Wetenschap en leefstijlgeneeskunde: verschil tussen versies

Leerlijn preventie
Auteur	Esther van Vlaanderen; Marianne Hanneman;
Stage	1e Huisartsstage; 2e Huisartsstage;
KBA	2. Leefstijl;
Competenties	Communicatie; Organiseren; Maatschappelijk handelen; Kennis en wetenschap;
Leerplek	Leergesprek; Onderwijsprogramma;

Versie van 11 feb 2022 om 13:54

Relevantie

‘Leefstijlgeneeskunde’ brengt nogal wat discussie met zich mee. Aan de ene kant veelbelovend, aan de andere kant is het effect omstreden. Sommige huisartsen vinden het dan ook niet hun taak patiënten te begeleiden bij leefstijlverandering. Onlangs is het thema preventie aan bod gekomen tijdens de Woudschoten Conferentie.

Doel

De aios vormt zich een mening t.a.v. leefstijl en de rol van de huisarts.
De aios is bekend met een aantal grote studies naar het effect van leefstijl interventies.

Subdoelen:

De aios verzamelt (wetenschappelijk onderbouwde) argumenten.
De aios gaat een discussie aan met opleiders/collega’s over het nut van leefstijlinterventies aanbieden.

Gebruiksaanwijzing

Deze bouwsteen is geschikt als zelfstudie materiaal en ter invulling van een leergesprek tijdens de huisartsen stages van de opleiding.

verdiep je in de wetenschappelijke ondersteuning en vorm je eigen mening mbt de algemene rol van huisarts in leefstijlgeneeskunde, en jouw individuele rol, of de visie over wat voor een huisarts jij wilt zijn.

Onderwijsactiviteiten

Sta eens stil bij de volgende punten;

- De schatting is dat je jaarlijks 2 miljard euro kunt besparen met leefstijlgeneeskunde als medicijn bij DM2

- De geschatte zorgkosten voor 2040 verdubbelen naar 174 miljard euro

- er zijn 8,8 miljoen chronische zieken in Nl (niet-overdraagbaar)

- Jaarlijks sterven er 35.000 mensen aan de gevolgen van roken, overmatig alcoholgebruik, te weinig bewegen en ongezonde voeding

Voorbereiding 1

Je gaat je voorbereiden op een discussie met je opleider over het thema preventie in de spreekkamer. Alternatief: met een ander aios-opleider koppel, vraag ze mee te doen.

Leergesprek 1

Je plant een gesprek in met jouwopleider ter bespreking van leefstijlinterventies. Bespreek het volgende:

1. Wat doen jullie op dit moment aan leefstijlinterventie in de praktijk?
2. Doen jullie ook mee aan programma’s als ‘Keer diabetes om’? Welke? Waarom wel/niet? Wat vinden jullie daarvan?
3. Loop samen de patiënten van je/jullie ochtendspreekuur langs: bij wie heb je een leefstijl interventie ingezet of bij wie zou je dat willen doen? Kies 1 patiënt. Hoe pak je dat aan? Hoeveel tijd ben je er mee kwijt? Denk je dat het zin heeft? (Max 15 min)

De preventieparadox, wat is dat eigenlijk?

De preventieparadox

Preventieprogramma’s voor de hele bevolking zijn op macro niveau gezien effectiever dan acties die gericht zijn op mensen met een verhoogd risico. Het rendement van effectieve preventie is echter voor het individu gering.
De preventieparadox is dan deze schijnbare tegenstelling dat preventieve maatregelen op bevolkingsniveau een grotere gezondheidswinst opleveren, maar relatief weinig - en zelfs zonder zekerheid - voor het afzonderlijke individu.

Na het doornemen van onderstaande bronnen

heb je inzicht in het verschijnsel preventieparadox;
ben je je bewust van jouw invloed als huisarts op de individuele preventie;
begrijp je de werking tussen preventie op bevolkingsniveau en in de spreekkamer;
denk je na over je eigen visie hoe je deze kennis inzet in je werk als huisarts.

