Leefstijlverandering bespreekbaar maken: verschil tussen versies
Regel 55: | Regel 55: | ||
#'''Adviseren''' bij leefstijlverandering | #'''Adviseren''' bij leefstijlverandering | ||
#'''Verwijzen''' naar instanties, websites of hulpverleners | #'''Verwijzen''' naar instanties, websites of hulpverleners | ||
− | + | <br /> | |
<div class="panel-group" id="accordion1"> | <div class="panel-group" id="accordion1"> | ||
− | <accordion parent=" | + | <accordion parent="accordion1" heading="1 Voorlichting"> |
*In de nieuwe [https://www.nhg.org/actueel/nieuws/nieuwe-nhg-zorgmodules-leefstijl NHG-Zorgmodules Leefstijl] staan uitgebreide richtlijnen over leefstijladvisering rondom de thema’s roken, alcohol, voeding en bewegen, met uitgebreide informatie. | *In de nieuwe [https://www.nhg.org/actueel/nieuws/nieuwe-nhg-zorgmodules-leefstijl NHG-Zorgmodules Leefstijl] staan uitgebreide richtlijnen over leefstijladvisering rondom de thema’s roken, alcohol, voeding en bewegen, met uitgebreide informatie. | ||
*De patiënt inzicht geven in de risicofactoren voor de gezondheid kan met [https://www.persoonlijkegezondheidscheck.nl/ De Persoonlijke Gezondheidscheck]. Hierna wordt een gezondheidsrapport gemaakt, met adviezen om de gezondheid te verbeteren. | *De patiënt inzicht geven in de risicofactoren voor de gezondheid kan met [https://www.persoonlijkegezondheidscheck.nl/ De Persoonlijke Gezondheidscheck]. Hierna wordt een gezondheidsrapport gemaakt, met adviezen om de gezondheid te verbeteren. | ||
</accordion> | </accordion> | ||
− | <accordion parent="accordion1" heading="2 | + | <accordion parent="accordion1" heading="2 Motiveren en ondersteunen"> |
*Gebruik maken van motiverende gespreksvoering, zie kopje [https://www.nhg.org/themas/publicaties/leefstijladvisering-algemeen-volledige-tekst#algasp Do’s and don’ts bij motiverende gespreksvoering]. | *Gebruik maken van motiverende gespreksvoering, zie kopje [https://www.nhg.org/themas/publicaties/leefstijladvisering-algemeen-volledige-tekst#algasp Do’s and don’ts bij motiverende gespreksvoering]. | ||
*Door middel van leefstijlfactoren uitvragen en een plan van aanpak maken: [https://www.nhg.org/themas/publicaties/leefstijladvisering-algemeen-volledige-tekst#algasp Uitvragen alle leefstijlfactoren | Nederlands Huisartsen Genootschap]. | *Door middel van leefstijlfactoren uitvragen en een plan van aanpak maken: [https://www.nhg.org/themas/publicaties/leefstijladvisering-algemeen-volledige-tekst#algasp Uitvragen alle leefstijlfactoren | Nederlands Huisartsen Genootschap]. | ||
*Samen met de patiënt opstellen van een [https://referentiemodel.nhg.org/node/1342 individueel zorgplan]. | *Samen met de patiënt opstellen van een [https://referentiemodel.nhg.org/node/1342 individueel zorgplan]. | ||
</accordion> | </accordion> | ||
− | <accordion parent="accordion1" heading="3 | + | <accordion parent="accordion1" heading="3 Adviseren"> |
*Stoppen met roken: | *Stoppen met roken: | ||
