Kosten in de zorg
| Leerlijn maatschappelijk handelen | |
|---|---|
| Auteur | |
| Stage | |
| Competentie | |
| Competenties | |
| Leerplek | |
Inhoud
Relevantie
Elk jaar nemen de kosten in de zorg toe [1] en de voorspelling is dat tot 2060 de zorguitgaven per jaar met 2.8% zullen toenemen [2]. Deze groei zullen we persoonlijk merken door de kosten van onze zorgverzekering, maar wat merk je ervan als huisarts? En hoe lopen de geldstromen eigenlijk binnen de huisartsenzorg? Vind je hier eigenlijk wat van of is dit gewoon een gegeven?
Met deze bouwsteen willen we je hier meer inzicht in geven en je vraagtekens laten zetten bij de huidige regelgeving.
Doel
- Inzicht krijgen in geldstromen binnen de (huisartsen)zorg
- Inzicht krijgen in de uitgaven binnen de (huisartsen)zorg
- Je mening vormen over hoe de kosten in de zorg zijn samengesteld en in hoeverre je hiermee bezig wilt zijn
Achtergrond
Het zorgstelsel in Nederland wordt geregeld met 4 stelselwetten:
- Zorgverzekeringswet (Zvw) (cure): deze regelt de basisaanspraak op zorg, verplichting van basiszorgverzekering, zorgt dat iedereen moet worden toegelaten tot basiszorgverzekering, financiering van de basis zorgverzekering en verplichting tot controle van declaraties door zorgverzekeraars.
- Wet langdurige zorg (Wlz) (care): zorg voor burgers die 24uurs zorg en permanent toezicht nodig hebben, recht hebben op zorg aan huis of een instelling.
- Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo): gemeentelijke verantwoordelijkheid voor maatschappelijke ondersteuning, ondersteuning bij zelfredzaamheid en participatie van burgers.
- Jeugdwet (Jw): gemeentelijke verantwoordelijkheid voor hulp aan kinderen, jongeren en hun ouders. Bijna alle hulp bij opgroei- en opvoedingsproblemen, psychische problemen en stoornissen.
In 2006 trad de Zvw in werking; een wet die iedere Nederlander van een breed basispakket aan zorg verzekerd en die de uitvoering overlaat aan private, elkaar beconcurrerende zorgverzekeraars en zorgaanbieders. De Wlz, de Wmo en de Jeugdwet zijn sinds 2015 van kracht. De Wlz heeft een landelijke uitvoering, via zorgkantoren. De uitvoering van de Wmo en de Jeugdwet ligt bij de gemeenten, die de ondersteuning, hulp of zorg zelf aanbieden of met de inzet van een zorgaanbieder.
De Zvw (cure) en de Wlz (care) gebruiken verreweg het grootste gedeelte van het budget dat in Nederland beschikbaar is voor zorg. In de Zvw gaat ongeveer 60% van het totale zorgbudget om, de huisartsenzorg beslaat ongeveer 5%. Zo is in 2020 in totaal 100,4 miljard euro uitgegeven aan zorg, waarvan 4,7 miljard aan huisartsenzorg. Ter vergelijking: 31,2 miljard is ziekenhuiszorg en 23 miljard verpleging en verzorging [3]. De prognose is echter dat de totale uitgaven aan de zorg in Nederland fors zullen toenemen. Zo bedroeg het totaal in 2019 ongeveer 101 miljard, ofwel 600 euro per persoon. Als deze trend doorzet loopt dat op tot 16.000 euro per persoon in 2060. Daarbij komt dat in 2040 een kwart van de beroepsbevolking in de zorg zou moeten werken om aan de vraag te voldoen. [4]
Recent is het nieuwe integraal zorgakkoord (IZA) getekend, waarin wordt geprobeerd door samenwerking van meerdere partijen de zorg in de toekomst bereikbaar en betaalbaar te houden. De invulling hiervan leidde tot veel discussie, en de LHV heeft pas later de IZA ondertekent. [5]. De precieze invulling hiervan wordt nu vormgegeven.
