Geneesmiddelenmisbruik - Opiaten: verschil tussen versies

Leerlijn psychische klachten
Auteur	Anouk Bogers; Jolien Heimensem;
Stage	1e Huisartsstage; Klinische stage; CZ stage; GGZ stage; 2e Huisartsstage;
KBA	5. Verslaving;
Competenties	Medisch handelen; Communicatie; Samenwerken; Organiseren; Maatschappelijk handelen;
Leerplek	Leergesprek; Onderwijsprogramma; Zelfstudie;

Huidige versie van 14 feb 2022 om 15:32

Relevantie

Tussen 2010 en 2017 is het gebruik van opioïden, zoals oxycodon en fentanyl, met 55 procent gestegen². Het gebruik van oxycodon is in die periode verviervoudigd. Met zorgvuldige begeleiding en monitoring zijn opioïden goede en veilige middelen. Onverantwoord gebruik van opioïden brengt echter risico’s met zich mee zoals gewenning, overdosering en verslaving. Jaarlijks belanden er zo’n 700 mensen op de spoedeisende hulp met problemen die gerelateerd zijn aan het gebruik van oxycodon⁵. In de Verenigde Staten en Canada heeft ongepast gebruik van opioïden tot grote maatschappelijke problemen geleid.

In Nederland worden de meeste opioïden extramuraal voorgeschreven; huisartsen schreven in 2017 82% van het aantal opioïden voor⁵.

NB: In deze bouwsteen worden opiaten als voorbeeld genomen; je kunt ook benzodiazepines als voorbeeldmiddel gebruiken.

Doel

Je bent je bewust van het voorkomen van onzorgvuldig gebruik en geneesmiddelenverslaving.
Je kunt geneesmiddelenverslaving herkennen.
Je kent methoden van aanpak en preventie van geneesmiddelenverslaving.

Gebruiksaanwijzing

Onderwijsactiviteiten

Voorafgaand aan TKD

Valt chronisch gebruik van opiaten je op in jouw praktijk?
Hoeveel patiënten gebruiken er opiaten in jouw praktijk? (neem indien mogelijk een uitdraai mee uit jouw HIS)
Wanneer start je met opiaten?
Waar let je op bij het starten van opiaten? (patiëntkenmerken, co-morbiditeiten)
Wat zijn de afspraken rondom herhaalrecepten in jouw praktijk?

Bronnen

Hulplijn: Loes Terra-Hanck, verslavingsarts Jellinek
Bregje Huisman, anesthesioloog pijnpoli VUmc
NHG-standaard Pijn
Taakgroep gepast gebruik opioïden opgericht door ministerie van VWS: opiaten.nl
Infographic Morfine vs Oxycodon, NIVEL
Zoekresultaten opioïden, NIVEL
NTVG-artikel Toename extramuraal opioïdgebruik in Nederland
De Opioïdenepidemie, Huisarts en Wetenschap. J. van Bemmel. 8 maart 2018.
thuisarts.nl
toxicologie.org
CDC Guideline for Prescribing Opioids for Chronic Pain, US 2016