**[https://richtlijnen.nhg.org/behandelrichtlijnen/stoppen-met-roken#volledige-tekst NHG-behandelrichtlijn stoppen met roken] | **[https://richtlijnen.nhg.org/behandelrichtlijnen/stoppen-met-roken#volledige-tekst NHG-behandelrichtlijn stoppen met roken] | ||
**[https://www.nhg.org/themas/publicaties/nhg-zorgmodule-leefstijl-roken-samenvatting NHG-zorgmodule leefstijl roken] | **[https://www.nhg.org/themas/publicaties/nhg-zorgmodule-leefstijl-roken-samenvatting NHG-zorgmodule leefstijl roken] | ||
*Alcoholgebruik | *Alcoholgebruik | ||
− | **VNN Stoppen met alcohol | + | **[https://www.vnn.nl/meer-over-middelen/alcohol/stoppen-minderen-met-alcohol VNN Stoppen met alcohol] |
− | *Meer bewegen | + | *Meer bewegen |
− | **Beweegrichtlijn | + | **[https://www.allesoversport.nl/thema/beweegstimulering/hoeveel-moet-je-bewegen-volgens-de-beweegrichtlijnen/ Beweegrichtlijn] |
− | ** | + | **[https://www.fit.nl/gezondheid/tips-meer-bewegen 10 tips om meer te bewegen] |
*Gezonde voeding | *Gezonde voeding | ||
− | **Het Voedingscentrum | + | **[https://www.voedingscentrum.nl/professionals.aspx Het Voedingscentrum] |
− | **Thuisarts | + | **[https://www.thuisarts.nl/gezond-eten/ik-wil-gezond-eten Thuisarts.nl: Ik wil gezond eten] |
− | **Food First Network | + | **[https://landing.foodfirstnetwork.nl/ Food First Network] |
− | **PAN | + | **[https://www.pan-nl.org/ PAN Nederland]; Nederlandse tak van vereniging die bewustzijn van plantaardige en onbewerkte voeding wil vergroten onder zorgprofessionals. Onder Toolkbox is een gratis gezonde voedingsgids te downloaden. |
− | **Gezonde leefstijl als preventie bij DM – Diabetesvereniging Nederland | + | **[https://www.dvn.nl/wat-is-diabetes/leefstijl-bij-diabetes Gezonde leefstijl als preventie bij DM – Diabetesvereniging Nederland] |
− | **Zorgstandaard diabetes | + | **[https://zorgstandaarddiabetes.nl/type-2/volwassen/inhoud/behandeling/leefstijl/ Zorgstandaard diabetes] |
− | **De Hartstichting | + | **[https://www.hartstichting.nl/gezond-leven De Hartstichting] |
</accordion> | </accordion> | ||
− | <accordion parent="accordion1" heading="4 | + | <accordion parent="accordion1" heading="4 Verwijzen"> |
*Stoppen met roken | *Stoppen met roken | ||
− | **Ik wil nu stoppen met roken | + | **[https://www.thuisarts.nl/stoppen-met-roken/ik-wil-nu-stoppen-met-roken Thuisarts.nl: Ik wil nu stoppen met roken] |
− | ** | + | **[https://www.ikstopnu.nl/hulp-in-de-buurt/ Ik stop nu: Zoek hulp in de buurt] |
− | **Hulp bij stoppen met roken | + | **[https://www.trimbos.nl/kennis/hulp-bieden-bij-stoppen-met-roken/stoppen-met-rokenzorg-in-stappen/verwijzing-en-vergoeding-stoppen-met-rokenbehandeling/#:~:text=Via%20het%20Kwaliteitsregister%20Stoppen%20met,plaats%20middels%20een%20warme%20overdracht. Trimbos: Hulp bij stoppen met roken] |
*Alcoholgebruik | *Alcoholgebruik | ||
− | **Alcoholinfo.nl | + | **[https://www.alcoholinfo.nl/hulp/minderen-of-stoppen Alcoholinfo.nl: Stoppen of minderen] |
− | ** | + | **[https://www.brijder.nl/probleem/alcoholverslaving/hoe-houd-ik-het-stoppen-vol Brijder Verslavingszorg: Hoe houd ik het stoppen vol?] |
− | **Jellinek | + | **[https://www.jellinek.nl/vraag-antwoord/hoe-kan-ikzelf-minderen-of-stoppen-met-alcohol-of-drugs/ Jellinek: Hoe kan ik zelf minderen met alcohol of ander drugs?] |
