10 huisartsgeneeskundige thema's

Categorie: Competentiegebieden

Categorie: Overige aandachtsgebieden