De essentie van communicatie in de laatste levensfase

Leerlijn palliatieve zorg
Auteur	Rinel van Beest;
Stage	CZ stage; GGZ stage; 2e Huisartsstage;
KBA	1. Palliatieve en stervensfase-gesprek; 2. Overgang-fasen; 4. Anticiperend beleid;
Competenties	Communicatie; Professionaliteit; Aandachtsgebied diversiteit;
Leerplek	Leergesprek; Onderwijsprogramma; Paralleldag; Praktijkleren; Themaonderwijs; Zelfstudie;

Relevantie

Voor het wezenlijk in contact komen met mensen in hun laatste levensfase zijn een aantal zaken essentieel: luisteren in het hier en nu, gelijkmoedig en zonder oordeel; open staan voor dat wat de ander bezighoudt en voor hem/haar van waarde is én kennis hebben van de impact van hevige emoties op het functioneren van het brein zodat de juiste interventies ingezet kunnen worden.

Doel

Je wordt gevraagd stil te staan bij je eigen normen, waarden en attitude als arts in het begeleiden van palliatieve patiënten en hun naasten, zodat je hen kunt ondersteunen in het nemen van beslissingen rond het levenseinde. Je krijgt handvatten om het gesprek met de patiënt en zijn/haar naasten te kunnen voeren.

Gebruiksaanwijzing

De powerpoint kan gebruikt worden ter voorbereiding van een leergesprek. De andere delen van de bouwsteen kunnen gebruikt worden voor bespreking in de groep op de terugkomdag, waarbij de powerpoint als onderlegger kan dienen.
Lees ook de volgende artikelen:

Schokbrekers in de communicatie met patiënten en hun naasten in de palliatieve fase, Dr. Christien de Jong en drs. Leo Gualthérie van Weezel. In dit artikel worden vier vaardigheden (schokbrekers) besproken, die de huisarts helpen met patiënten in gesprek te komen over hun naderend levenseinde en de invulling van de palliatieve zorg. Het geeft ook inzicht in mechanismen die de communicatie beïnvloeden.
Een goed gesprek over de dood Eveline van Dieten, Medisch Contact, juni 2011. In dit artikel komen onder meer aan bod: praten over (on)mogelijkheden; opties, weerstanden en emoties.
De Eindrapportage Van Levenskunst tot Stervenskunst, hertaling diamantmodel is een uitgave van de Coalitie van Betekenis tot het Einde en is uitgevoerd door Reliëf, christelijke vereniging van zorgaanbieders.

Onderwijsactiviteiten

(Delen van) de powerpointpresentatie De kunst van het bespreekbaar maken van levenseinde vragen en de casus kunnen gebruikt worden voor onderwijs tijdens de terugkomdag en als voorbereiding voor het gaan oefenen met acteurs.

Bronnen

De bouwstenen in de leerlijn palliatieve zorg

De leerlijnen

Leerlijn palliatieve zorg
Auteur	Rinel van Beest
Stage	CZ stage GGZ stage 2e Huisartsstage
KBA	1. Palliatieve en stervensfase-gesprek 2. Overgang-fasen 4. Anticiperend beleid
Competenties	Communicatie Professionaliteit Aandachtsgebied diversiteit
Leerplek	Leergesprek Onderwijsprogramma Paralleldag Praktijkleren Themaonderwijs Zelfstudie