*Meer bewegen | *Meer bewegen | ||
**Lokale buurtsportcoach | **Lokale buurtsportcoach | ||
**Programma’s bij fysiotherapeut | **Programma’s bij fysiotherapeut | ||
− | **Gecombineerde Leefstijl Interventie | + | **[https://www.rivm.nl/gecombineerde-leefstijlinterventie RIVM: Gecombineerde Leefstijl Interventie] |
− | **Samen Gezond | + | **[https://www.samengezond.nl/meer-bewegen/ Samen Gezond] |
*Gezonde voeding | *Gezonde voeding | ||
− | **Gecombineerde Leefstijl Interventie | + | **[https://www.rivm.nl/gecombineerde-leefstijlinterventie RIVM: Gecombineerde Leefstijl Interventie] |
**Verwijzen naar de diëtiste | **Verwijzen naar de diëtiste | ||
− | **Bij diabetes en andere chronische ziekten: Keer Diabetes 2 om en Stichting Voeding Leeft hebben verschillende interventieprogramma's voor patiënten | + | **Bij diabetes en andere chronische ziekten: [https://keerdiabetesom.nl/ Keer Diabetes 2 om] en [https://voedingleeft.nl/ Stichting Voeding Leeft] hebben verschillende interventieprogramma's voor patiënten |
**Websites genoemd bij ‘Adviseren’ | **Websites genoemd bij ‘Adviseren’ | ||
</accordion> | </accordion> | ||
Regel 107: | Regel 107: | ||
=== Onderwijsactiviteiten === | === Onderwijsactiviteiten === | ||
− | * Spreek met je opleider en de praktijkassistente af dat je graag patiënten met CZ/met een indicatie voor een leefstijlverandering op je spreekuur wilt zien. | + | *Spreek met je opleider en de praktijkassistente af dat je graag patiënten met CZ/met een indicatie voor een leefstijlverandering op je spreekuur wilt zien. Wanneer je een patiënt gevonden hebt met: |
− | + | **een nieuwe chronische ziekte (bijv. DM2, CVRM, COPD, nierfalen); | |
− | + | **een indicatie voor leefstijlverandering (bijv. overgewicht/obesitas, stoppen met roken, alcohol abuses). | |
− | + | #Bespreek of patiënt gemotiveerd is tot leefstijlverandering. | |
− | + | #Stel vast in welke veranderingsfase de patiënt zich bevindt. | |
− | ** een nieuwe chronische ziekte (bijv. DM2, CVRM, COPD, nierfalen); | ||
− | ** een indicatie voor | ||
− | #Bespreek | ||
− | #Stel vast in welke veranderingsfase | ||
#Exploreer welke wensen en mogelijkheden er zijn voor verandering. | #Exploreer welke wensen en mogelijkheden er zijn voor verandering. | ||
− | # | + | #Bied een ondersteunende rol in het verandertraject. |
− | + | #Maak gebruik van de zorgmodules en stel, indien toepasbaar, een individueel zorgplan op. | |
* Bespreek met je opleider en/of POH-S: | * Bespreek met je opleider en/of POH-S: | ||
** wat jouw knelpunten zijn bij het bespreken van leefstijlverandering; | ** wat jouw knelpunten zijn bij het bespreken van leefstijlverandering; | ||
− | ** hoe je een patiënt gemotiveerd hebt gehouden; | + | ** hoe je een patiënt gemotiveerd hebt gehouden en hoe je motiverende gespreksvoering heb toegepast; |
** hoe je ondersteuning van leefstijlverandering biedt bij een patiënt. | ** hoe je ondersteuning van leefstijlverandering biedt bij een patiënt. | ||
+ | *Ga na wat je de volgende keer anders zou kunnen doen of anders zou aanpakken. | ||