Bekijk onderstaande bronnen, en bedenk vragen die je in de groep zou kunnen bespreken. Denk ook aan relevante thema's uit het huidige debat, bijvoorbeeld de rol van preventieve maatregelen bij de corona pandemie.

https://www.theguardian.com/world/2020/apr/26/virologist-christian-drosten-germany-coronavirus-expert-interview
https://theconversation.com/a-strange-paradox-the-better-we-manage-to-contain-the-coronavirus-pandemic-the-less-we-will-learn-from-it-135268
Eerste omschrijving verschijnsel preventieparadox; Sir Geoffrey Rose. 1981. ‘Strategy of prevention: lessons from cardiovascular disease’. British Medical Journal, 282, 1847-1851.
Rose revisited; 2001. https://web.archive.org/web/20060621190144/http://ije.oxfordjournals.org/cgi/content/full/30/3/442
Epidemiologische benadering en schattingen van effect preventieparadox. Louise Gunning-Schepers. 1998 Dwalingen in de methodologie. De preventieparadox: weinigen met hoog risico versus velen met matig risico
Lees mee met de discussie op H&W; link naar oorspronkelijke artikel te vinden in https://www.henw.org/artikelen/preventieparadox-ingezonden
Prevention Paradox: Why We are Failing to Prevent Disease, Uitgelegd in een paar minuten (3.26min)

4. Kunnen jullie je vinden in de mening van de auteur van https://www.henw.org/artikelen/preventieparadox-ingezonden? Hoe ver vind je dat je taak als huisarts gaat ?

Vastgestelde kerntaak (Woudschoten conferentie) van de huisarts t.a.v. preventieve zorg is: “huisartsen vinden primaire preventie van groot belang, waarbij zij zich richten op geïndiceerde en zorg gerelateerde preventie op individueel niveau. De overheid is met name verantwoordelijk voor bredere, populatiegerichte preventietaken en kan hier andere zorgverleners dan huisartsen voor inschakelen.” Bron: huisartsvandetoekomst.nl

5. Eens/oneens? Bepaal ieder voor zich jullie standpunt t.a.v. leefstijlinterventie door de huisarts en in zijn algemeen.

Voorbereiding 2

Jullie gaan een discussie voeren t.a.v. het nut van leefstijl interventies in de spreekkamer. Vind je dat je er wel of niet als huisarts je tijd in moet stoppen?

Alternatief: Samen met een andere aios-opleider-koppel zijn jullie aan deze opdracht begonnen. Spits op in 2 teams, opleiders versus aios of het ene versus het ander koppel, alles mag.

Een team verdedigt en het andere bestrijdt de volgende stelling:

‘Het is noodzakelijk om aandacht te besteden aan leefstijlinterventies in de spreekkamer’.

Prik een datum voor een (duo-)leergesprek(, indien afstand een probleem is, via videobellen).

Bereid jullie goed voor middels het verzamelen van argumenten. Verdiep je in voor handen zijde wetenschappelijke artikelen, zijn leefstijl interventies wetenschappelijk bewezen of juist niet? Wat wil dat zeggen?

Leergesprek 2

Discussie/debat.

Bronnen

Bundel Wetenschappelijk bewijs Leefstijlgeneeskunde

https://www.vektis.nl/intelligence/publicaties/factsheet-chronische-aandoeningen-bij-40-plussers

https://www.rivm.nl/leefstijlmonitor

https://www.vtv2018.nl/leefstijl-en-omgeving

Groepsinterventie Keer Diabetes 2 om publicatie

Handboek leefstijlgeneeskunde

https://www.nrc.nl/nieuws/2020/01/03/ontzieken-gezond-gaan-leven-als-medicijn-a3985651

