Leefstijlverandering bespreekbaar maken: verschil tussen versies

Uit Wiki HOVUmc
Ga naar: navigatie, zoeken
(redactie)
 
(3 tussenliggende versies door een andere gebruiker niet weergegeven)
Regel 8: Regel 8:
 
{{auteur - Annemarie Schalkwijk}}
 
{{auteur - Annemarie Schalkwijk}}
 
{{auteur - Louise Nooteboom}}
 
{{auteur - Louise Nooteboom}}
 +
{{auteur - Marleen Offereins}}
 +
{{auteur - Esther van Vlaanderen}}
 
|-
 
|-
 
|'''Stage'''
 
|'''Stage'''
Regel 34: Regel 36:
 
{{Toepassing - Leergesprek}}
 
{{Toepassing - Leergesprek}}
 
{{Toepassing - Praktijkleren}}
 
{{Toepassing - Praktijkleren}}
 +
{{Toepassing - Zelfstudie}}
 
|}
 
|}
 
=== Relevantie ===
 
=== Relevantie ===
−
Door vaker het gesprek met de patiënt aan te gaan over leefstijlverandering en de patiënt te ondersteunen in dit proces, ben je steeds beter in staat dit te doen. Je herkent de barrières die je hierbij kan tegenkomen en hoe je daarop moet anticiperen. Bovendien doe je ervaring op met motiverende gespreksvoering en het opstellen van een individueel zorgplan.
+
Door vaker het gesprek aan te gaan over leefstijlverandering en de patiënt te ondersteunen in dit proces, merk je dat dit je steeds makkelijker af zal gaan. Je herkent de barrières die je hierbij kan tegenkomen en hoe je daarop moet anticiperen. Bovendien doe je ervaring op met motiverende gespreksvoering en het opstellen van een individueel zorgplan. Hierbij kunnen de achtergrondinformatie en handvatten in deze bouwsteen je helpen leefstijlverandering met de patiënt te bespreken en de patiënt te motiveren, adviseren en indien nodig te verwijzen naar de juiste websites en andere hulpverleners/instanties.
  
 
=== Doelen ===
 
=== Doelen ===
 
* Leefstijlverandering leren bespreken met de patiënt.
 
* Leefstijlverandering leren bespreken met de patiënt.
−
* Samen met de patiënt mogelijkheden van verandering leren verkennen.
 
 
* In het verandertraject een ondersteunende rol leren spelen voor de patiënt.
 
* In het verandertraject een ondersteunende rol leren spelen voor de patiënt.
−
* Je doet ervaring op met motiverende gespreksvoering.  
+
* Ervaring opdoen met motiverende gespreksvoering.  
−
* Je doet ervaring op met het opstellen van een individueel zorgplan.
+
* Ervaring opdoen met het opstellen van een individueel zorgplan.
 +
* Kennis opdoen van waar je achtergrondinformatie voor patiënten kunt vinden en hen heen kunt verwijzen.
 +
* Handvaten leren gebruiken om leefstijlverandering te bespreken en gepaste begeleiden hierbij te bieden.
  