+ | *Spreek met je opleider en/of POH-S over het opstellen van een individueel zorgplan. | ||
+ | |||
+ | *Bepreek met je opleider en/of POH-S: | ||
+ | ** over ervaringen om leefstijlverandering met de patiënt te bespreken. | ||
+ | * Spreek met je opleider en/of POH-S over het opstellen van een individueel zorgplan. | ||
+ | |||
+ | ==== Verenigingen die zich bezighouden met chronische ziekten ==== | ||
+ | Naast de NHG-zorgmodules kun je inspiratie en tips halen van verenigingen die zich bezighouden met chronische ziekten: | ||
+ | * [https://nierstichting.nl/professionals/ De Nierstichting] | ||
+ | * [https://www.artsenleefstijl.nl/ Arts en Leefstijl] voor nascholingen en verdieping leefstijl in de spreekkamer | ||
+ | * [https://keerdiabetesom.nl/ Keer Diabetes 2 om] en [https://voedingleeft.nl/ Stichting Voeding Leeft] hebben verschillende interventieprogramma's voor patiënten | ||
+ | * [https://jeleefstijlalsmedicijn.nl/ Stichting Je Leefstijl als Medicijn] | ||
==== Bronnen ==== | ==== Bronnen ==== | ||
Regel 128: | Regel 137: | ||
* [https://www.thuisarts.nl Thuisarts.nl] | * [https://www.thuisarts.nl Thuisarts.nl] | ||
* [https://www.ikstopnu.nl Ik stop nu.nl] | * [https://www.ikstopnu.nl Ik stop nu.nl] | ||
+ | * [https://www.vnn.nl VNN] | ||
+ | * [https://www.allesoversport.nl Alles over sport] | ||
+ | * [https://www.fit.nl/ Fit.nl] | ||
+ | * [https://www.voedingscentrum.nl/professionals.aspx Het Voedingscentrum] | ||
+ | * [https://landing.foodfirstnetwork.nl/ Food First Network] | ||
+ | * [https://www.pan-nl.org/ PAN Nederland] | ||
+ | * [https://www.dvn.nl Diabetesvereniging Nederland] | ||
+ | * [https://www.hartstichting.nl/gezond-leven De Hartstichting] | ||
+ | * [https://www.trimbos.nl/ Trimbos] | ||
+ | * [https://www.alcoholinfo.nl/ Alcoholinfo.nl] | ||
+ | * [https://www.brijder.nl/ Brijder Verslavingszorg] | ||
+ | * [https://www.jellinek.nl Jellinek] | ||
+ | * [https://www.rivm.nl/ RIVM] | ||
+ | * [https://www.samengezond.nl/ Samen Gezond] | ||
+ | * [https://keerdiabetesom.nl/ Keer Diabetes 2 om] | ||
+ | * [https://voedingleeft.nl/ Stichting Voeding Leeft] | ||
+ | * [https://nierstichting.nl/professionals/ De Nierstichting] | ||
+ | * [https://www.artsenleefstijl.nl/ Arts en Leefstijl] | ||
+ | * [https://jeleefstijlalsmedicijn.nl/ Stichting Je Leefstijl als Medicijn] | ||
{{Footer - Leerlijn preventie}} | {{Footer - Leerlijn preventie}} |
Versie van 13 jun 2022 om 13:48
Inhoud
Relevantie
Door vaker het gesprek aan te gaan over leefstijlverandering en de patiënt te ondersteunen in dit proces, merk je dat dit je steeds makkelijker af zal gaan. Je herkent de barrières die je hierbij kan tegenkomen en hoe je daarop moet anticiperen. Bovendien doe je ervaring op met motiverende gespreksvoering en het opstellen van een individueel zorgplan. Hierbij kunnen de achtergrondinformatie en handvatten in deze bouwsteen je helpen leefstijlverandering met de patiënt te bespreken en de patiënt te motiveren, adviseren en indien nodig te verwijzen naar de juiste websites en andere hulpverleners/instanties.
