Psychotherapeutische interventies - Oplossingsgericht werken: verschil tussen versies

Versie van 11 jun 2019 om 12:35

Relevantie

Huisartsen krijgen op het spreekuur veel te maken met psychische problemen en vinden dat vaak lastig omdat ze niet goed weten hoe te handelen. Een aantal gespreksvaardigheden en psychotherapeutische interventies zijn, in aangepaste vorm, ook door de huisarts gemakkelijk in te zetten tijdens een consult.

De POHGGZ gebruikt verschillende gespreksvaardigheden en psychotherapeutische interventies tijdens gesprekken met patiënten. Omdat de huisarts zijn POHGGZ moet (kunnen) superviseren is het nuttig weet te hebben van de methodieken die de POHGGZ gebruikt.

Doelen

• De aios kennis laten maken met de principes van ‘oplossingsgericht’ werken.
• De aios weet dat oplossingsgericht werken een breder toepassingsgebied heeft dan psychische problemen in engere zin. Het kan ook bij de begeleiding van chronische aandoeningen ingezet worden.
• De aios kan (elementen van) oplossingsgericht werken toepassen in de spreekuur-context.
• De aios oefent in een rollenspel de volgende elementen:
  • Gewenste situatie uitvragen
  • Schaalvragen stellen
  • Vragen naar succesfactoren
  • Vragen naar wat werkt
  • Maken van plan voor een eerst volgende kleine stap

Gebruiksaanwijzing

Deze bouwsteen bevat een tweetal losstaande onderwijsactiviteiten. Nummer 1 moedigt aan tot een discussie tijdens bijvoorbeeld een TKD aan de hand van de gegeven informatie en het te kijken filmpje. Nummer 2 bevat een presentatie die idealiter door een docent eigen wordt gemaakt, waarna tijdens de TKD deze besproken kan worden en geoefend kan worden met interventies. Aios kunnen een meegebrachte casus inbrengen (eventueel die uit onderwijsactiviteit 1) over iets waar ze tegen aan lopen bij patiënten.

Onderwijsactiviteit 1: Voorbereiding voor de TKD

• Aios inventariseren, in de twee weken voorafgaand aan het onderwijs, alle vragen die ze hebben over dit onderwerp.
• Vragen worden meegenomen bij de voorbereiding van het onderwijs.
• Aios lezen het artikel: Oplossingsgericht werken (volgt, red).
• Aios neemt casus mee, hetzij iets uit eigen leven waar ze tegen aanlopen of een patiënt.
• Aios bekijkt filmpje op Youtube.

Onderwijsactiviteit 2: Onderwijs door docent op TKD

• Presentatie met theorie/uitwerking
• Gespreksvaardigheden oefenen 
  • Rollenspel oplossingsgericht werken (20 minuten) 
    • Gewenste situatie uitvragen
    • Schaalvragen stellen
    • Vragen naar succesfactoren
    • Vragen naar wat werkt
    • Maken van plan voor een eerstvolgende kleine stap.
  • Observator ( observeert met behulp van observatieformulier ( toelichten =stappen in het gesprek. Gesprek 10 minuten. Terugblik HA eerst, dan patient en dan observator geeft feedback.)

Benodigdheden:

• Presentatie
• Flap schema (volgt, red)
• Kopieën document ‘wondervraag’ (volgt, red)
• Kopieën document ‘oplossingsgerichte vragen’ (volgt, red)

De Wondervraag

De wondervraag is een techniek uit de oplossingsgerichte therapie. De wondervraag kan ongeveer zo worden samengevat:

“Ik heb een beetje een vreemde vraag. Stel nu, dat je straks naar huis gaat en je maakt je dag af zoals je dat al van plan was. Je gaat naar huis, doet nog wat ter ontspanning en gaat dan naar bed. Je woelt misschien nog even voordat je in slaap valt, maar naar verloop van tijd lukt het toch. En terwijl je slaapt, voltrekt zich een ‘wonder’. Een wonder waardoor al de problemen waarvoor je hier bent, in één klap zijn verdwenen.

• Waar zou je ’s ochtends nu aan merken dat dit wonder zich voltrokken heeft?
• Wat zouden de mensen om je heen merken?
• Wat zou er allemaal anders zijn?

Extra literatuur

• 'Oplossingsgerichte vragen' door Fredrike Bannink
• 'Positieve gezondheidszorg' door Frederike Bannink en Pieter Jansen
• 'Oplossingsgericht coachen' door Insoo Kim Berg en Peter Szabó

Extra video's

Bronnen

De bouwstenen in de leerlijn psychische klachten

De leerlijnen

Categorie: De 10 huisartsgeneeskundige thema's

Categorie: Competentiegebieden

Categorie: Overige aandachtsgebieden