−
=== Gebruiksaanwijzing (voorbereiding) ===
+
=== Voorbereiding ===
−
* In het [https://www.nhg.org/themas/publicaties/leefstijladvisering-algemeen-volledige-tekst NHG-artikel leefstijladvisering algemeen] komt alles aan de orde. Het voorkomen of beperken van gezondheidsschade staat centraal en een actieve rol van de patiënt is essentieel. Huisarts en praktijkondersteuner kunnen de patiënt begeleiden bij diens zelfmanagement door:
+
In het [https://www.nhg.org/themas/publicaties/leefstijladvisering-algemeen-volledige-tekst NHG-artikel leefstijladvisering algemeen] komt alles aan de orde. Het voorkomen of beperken van gezondheidsschade staat centraal en een actieve rol van de patiënt is essentieel. Enige motivatie van de patiënt is dus wel nodig! Huisarts en praktijkondersteuner kunnen de patiënt begeleiden bij diens zelfmanagement door middel van:
−
** het geven van voorlichting over gezondheidsrisico’s en een gezonde leefstijl
+
#'''Voorlichting''' over gezondheidsrisico’s en een gezonde leefstijl
−
*** [https://www.nhg.org/actueel/nieuws/nieuwe-nhg-zorgmodules-leefstijl In de nieuwe NHG-Zorgmodules Leefstijl] staan richtlijnen over leefstijladvisering rondom de thema’s roken, alcohol, voeding en bewegen, voor de huisarts en andere zorgverleners
+
#'''Motiveren en ondersteunen''' bij gedragsverandering
−
*** voor de patiënt zijn informatie en adviezen op [http://thuisarts.nl/ Thuisarts.nl] te vinden
+
#'''Adviseren''' bij leefstijlverandering
−
** de patiënt te motiveren tot en te ondersteunen bij gedragsverandering
+
#'''Verwijzen''' naar instanties, websites of hulpverleners
−
*** [https://referentiemodel.nhg.org/node/1342 Voorbeeld individueel zorgplan]. Achtergrondinformatie over de totstandkoming van het individueel zorgplan [https://www.nhg.org/sites/default/files/content/nhg_org/hw_4_nhg-nieuws_een_knus_hoekje.pdf H&W, Het individueel zorgplan: ‘Een knus hoekje in het HIS’. 2014]
+
<br />
−
** de patiënt te adviseren over stoppen met roken
+
<div class="panel-group" id="accordion1">
−
*** [https://www.thuisarts.nl/stoppen-met-roken/ik-wil-nu-stoppen-met-roken Ik wil nu stoppen met roken]
+
<accordion parent="accordion1" heading="1 Voorlichting">
−
*** https://www.ikstopnu.nl/hulp-in-de-buurt/
+
*In de nieuwe [https://www.nhg.org/actueel/nieuws/nieuwe-nhg-zorgmodules-leefstijl NHG-Zorgmodules Leefstijl] staan uitgebreide richtlijnen over leefstijladvisering rondom de thema’s roken, alcohol, voeding en bewegen, met uitgebreide informatie.
−
*** https://www.nhg.org/themas/publicaties/nhg-behandelrichtlijn-stoppen-met-roken
+
*De patiënt inzicht geven in de risicofactoren voor de gezondheid kan met [https://www.persoonlijkegezondheidscheck.nl/ De Persoonlijke Gezondheidscheck]. Hierna wordt een gezondheidsrapport gemaakt, met adviezen om de gezondheid te verbeteren.
−
*** https://www.nhg.org/themas/publicaties/nhg-zorgmodule-leefstijl-roken-samenvatting
+
</accordion>
 +
<accordion parent="accordion1" heading="2 Motiveren en ondersteunen">
 +
*Gebruik maken van motiverende gespreksvoering, zie kopje [https://www.nhg.org/themas/publicaties/leefstijladvisering-algemeen-volledige-tekst#algasp Do’s and don’ts bij motiverende gespreksvoering].
 +
*Door middel van leefstijlfactoren uitvragen en een plan van aanpak maken: [https://www.nhg.org/themas/publicaties/leefstijladvisering-algemeen-volledige-tekst#algasp Uitvragen alle leefstijlfactoren | Nederlands Huisartsen Genootschap].