https://www.nhg.org/thema/preventie-de-huisartsenpraktijk-0

https://www.henw.org/artikelen/preventie-de-huisartsenpraktijk-kom-beweging

De bouwstenen in de leerlijn preventie

De leerlijnen

@@ Regel 62: / Regel 62: @@
 <u>Leergesprek 1</u>
-De aios(sen) plant(plannen) een gesprek in met de opleider ter bespreking van leefstijl interventies. Bespreek het volgende met je opleider:
+Je plant een gesprek in met jouwopleider ter bespreking van leefstijlinterventies. Bespreek het volgende:
-. Wat doen jullie op dit moment aan leefstijlinterventie in de praktijk?
+*1. Wat doen jullie op dit moment aan leefstijlinterventie in de praktijk?<br />
+*2. Doen jullie ook mee aan programma’s als ‘Keer diabetes om’? Welke? Waarom wel/niet? Wat vinden jullie daarvan?<br />
-. Doen jullie ook mee aan programma’s  als ‘Keer diabetes om’? Welke? Waarom wel/niet?  Wat vinden jullie daarvan?
+*3. Loop samen de patiënten van je/jullie ochtendspreekuur langs: bij wie heb je een leefstijl interventie ingezet of bij wie zou je dat willen doen? Kies 1 patiënt. Hoe pak je dat aan? Hoeveel tijd ben je er mee kwijt? Denk je dat het zin heeft? (Max 15 min)
+<div class="accordion" id="accordion">
-. Loop samen de patiënten van je/jullie ochtendspreekuur langs: bij wie heb je een leefstijl interventie ingezet of bij wie zou je dat willen doen? Kies 1 patiënt. Hoe pak je dat aan? Hoeveel tijd ben je er mee kwijt? Denk je dat het zin heeft? (Max 15 min)
+ <accordion parent="accordion" heading="De preventieparadox, wat is dat eigenlijk?" class="show">
+{{Preventieparadox}}
-Lees het volgende artikel: https://www.henw.org/artikelen/preventieparadox-ingezonden
+ </accordion>
+</div>
-. Kunnen jullie je vinden in de mening van de auteur? Hoe ver vind je dat je taak gaat als huisarts?
+*4. Kunnen jullie je vinden in de mening van de auteur van https://www.henw.org/artikelen/preventieparadox-ingezonden? Hoe ver vind je dat je taak als huisarts gaat ? <br />
+Vastgestelde kerntaak (Woudschoten conferentie) van de huisarts t.a.v. preventieve zorg is: “huisartsen vinden primaire preventie van groot belang, waarbij zij zich richten op geïndiceerde en zorg gerelateerde preventie op individueel niveau. De overheid is met name verantwoordelijk voor bredere, populatiegerichte preventietaken en kan hier andere zorgverleners dan huisartsen voor inschakelen.” Bron: huisartsvandetoekomst.nl<br />
-Vastgestelde kerntaak (Woudschoten conferentie) van de huisarts t.a.v. preventieve zorg is: “huisartsen vinden primaire preventie van groot belang, waarbij zij zich richten op geïndiceerde en zorg gerelateerde preventie op individueel niveau. De overheid is met name verantwoordelijk voor bredere, populatiegerichte preventietaken en kan hier andere zorgverleners dan huisartsen voor inschakelen.” Bron: huisartsvandetoekomst.nl
+*5. Eens/oneens? Bepaal ieder voor zich jullie standpunt t.a.v. leefstijlinterventie door de huisarts en in zijn algemeen.
-. Eens/oneens? Bepaal ieder voor zich jullie standpunt t.a.v. leefstijlinterventie door de huisarts en in zijn algemeen.
 <u>Voorbereiding 2</u>

Leerlijn preventie
Auteur	Esther van Vlaanderen Marianne Hanneman
Stage	1e Huisartsstage 2e Huisartsstage
KBA	2. Leefstijl
Competenties	Communicatie Organiseren Maatschappelijk handelen Kennis en wetenschap
Leerplek	Leergesprek Onderwijsprogramma