Relevantie
- Persoonlijkheidsstoornissen zijn niet zeldzaam, met name de borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) komt vaak voor. Geschat wordt dat 1-2% vd bevolking BPS heeft. In een normpraktijk betekent dat 20-45 patiënten.
- Patiënten met een BPS worden over het algemeen door (huis)artsen als ‘lastig’ ervaren.
- Met name in ANW/dienstsituaties kan dit tot problemen leiden, onder andere omdat patienten met een BPS kunnen gaan ‘shoppen’.
- Deze bouwsteen richt zich specifiek op de BPS. Een deel van deze kennis kan echter veralgemeniseerd worden naar andere persoonlijkheidsstoornissen.
Doelen
- Inzicht geven in de complexe binnenwereld van de BPS. Vanuit de theorie begrijpen hoe het wisselvallige gedrag ontstaat. Meer inzicht geeft vaak meer begrip en mededogen (empathie).
- De theorie over de BPS kunnen generaliseren naar de andere persoonlijkheidsstoornissen.
Subdoelen
- Wat is een persoonlijkheidsstoornis? En: hoe leg je dat uit een een patiënt?
- Hoe valt het wisselende gedrag van iemand met een BPS te begrijpen? Hoe ga je daar mee om?
- Waar liggen mijn eigen grenzen en gevoeligheden? (= begrip ‘tegenoverdracht’)
- Hoe communiceer je effectief met mensen met een PS en hoe kun je de Roos van Leary daarbij gebruiken?
- Mensen met een persoonlijkheidsstoornis hebben (veel) minder keuzemogelijkheden in hun gedrag. Het is aan de professional daar flexibel mee om te (leren) gaan. Hoe doe je dat?
Onderwijsactiviteit 1 – Voorafgaand aan de TKD
- Facultatief: bekijk de NTR-documentaire “Doe even normaal’ over bordeline-persoonlijkheidsstoornis: (http://www.npo.nl/doe-even-normaal/18-08-2014/VPWON_1227542)
- Bedenk voor jezelf en neem deze informatie mee naar de TKD:
- Welk gedrag van patiënten irriteert je?
- Welk gedrag van patiënten werkt bij jou als een rode lap op een stier?
- Hoe reageer je dan? Bang, boos, bedroefd, blij?
- Ben je wel eens zó uitgedaagd dat je over je grenzen heen gegaan bent? Zo ja, wat gebeurde er toen?
Onderwijsactiviteit 2 – Op de TKD:
- Inleidende presentatie met enkele oefenelementen erin.
- Theorie BPS (zie aantekeningen in de presentatie).
- Video van uitleg PS aan patiënt.
- Rollenspel AIOS: leg aan patiënt uit wat een PS is.
- Evaluatie: bespreek in 2-tallen de ‘lastige patiënt’ uit het huiswerk. Wat zou je nu anders doen?
- Als er tijd voor is: Rollenspel met patiënte met BPS die slaaptabletten vraagt/eist....
- In de presentatie staan bij de notities een toelichting voor de docent met extra uitleg en informatie.
Facultatief: Onderwijsactiviteit 3 – Op de TKD:
- Oefenen met trainings-acteurs:
- Nodig een trainings-acteur uit op de TKD en laat de AIOS datgene oefenen wat ze als lastig ervaren in de communicatie met patiënten (met een van de persoonlijkheidsstoornissen).
- Er is een drietal uitgeschreven rollen (zie bijlagen).
- Stimuleer de AIOS gedrag te oefenen wat ze ‘spannend’ vinden, laat ze experimenteren: met een acteur kan er immers niks mis gaan.
De bouwstenen in de leerlijn psychische klachten
De leerlijnen
Categorie: De 10 huisartsgeneeskundige thema's
Categorie: Competentiegebieden
Categorie: Overige aandachtsgebieden