 +
*Samen met de patiënt opstellen van een [https://referentiemodel.nhg.org/node/1342 individueel zorgplan].  
 +
</accordion>
 +
<accordion parent="accordion1" heading="3 Adviseren">
 +
*Stoppen met roken:
 +
**[https://richtlijnen.nhg.org/behandelrichtlijnen/stoppen-met-roken#volledige-tekst NHG-behandelrichtlijn stoppen met roken]
 +
**[https://www.nhg.org/themas/publicaties/nhg-zorgmodule-leefstijl-roken-samenvatting NHG-zorgmodule leefstijl roken]
 +
*Alcoholgebruik
 +
**[https://www.vnn.nl/meer-over-middelen/alcohol/stoppen-minderen-met-alcohol VNN Stoppen met alcohol]
 +
*Meer bewegen
 +
**[https://www.allesoversport.nl/thema/beweegstimulering/hoeveel-moet-je-bewegen-volgens-de-beweegrichtlijnen/ Beweegrichtlijn]
 +
**[https://www.fit.nl/gezondheid/tips-meer-bewegen 10 tips om meer te bewegen]
 +
*Gezonde voeding
 +
**[https://www.voedingscentrum.nl/professionals.aspx Het Voedingscentrum]
 +
**[https://www.thuisarts.nl/gezond-eten/ik-wil-gezond-eten Thuisarts.nl: Ik wil gezond eten]
 +
**[https://landing.foodfirstnetwork.nl/ Food First Network]
 +
**[https://www.pan-nl.org/ PAN Nederland]; Nederlandse tak van vereniging die bewustzijn van plantaardige en onbewerkte voeding wil vergroten onder zorgprofessionals. Onder Toolkbox is een gratis gezonde voedingsgids te downloaden.
 +
**[https://www.dvn.nl/wat-is-diabetes/leefstijl-bij-diabetes Gezonde leefstijl als preventie bij DM – Diabetesvereniging Nederland]
 +
**[https://zorgstandaarddiabetes.nl/type-2/volwassen/inhoud/behandeling/leefstijl/ Zorgstandaard diabetes]
 +
**[https://www.hartstichting.nl/gezond-leven De Hartstichting]
 +
</accordion>
 +
<accordion parent="accordion1" heading="4 Verwijzen">
 +
*Stoppen met roken
 +
**[https://www.thuisarts.nl/stoppen-met-roken/ik-wil-nu-stoppen-met-roken Thuisarts.nl: Ik wil nu stoppen met roken]
 +
**[https://www.ikstopnu.nl/hulp-in-de-buurt/ Ik stop nu: Zoek hulp in de buurt]
 +
**[https://www.trimbos.nl/kennis/hulp-bieden-bij-stoppen-met-roken/stoppen-met-rokenzorg-in-stappen/verwijzing-en-vergoeding-stoppen-met-rokenbehandeling/#:~:text=Via%20het%20Kwaliteitsregister%20Stoppen%20met,plaats%20middels%20een%20warme%20overdracht. Trimbos: Hulp bij stoppen met roken]
 +
*Alcoholgebruik
 +
**[https://www.alcoholinfo.nl/hulp/minderen-of-stoppen Alcoholinfo.nl: Stoppen of minderen]
 +
**[https://www.brijder.nl/probleem/alcoholverslaving/hoe-houd-ik-het-stoppen-vol Brijder Verslavingszorg: Hoe houd ik het stoppen vol?]
 +
**[https://www.jellinek.nl/vraag-antwoord/hoe-kan-ikzelf-minderen-of-stoppen-met-alcohol-of-drugs/ Jellinek: Hoe kan ik zelf minderen met alcohol of ander drugs?]
 +
*Meer bewegen
 +
**Lokale buurtsportcoach
 +
**Programma’s bij fysiotherapeut
 +
**[https://www.rivm.nl/gecombineerde-leefstijlinterventie RIVM: Gecombineerde Leefstijl Interventie]
 +
**[https://www.samengezond.nl/meer-bewegen/ Samen Gezond]
 +
*Gezonde voeding
 +
**[https://www.rivm.nl/gecombineerde-leefstijlinterventie RIVM: Gecombineerde Leefstijl Interventie]
 +
**Verwijzen naar de diëtiste
 +
**Bij diabetes en andere chronische ziekten: [https://keerdiabetesom.nl/ Keer Diabetes 2 om] en [https://voedingleeft.nl/ Stichting Voeding Leeft] hebben verschillende interventieprogramma's voor patiënten
 +
**Websites genoemd bij ‘Adviseren’
 +
</accordion>
 +
</div>
  