Doelen
- Leefstijlverandering leren bespreken met de patiënt.
- In het verandertraject een ondersteunende rol leren spelen voor de patiënt.
- Ervaring opdoen met motiverende gespreksvoering.
- Ervaring opdoen met het opstellen van een individueel zorgplan.
- Kennis opdoen van waar je achtergrondinformatie voor patiënten kunt vinden en hen heen kunt verwijzen.
- Handvaten leren gebruiken om leefstijlverandering te bespreken en gepaste begeleiden hierbij te bieden.
Gebruiksaanwijzing (voorbereiding)
In het NHG-artikel leefstijladvisering algemeen komt alles aan de orde. Het voorkomen of beperken van gezondheidsschade staat centraal en een actieve rol van de patiënt is essentieel. Enige motivatie van de patiënt is dus wel nodig! Huisarts en praktijkondersteuner kunnen de patiënt begeleiden bij diens zelfmanagement door middel van:
- Voorlichting over gezondheidsrisico’s en een gezonde leefstijl
- Motiveren en ondersteunen bij gedragsverandering
- Adviseren bij leefstijlverandering
- Verwijzen naar instanties, websites of hulpverleners
- In de nieuwe NHG-Zorgmodules Leefstijl staan uitgebreide richtlijnen over leefstijladvisering rondom de thema’s roken, alcohol, voeding en bewegen, met uitgebreide informatie.
- De patiënt inzicht geven in de risicofactoren voor de gezondheid kan met De Persoonlijke Gezondheidscheck. Hierna wordt een gezondheidsrapport gemaakt, met adviezen om de gezondheid te verbeteren.
- Gebruik maken van motiverende gespreksvoering, zie kopje Do’s and don’ts bij motiverende gespreksvoering.
- Door middel van leefstijlfactoren uitvragen en een plan van aanpak maken: Uitvragen alle leefstijlfactoren | Nederlands Huisartsen Genootschap.
- Samen met de patiënt opstellen van een individueel zorgplan.
- Stoppen met roken:
- Alcoholgebruik
- Meer bewegen
- Gezonde voeding
- Het Voedingscentrum
- Thuisarts.nl: Ik wil gezond eten
- Food First Network
- PAN Nederland; Nederlandse tak van vereniging die bewustzijn van plantaardige en onbewerkte voeding wil vergroten onder zorgprofessionals. Onder Toolkbox is een gratis gezonde voedingsgids te downloaden.
- Gezonde leefstijl als preventie bij DM – Diabetesvereniging Nederland
- Zorgstandaard diabetes
- De Hartstichting
- Stoppen met roken
- Alcoholgebruik
- Meer bewegen
- Lokale buurtsportcoach
- Programma’s bij fysiotherapeut
- RIVM: Gecombineerde Leefstijl Interventie
- Samen Gezond
- Gezonde voeding
- RIVM: Gecombineerde Leefstijl Interventie
- Verwijzen naar de diëtiste
- Bij diabetes en andere chronische ziekten: Keer Diabetes 2 om en Stichting Voeding Leeft hebben verschillende interventieprogramma's voor patiënten
- Websites genoemd bij ‘Adviseren’
Onderwijsactiviteiten
- Spreek met je opleider en de praktijkassistente af dat je graag patiënten met CZ/met een indicatie voor een leefstijlverandering op je spreekuur wilt zien. Wanneer je een patiënt gevonden hebt met:
- een nieuwe chronische ziekte (bijv. DM2, CVRM, COPD, nierfalen);
- een indicatie voor leefstijlverandering (bijv. overgewicht/obesitas, stoppen met roken, alcohol abuses).