De bouwstenen in de leerlijn psychische klachten

De leerlijnen

@@ Regel 37: / Regel 37: @@
 |}
 === Relevantie ===
+Tussen 2010 en 2017 is het gebruik van opioïden, zoals oxycodon en fentanyl, met 55 procent gestegen<sup>2</sup>. Het gebruik van oxycodon is in die periode verviervoudigd. Met zorgvuldige begeleiding en monitoring zijn opioïden goede en veilige middelen. Onverantwoord gebruik van opioïden brengt echter risico’s met zich mee zoals gewenning, overdosering en verslaving. Jaarlijks belanden er zo’n 700 mensen op de spoedeisende hulp met problemen die gerelateerd zijn aan het gebruik van oxycodon<sup>5</sup>. In de Verenigde Staten en Canada heeft ongepast gebruik van opioïden tot grote maatschappelijke problemen geleid.
-Tussen 2010 en 2017 is het gebruik van opioïden zoals oxycodon en fentanyl met 55 procent gestegen.<sup>2</sup> Het gebruik van oxycodon is in die periode verviervoudigd. Met zorgvuldige begeleiding en monitoring zijn opioïden goede en veilige middelen. Het onverantwoord gebruiken van opioïden brengt echter risico’s met zich mee, zoals gewenning, overdosering en verslaving. Jaarlijks belanden er zo’n 700 mensen op de spoedeisende hulp met problemen die gerelateerd zijn aan het gebruik van oxycodon.<sup>5</sup> In de Verenigde Staten en Canada heeft ongepast gebruik van opioïden tot grote maatschappelijke problemen geleid.
+In Nederland worden de meeste opioïden extramuraal voorgeschreven; huisartsen schreven in 2017 82% van het aantal opioïden voor<sup>5</sup>.
-In Nederland worden de meeste opioïden extramuraal voorgeschreven; huisartsen schreven in 2017 82% van het aantal opioïden voor<sup>5</sup>
+NB: In deze bouwsteen worden opiaten als voorbeeld genomen; je kunt ook benzodiazepines als voorbeeldmiddel gebruiken.
-NB: In deze bouwsteen worden opiaten als voorbeeld genomen. Je zou ook benzodiazepines als voorbeeld middel kunnen gebruiken.
 === Doel ===
-* De AIOS is zich bewust van het voorkomen van onzorgvuldig gebruik en geneesmiddelen verslaving.
+* Je bent je bewust van het voorkomen van onzorgvuldig gebruik en geneesmiddelenverslaving.
-* De AIOS kan geneesmiddelen verslaving herkennen.
+* Je kunt geneesmiddelenverslaving herkennen.
-* De AIOS kent methoden van aanpak en preventie van geneesmiddelen verslaving.
+* Je kent methoden van aanpak en preventie van geneesmiddelenverslaving.
 === Gebruiksaanwijzing ===
@@ Regel 53: / Regel 52: @@
 === Onderwijsactiviteiten ===
-'''Onderwijsactiviteit 1  –''' voorafgaand aan TKDVoorbereiding:
+'''Voorafgaand aan TKD'''
+*Valt chronisch gebruik van opiaten je op in jouw praktijk?
--       Valt chronisch gebruik van opiaten je op in jouw praktijk?
+*Hoeveel patiënten gebruiken er opiaten in jouw praktijk? (neem indien mogelijk een uitdraai mee uit jouw HIS)
+*Wanneer start je met opiaten?
--       Hoeveel patiënten gebruiken er opiaten in jouw praktijk? (neem indien mogelijk een uitdraai mee uit jouw HIS)
+*Waar let je op bij het starten van opiaten? (patiëntkenmerken, co-morbiditeiten)
+*Wat zijn de afspraken rondom herhaalrecepten in jouw praktijk?
--       Wanneer start je met opiaten?
--       Waar let je op bij het starten van opiaten? (patiënt kenmerken, co-morbiditeiten)
--       Wat spreek je met de patiënt af als je start met opiaten?
--       Wat zijn de afspraken rondom herhaalrecepten in jouw praktijk?
-[[:Media:Geneesmiddelenafhankelijkheid-_verslaafd_aan_opiaten.pptx|Powerpoint bij onderwijs geneesmiddelenmisbruik opiaten]] [[:Media:Verslaving_HOVUMC_06 augustus_2020.pdf|Presentatie Jellinek]]
+*[[:Media:Geneesmiddelenafhankelijkheid-_verslaafd_aan_opiaten.pptx|PowerPointpresentatie bij onderwijs geneesmiddelenmisbruik opiaten]]
+*[[:Media:Verslaving_HOVUMC_06 augustus_2020.pdf|Presentatie Jellinek]]
 ==== Bronnen ====
 * Hulplijn: Loes Terra-Hanck, verslavingsarts Jellinek
-* Bregje Huisman, anesthesioloog pijnpoli Vumc
+* Bregje Huisman, anesthesioloog pijnpoli VUmc
-* NHG standaard pijn
+* [https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/pijn NHG-standaard Pijn]
-* Taakgroep gepast gebruik opioden opgericht door ministerie van VWS : www.opiaten.nl
+* Taakgroep gepast gebruik opioïden opgericht door ministerie van VWS: [https://www.opiaten.nl/ opiaten.nl]
-* Nivel : https://www.nivel.nl/nl/publicatie/infographic-morfine-vs-oxycodon
+* [https://www.nivel.nl/nl/publicatie/infographic-morfine-vs-oxycodon Infographic Morfine vs Oxycodon, NIVEL]
-* <nowiki>https://www.nivel.nl/nl/search?search=opioiden&search_api_datasource=All</nowiki>
+* [https://www.nivel.nl/nl/search?search=opioiden&search_api_datasource=All Zoekresultaten opioïden, NIVEL]
-* NTVG: https://www.ntvg.nl/artikelen/toename-extramuraal-opioidgebruik-nederland
+* [https://www.ntvg.nl/artikelen/toename-extramuraal-opioidgebruik-nederland NTVG-artikel Toename extramuraal opioïdgebruik in Nederland]
-* Huisarts en Wetenschap. J. van Bemmel. De opiodenepidemie. 8 maart 2018. https://www.henw.org/artikelen/de-opioidenepidemie
+* [https://www.henw.org/artikelen/de-opioidenepidemie De Opioïdenepidemie], Huisarts en Wetenschap. J. van Bemmel. 8 maart 2018.
-* https://thuisarts.nl
+* [https://thuisarts.nl thuisarts.nl]
-* https://toxicologie.org
+* [https://toxicologie.org toxicologie.org]
-* CDC Guideline for Prescribing Opioids for Chronic Pain - US 2016
+* [https://www.cdc.gov/drugoverdose/pdf/Guidelines_At-A-Glance-508.pdf CDC Guideline for Prescribing Opioids for Chronic Pain], US 2016
 {{Footer - Leerlijn psychische klachten}}

Leerlijn psychische klachten
Auteur	Anouk Bogers Jolien Heimensem
Stage	1e Huisartsstage Klinische stage CZ stage GGZ stage 2e Huisartsstage
KBA	5. Verslaving
Competenties	Medisch handelen Communicatie Samenwerken Organiseren Maatschappelijk handelen
Leerplek	Leergesprek Onderwijsprogramma Zelfstudie