 
=== Onderwijsactiviteiten ===
 
=== Onderwijsactiviteiten ===
−
* Spreek met je opleider en de praktijkassistente af dat je graag patiënten met CZ/met een indicatie voor een leefstijlverandering op je spreekuur wilt zien.
+
*Spreek met je opleider en de praktijkassistente af dat je graag patiënten met CZ/met een indicatie voor een leefstijlverandering op je spreekuur wilt zien. Wanneer je een patiënt gevonden hebt met:
−
* Spreek met je opleider en/of POH-S over ervaringen om leefstijlverandering met de patiënt te bespreken.
+
**een nieuwe chronische ziekte (bijv. DM2, CVRM, COPD, nierfalen);
−
* Spreek met je opleider en/of POH-S over het opstellen van een individueel zorgplan.
+
**een indicatie voor leefstijlverandering (bijv. overgewicht/obesitas, stoppen met roken, alcohol abuses).
−
 
+
#Bespreek of patiënt gemotiveerd is tot leefstijlverandering.
−
* Selecteer een patiënt in de praktijk met:
+
#Stel vast in welke veranderingsfase de patiënt zich bevindt.
−
** een nieuwe chronische ziekte (bijv. DM2, CVRM, COPD, nierfalen);
 
−
** een indicatie voor een leefstijlverandering (bijv. overgewicht/obesitas, stoppen met roken, alcohol abuses).
 
−
#Bespreek of patiënt gemotiveerd is tot leefstijlverandering.
 
−
#Stel vast in welke veranderingsfase de patiënt zich bevindt.
 
 
#Exploreer welke wensen en mogelijkheden er zijn voor verandering.
 
#Exploreer welke wensen en mogelijkheden er zijn voor verandering.
−
#Biedt een ondersteunende rol in het verandertraject.
+
#Bied een ondersteunende rol in het verandertraject.
−
 
+
#Maak gebruik van de zorgmodules en stel, indien toepasbaar, een individueel zorgplan op.
 
* Bespreek met je opleider en/of POH-S:
 
* Bespreek met je opleider en/of POH-S:
 
** wat jouw knelpunten zijn bij het bespreken van leefstijlverandering;
 
** wat jouw knelpunten zijn bij het bespreken van leefstijlverandering;
−
** hoe je een patiënt gemotiveerd hebt gehouden;
+
** hoe je een patiënt gemotiveerd hebt gehouden en hoe je motiverende gespreksvoering heb toegepast;
 
** hoe je ondersteuning van leefstijlverandering biedt bij een patiënt.
 
** hoe je ondersteuning van leefstijlverandering biedt bij een patiënt.
 +
*Ga na wat je de volgende keer anders zou kunnen doen of anders zou aanpakken.
 +
*Spreek met je opleider en/of POH-S over het opstellen van een individueel zorgplan.
 +
 +
*Bepreek met je opleider en/of POH-S:
 +
** over ervaringen om leefstijlverandering met de patiënt te bespreken.
 +
* Spreek met je opleider en/of POH-S over het opstellen van een individueel zorgplan.
 +
 +
*Bekijk de volgende filmpjes samen of individueel:
 +
**Een voorbeeld om leefstijlverandering in 10 minuten bespreekbaar te maken: [https://www.youtube.com/watch?v=0nvwGXwGXVE Voorbeeld leefstijl bespreken: overgewicht bij artrose]
 +
**Een voorbeeld van twee manieren om overgewicht te bespreken, onder andere hoe het niet moet: [https://www.youtube.com/watch?v=v9I0V3yDcqE Overgewicht bespreken op twee manieren]
 +
 +
 +
==== Verenigingen die zich bezighouden met chronische ziekten ====
 +
Naast de NHG-zorgmodules kun je inspiratie en tips halen van verenigingen die zich bezighouden met chronische ziekten:
 +
* [https://nierstichting.nl/professionals/ De Nierstichting]
 +
* [https://www.artsenleefstijl.nl/ Arts en Leefstijl] voor nascholingen en verdieping leefstijl in de spreekkamer
 +
* [https://keerdiabetesom.nl/ Keer Diabetes 2 om] en [https://voedingleeft.nl/ Stichting Voeding Leeft] hebben verschillende interventieprogramma's voor patiënten
 +
* [https://jeleefstijlalsmedicijn.nl/ Stichting Je Leefstijl als Medicijn]
  
