Psychotherapeutische interventies - G-schema

Leerlijn psychische klachten
Auteur	Anouk Bogers;
Stage	GGZ stage; 2e Huisartsstage;
KBA	2. Angst- en stemmingsklachten; 3. Acute psychiatrie; 5. Verslaving; 7. Persoonlijkheidsstoornissen;
Competenties	Medisch handelen; Communicatie;
Leerplek	Zelfstudie; Praktijkleren; Onderwijsprogramma;

Inhoud

1 Relevantie
2 Doelen
3 Gebruiksaanwijzing
4 Onderwijsactiviteit 1 - Voorbereiding voor de TKD
5 Onderwijsactiviteit 2 - Onderwijs door docent op TKD
- 5.1 Bronnen

Relevantie

Op het spreekuur krijg je veel te maken met psychische problemen; huisartsen vinden dat vaak lastig omdat ze niet goed weten hoe te handelen. Een aantal gespreksvaardigheden en psychotherapeutische interventies zijn, in aangepaste vorm, gemakkelijk in te zetten tijdens een consult.

De POH-GGZ gebruikt verschillende gespreksvaardigheden en psychotherapeutische interventies tijdens gesprekken met patiënten. Omdat de huisarts de POH-GGZ moet (kunnen) superviseren is het nuttig weet te hebben van die methodieken. Het zijn interventies die, in aangepaste vorm, een hele nuttige aanvulling zijn op het arsenaal bij de behandeling van tal van somatische cq. chronische aandoeningen.

Doelen

Je maakt kennis met de principes van het werken met een G-schema in het spreekuur.
Je weet dat het G-schema een breder toepassingsgebied heeft dan psychische problemen in engere zin. Het kan ook bij de begeleiding van chronische aandoeningen ingezet worden.
Je kunt het G-schema toepassen in de spreekuurcontext.

Gebruiksaanwijzing

De onderwijsactiviteiten vormen één geheel: onderwijsactiviteit 1 is de voorbereiding op het TKD-onderwijs uit onderwijsactiviteit 2. Het onderwijs van de presentatie richt zich op psychotherapeutische interventies, maar met name op de RET. Hiermee wordt dus ook geoefend.

Onderwijsactiviteit 1 - Voorbereiding voor de TKD

Je inventariseert, in de twee weken voorafgaand aan het onderwijs, alle vragen die je hebt over dit onderwerp (psychotherapeutische interventies, gespreksvaardigheden).
Vragen worden meegenomen bij de voorbereiding van het onderwijs.
Je leest het artikel ‘Recente ontwikkelingen in de psychotherapie’ uit H&W, mei 2014, Marcus Huijbers en Harm van Marwijk.
Maak gebruik van de presentatie Psychotherapeutische interventies voor de huisarts, door Anouk Bogers. Kijk hoe je de informatie uit de presentatie eigen maakt en waarop je nadruk wilt leggen. Hieronder wordt uitgelegd hoe het onderwijs aan de hand van deze presentatie eruit kan zien.
Je neemt casus mee; iets waar je tegenaan loopt in jouw eigen leven of bij een patiënt.
Bekijk de filmpjes:

Onderwijsactiviteit 2 - Onderwijs door docent op TKD

Ga in twee groepen uiteen: de ene groep maakt een dagdeel kennis met oplossingsgerichte technieken, de andere groep maakt een dagdeel kennis met het G-schema.

50 minuten met 1 ronde gespreksvoering

Doel van onderwijs: cognitieve gedragstherapie toelichten (3 min)
- Je kunt hier de aios vragen om in tweetallen te bedenken welke cognitieve therapeutische interventies ze kennen voor de meest voorkomende psychische klachten die ze tegenkomen. In tweetallen laten brainstormen per soort en aard klachten. De verschillende categorieën hangen aan de muur. Aios plakken met post-its de soorten therapieën bij de soort klacht. Doel: Opwarming en kijken welke kennis reeds aanwezig is.
Overzichtsschema: beleid op flap of bord toelichten (4 min)
Toespitsen op G-schema (20 minuten)
- Filmpje gedachten uitpluizen, zie onderwijsactiviteit 1 (kan ook aan patiënt getoond worden)
- G-schema en G-filmpje van VGCt (13 minuten)
Nu kan de presentatie losgelaten worden. 20 minuten (10 minuten gesprek, 10 minuten nabespreken): Oefening G-schema met eigen casuïstiek, in drietallen: 1 huisarts, 1 patiënt, 1 observator. Terugblik huisarts eerst, dan patiënt en dan observator geeft feedback.
Plenair opbrengst bespreken (5 minuten). Eventueel nog een ronde.
Volgende benodigdheden zijn fijn om in de buurt hebben bij het oefenen van de gespreksvaardigheden:
- Presentatie G-schema
- Dagboekformulier G-schema
- Casuïstiek aios
- Boekje 'Beren op de weg, spinsels in je hoofd'
- Boek Henriette van der Horst en Jim van Os: ‘De dokter en de patiënt met psychische problemen’, 2019 EAN 978903682135

Bronnen

https://www.ggzrichtlijnen.nl
https://www.gedachtenuitpluizen.nl
https://www.vgct.nl/zorgprofessionals
https://www.ggzstandaarden.nl/
Artikel Recente ontwikkelingen in de psychotherapie, Marcus Huibers, Harm van Marwijk, mei 2014

Voor plenaire algemene inleiding:

Psychotherapeutische interventies voor de huisarts, Anouk Bogers

Voor subgroep cognitieve gedragstherapie:

Presentatie G-schema

De bouwstenen in de leerlijn psychische klachten

De leerlijnen

Leerlijn psychische klachten
Auteur	Anouk Bogers
Stage	GGZ stage 2e Huisartsstage
KBA	2. Angst- en stemmingsklachten 3. Acute psychiatrie 5. Verslaving 7. Persoonlijkheidsstoornissen
Competenties	Medisch handelen Communicatie
Leerplek	Zelfstudie Praktijkleren Onderwijsprogramma