- Bespreek of patiënt gemotiveerd is tot leefstijlverandering.
- Stel vast in welke veranderingsfase de patiënt zich bevindt.
- Exploreer welke wensen en mogelijkheden er zijn voor verandering.
- Bied een ondersteunende rol in het verandertraject.
- Maak gebruik van de zorgmodules en stel, indien toepasbaar, een individueel zorgplan op.
- Bespreek met je opleider en/of POH-S:
- wat jouw knelpunten zijn bij het bespreken van leefstijlverandering;
- hoe je een patiënt gemotiveerd hebt gehouden en hoe je motiverende gespreksvoering heb toegepast;
- hoe je ondersteuning van leefstijlverandering biedt bij een patiënt.
- Ga na wat je de volgende keer anders zou kunnen doen of anders zou aanpakken.
- Spreek met je opleider en/of POH-S over het opstellen van een individueel zorgplan.
- Bepreek met je opleider en/of POH-S:
- over ervaringen om leefstijlverandering met de patiënt te bespreken.
- Spreek met je opleider en/of POH-S over het opstellen van een individueel zorgplan.
Verenigingen die zich bezighouden met chronische ziekten
Naast de NHG-zorgmodules kun je inspiratie en tips halen van verenigingen die zich bezighouden met chronische ziekten:
- De Nierstichting
- Arts en Leefstijl voor nascholingen en verdieping leefstijl in de spreekkamer
- Keer Diabetes 2 om en Stichting Voeding Leeft hebben verschillende interventieprogramma's voor patiënten
- Stichting Je Leefstijl als Medicijn
Bronnen
- NHG
- Thuisarts.nl
- Ik stop nu.nl
- VNN
- Alles over sport
- Fit.nl
- Het Voedingscentrum
- Food First Network
- PAN Nederland
- Diabetesvereniging Nederland
- De Hartstichting
- Trimbos
- Alcoholinfo.nl
- Brijder Verslavingszorg
- Jellinek
- RIVM
- Samen Gezond
- Keer Diabetes 2 om
- Stichting Voeding Leeft
- De Nierstichting
- Arts en Leefstijl
- Stichting Je Leefstijl als Medicijn
De bouwstenen in de leerlijn preventie
De leerlijnen
Categorie: De 10 huisartsgeneeskundige thema's
Kort | Spoed | Chron | Ouderen | Kind | Psych | ALK | Pall | Preventie | Praktijk |
Korte episode zorg |
Spoedeisende zorg |
Chronische zorg |
Complexe ouderenzorg |
Zorg voor het kind |
Psychische klachten |
ALK |
Palliatieve zorg |
Preventie |
Praktijkmanagement |
Categorie: Competentiegebieden
Medisch handelen | Comm |
Maatsch. handelen | Weten |
Profess |
Medisch handelen |
Communicatie |
Maatschappelijk handelen |
Wetenschap |
Professionaliteit |
Categorie: Overige aandachtsgebieden
Diversiteit | Seksuali |
Innovatie |
Diversiteit |
Seksualiteit |
Innovatie |
- Leerlijn preventie
- Bouwsteen
- Auteur - Annemarie Schalkwijk
- Auteur - Louise Nooteboom
- Auteur - Marleen Offereins
- Auteur - Esther van Vlaanderen
- 1e Huisartsstage
- Klinische stage
- CZ stage
- GGZ stage
- 2e Huisartsstage
- KBA 9.2 - Leefstijl
- KBA 9.4 - Opsporen en selecteren
- Competentiegebied 1 - Medisch handelen
- Competentiegebied 2 - Communicatie
- Competentiegebied 5 - Maatschappelijk handelen
- Competentiegebied 6 - Kennis en wetenschap
- Competentiegebied 7 - Professionaliteit
- Toepassing - Leergesprek
- Toepassing - Praktijkleren
- Toepassing - Zelfstudie