 
==== Bronnen ====
 
==== Bronnen ====
Regel 80: Regel 142:
 
* [https://www.thuisarts.nl Thuisarts.nl]
 
* [https://www.thuisarts.nl Thuisarts.nl]
 
* [https://www.ikstopnu.nl Ik stop nu.nl]
 
* [https://www.ikstopnu.nl Ik stop nu.nl]
 +
* [https://www.vnn.nl VNN]
 +
* [https://www.allesoversport.nl Alles over sport]
 +
* [https://www.fit.nl/ Fit.nl]
 +
* [https://www.voedingscentrum.nl/professionals.aspx Het Voedingscentrum]
 +
* [https://landing.foodfirstnetwork.nl/ Food First Network]
 +
* [https://www.pan-nl.org/ PAN Nederland]
 +
* [https://www.dvn.nl Diabetesvereniging Nederland]
 +
* [https://www.hartstichting.nl/gezond-leven De Hartstichting]
 +
* [https://www.trimbos.nl/ Trimbos]
 +
* [https://www.alcoholinfo.nl/ Alcoholinfo.nl]
 +
* [https://www.brijder.nl/ Brijder Verslavingszorg]
 +
* [https://www.jellinek.nl Jellinek]
 +
* [https://www.rivm.nl/ RIVM]
 +
* [https://www.samengezond.nl/ Samen Gezond]
 +
* [https://keerdiabetesom.nl/ Keer Diabetes 2 om]
 +
* [https://voedingleeft.nl/ Stichting Voeding Leeft]
 +
* [https://nierstichting.nl/professionals/ De Nierstichting]
 +
* [https://www.artsenleefstijl.nl/ Arts en Leefstijl]
 +
* [https://jeleefstijlalsmedicijn.nl/ Stichting Je Leefstijl als Medicijn]
  
 
{{Footer - Leerlijn preventie}}
 
{{Footer - Leerlijn preventie}}

Huidige versie van 7 apr 2023 om 11:54

  1. Hoofdpagina
  2. Leerlijn preventie
  3. Leefstijlverandering bespreekbaar maken


Leerlijn preventie
Auteur

Annemarie Schalkwijk
Louise Nooteboom
Marleen Offereins
Esther van Vlaanderen

Stage

1e Huisartsstage
Klinische stage
CZ stage
GGZ stage
2e Huisartsstage

KBA

2. Leefstijl
4. Opsporen en selecteren

Competentie

Medisch handelen
Communicatie
Maatschappelijk handelen
Kennis en wetenschap
Professionaliteit

Toepassing

Leergesprek
Praktijkleren
Zelfstudie

Relevantie

Door vaker het gesprek aan te gaan over leefstijlverandering en de patiënt te ondersteunen in dit proces, merk je dat dit je steeds makkelijker af zal gaan. Je herkent de barrières die je hierbij kan tegenkomen en hoe je daarop moet anticiperen. Bovendien doe je ervaring op met motiverende gespreksvoering en het opstellen van een individueel zorgplan. Hierbij kunnen de achtergrondinformatie en handvatten in deze bouwsteen je helpen leefstijlverandering met de patiënt te bespreken en de patiënt te motiveren, adviseren en indien nodig te verwijzen naar de juiste websites en andere hulpverleners/instanties.

Doelen

  • Leefstijlverandering leren bespreken met de patiënt.
  • In het verandertraject een ondersteunende rol leren spelen voor de patiënt.
  • Ervaring opdoen met motiverende gespreksvoering.
  • Ervaring opdoen met het opstellen van een individueel zorgplan.
  • Kennis opdoen van waar je achtergrondinformatie voor patiënten kunt vinden en hen heen kunt verwijzen.
  • Handvaten leren gebruiken om leefstijlverandering te bespreken en gepaste begeleiden hierbij te bieden.