Zie ook de bouwstenen:
- Zinnige zorg, financiën en digitalisering van de leerlijn Innovatie
- Kosten van de zorg van de leerlijn Praktijkmanagement
Onderwijsactiviteiten
- Het boek: Zó werkt de huisartsenzorg. Dit boek legt aan huisartsen, aios, beleidsmakers en andere geïnteresseerden uit hoe de huisartsenzorg in Nederland is georganiseerd, welke wetten een rol spelen en hoe de financiering is geregeld
- Webinar: beleid en bekostiging 2023 (LHV).
- Webinar: IZA door de LHV (januari 2023). Samen met VPHuisartsen wordt hierin uitgelegd wat je als huisarts met de IZA-afspreken kunt en moet, zoals de uitwerking op het gebied van Meer tijd en de ANW.
Dagelijkse kosten. Ga met je opleider eens kijken wat je op een ochtend qua verwijzingen en aanvullend onderwijs hebt aangevraagd. En wat kost een consult? En een overleg met de assistente? Wat is het inschrijftarief eigenlijk wat er voor een patient wordt betaald? En voor een passant? Ga eens een ochtend zo samen met je opleider de kosten na en bespreek wat je hiervan vindt. Is het allemaal zinnige zorg en kosten?
Beter niet doen lijst. Ga met je opleider eens de lijst langs die recent is gepubliceerd door het RadboudUMC samen met huisartsen. Hierin staan allerlei handelingen die je beter niet zou kunnen doen als huisarts. Ben je het daarmee eens? Welke doe je vaak nog wel? Zou je daar nu anders naar kijken?
Discussie. Ter voorbereiding, lees bijvoorbeeld de volgende artikelen, en zie welke gesprekken je met je groep of opleider ter voorbereiding kan doen onder ‘leergesprek’
- Poepgoedpoli’s, snurkpoli’s, hoofdpijnpoli’s en jeukpoli’s: ik voel mij Alice in Gezonderland (Volkskrant, 2020)
- Ons zorgstelsel is vooral erg flexibel (Medisch Contact, 2022)
- Waar loopt Bernhoven nu tegenaan? (Medisch Contact, 2022)
- Haar vegan vrienden laten regelmatig hun B12 controleren, zij heeft daar ook recht op (Volkskrant 2022)
- Neem ‘meer tijd voor de patiënt’ letterlijk! (Medisch Contact 2022)
Doe eventueel ter opwarming een Kahoot quiz met cijfers over de kosten van de zorg.
Bespreek daarna met elkaar de volgende onderwerpen:
- (on) zinnige zorg: wie bepaalt wat (on)zinnige zorg is? Wat vinden jullie (on)zinnige zorg? Hoe ga je hier mee om?
- Kosten in de zorg: wat vind je (verhoudingsgewijs) van de kosten van huisartsenzorg? Is het belangrijk kritisch te zijn bij elke verwijzing en aanvullend onderzoek wat je aanvraagt? En wat als je naar ziekenhuizen en hun vergoeding kijkt (zie het artikel over Bernhoven)?
- Het nieuwe IZA: wat vinden jullie ervan hoe er wordt geprobeerd de kosten in de zorg te beperken? Is het iets waar je je voor interesseert? Wat vinden jullie van de invulling?
De bouwstenen in de leerlijn maatschappelijk handelen
De leerlijnen
Categorie: De 10 huisartsgeneeskundige thema's
| Kort | Spoed | Chron | Ouderen | Kind | Psych | ALK | Pall | Preventie | Praktijk |
| Korte episode zorg |
| Spoedeisende zorg |
| Chronische zorg |
| Complexe ouderenzorg |
| Zorg voor het kind |
| Psychische klachten |
| ALK |
| Palliatieve zorg |
| Preventie |
| Praktijkmanagement |
Categorie: Competentiegebieden
| Medisch handelen | Comm |
Maatsch. handelen | Weten |
Profess |
| Medisch handelen |
| Communicatie |
| Maatschappelijk handelen |
| Wetenschap |
| Professionaliteit |
Categorie: Overige aandachtsgebieden
| Diversiteit | Seksuali |
Innovatie |
| Diversiteit |
| Seksualiteit |
| Innovatie |