Voorbereiding

In het NHG-artikel leefstijladvisering algemeen komt alles aan de orde. Het voorkomen of beperken van gezondheidsschade staat centraal en een actieve rol van de patiënt is essentieel. Enige motivatie van de patiënt is dus wel nodig! Huisarts en praktijkondersteuner kunnen de patiënt begeleiden bij diens zelfmanagement door middel van:

  1. Voorlichting over gezondheidsrisico’s en een gezonde leefstijl
  2. Motiveren en ondersteunen bij gedragsverandering
  3. Adviseren bij leefstijlverandering
  4. Verwijzen naar instanties, websites of hulpverleners


1 Voorlichting

  • In de nieuwe NHG-Zorgmodules Leefstijl staan uitgebreide richtlijnen over leefstijladvisering rondom de thema’s roken, alcohol, voeding en bewegen, met uitgebreide informatie.
  • De patiënt inzicht geven in de risicofactoren voor de gezondheid kan met De Persoonlijke Gezondheidscheck. Hierna wordt een gezondheidsrapport gemaakt, met adviezen om de gezondheid te verbeteren.

2 Motiveren en ondersteunen

3 Adviseren

4 Verwijzen

Onderwijsactiviteiten

  • Spreek met je opleider en de praktijkassistente af dat je graag patiënten met CZ/met een indicatie voor een leefstijlverandering op je spreekuur wilt zien. Wanneer je een patiënt gevonden hebt met:
    • een nieuwe chronische ziekte (bijv. DM2, CVRM, COPD, nierfalen);
    • een indicatie voor leefstijlverandering (bijv. overgewicht/obesitas, stoppen met roken, alcohol abuses).
  1. Bespreek of patiënt gemotiveerd is tot leefstijlverandering.
  2. Stel vast in welke veranderingsfase de patiënt zich bevindt.
  3. Exploreer welke wensen en mogelijkheden er zijn voor verandering.
  4. Bied een ondersteunende rol in het verandertraject.
  5. Maak gebruik van de zorgmodules en stel, indien toepasbaar, een individueel zorgplan op.
  • Bespreek met je opleider en/of POH-S:
    • wat jouw knelpunten zijn bij het bespreken van leefstijlverandering;
    • hoe je een patiënt gemotiveerd hebt gehouden en hoe je motiverende gespreksvoering heb toegepast;
    • hoe je ondersteuning van leefstijlverandering biedt bij een patiënt.
  • Ga na wat je de volgende keer anders zou kunnen doen of anders zou aanpakken.
  • Spreek met je opleider en/of POH-S over het opstellen van een individueel zorgplan.
  • Bepreek met je opleider en/of POH-S:
    • over ervaringen om leefstijlverandering met de patiënt te bespreken.
  • Spreek met je opleider en/of POH-S over het opstellen van een individueel zorgplan.


Verenigingen die zich bezighouden met chronische ziekten

Naast de NHG-zorgmodules kun je inspiratie en tips halen van verenigingen die zich bezighouden met chronische ziekten:

Bronnen

De bouwstenen in de leerlijn preventie

De leerlijnen

Categorie: De 10 huisartsgeneeskundige thema's
Kort Spoed Chron Ouderen Kind Psych ALK Pall Preventie Praktijk
Korte episode zorg
Spoedeisende zorg
Chronische zorg
Complexe ouderenzorg
Zorg voor het kind
Psychische klachten
ALK
Palliatieve zorg
Preventie
Praktijkmanagement
Categorie: Competentiegebieden
Medisch handelen Communicatie Maatsch. handelen Wetenschap Professionaliteit
Medisch handelen
Communicatie
Maatschappelijk handelen
Wetenschap
Professionaliteit
Categorie: Overige aandachtsgebieden
Diversiteit Seksualiteit Innovatie
Diversiteit
Seksualiteit
Innovatie
Overgenomen van "https://www.hovumc.nl/w/index.php?title=Leefstijlverandering_bespreekbaar_maken&oldid=17545"