Leefstijlverandering bespreekbaar maken: verschil tussen versies
(redactie) |
|||
Regel 8: | Regel 8: | ||
{{auteur - Annemarie Schalkwijk}} | {{auteur - Annemarie Schalkwijk}} | ||
{{auteur - Louise Nooteboom}} | {{auteur - Louise Nooteboom}} | ||
+ | {{auteur - Marleen Offereins}} | ||
+ | {{auteur - Esther van Vlaanderen}} | ||
|- | |- | ||
|'''Stage''' | |'''Stage''' | ||
Regel 34: | Regel 36: | ||
{{Toepassing - Leergesprek}} | {{Toepassing - Leergesprek}} | ||
{{Toepassing - Praktijkleren}} | {{Toepassing - Praktijkleren}} | ||
+ | {{Toepassing - Zelfstudie}} | ||
|} | |} | ||
=== Relevantie === | === Relevantie === | ||
− | Door vaker het gesprek | + | Door vaker het gesprek aan te gaan over leefstijlverandering en de patiënt te ondersteunen in dit proces, merk je dat dit je steeds makkelijker af zal gaan. Je herkent de barrières die je hierbij kan tegenkomen en hoe je daarop moet anticiperen. Bovendien doe je ervaring op met motiverende gespreksvoering en het opstellen van een individueel zorgplan. Hierbij kunnen de achtergrondinformatie en handvatten in deze bouwsteen je helpen leefstijlverandering met de patiënt te bespreken en de patiënt te motiveren, adviseren en indien nodig te verwijzen naar de juiste websites en andere hulpverleners/instanties. |
=== Doelen === | === Doelen === | ||
* Leefstijlverandering leren bespreken met de patiënt. | * Leefstijlverandering leren bespreken met de patiënt. | ||
− | |||
* In het verandertraject een ondersteunende rol leren spelen voor de patiënt. | * In het verandertraject een ondersteunende rol leren spelen voor de patiënt. | ||
− | * | + | * Ervaring opdoen met motiverende gespreksvoering. |
− | * | + | * Ervaring opdoen met het opstellen van een individueel zorgplan. |
+ | * Kennis opdoen van waar je achtergrondinformatie voor patiënten kunt vinden en hen heen kunt verwijzen. | ||
+ | * Handvaten leren gebruiken om leefstijlverandering te bespreken en gepaste begeleiden hierbij te bieden. | ||
=== Gebruiksaanwijzing (voorbereiding) === | === Gebruiksaanwijzing (voorbereiding) === | ||
− | + | In het [https://www.nhg.org/themas/publicaties/leefstijladvisering-algemeen-volledige-tekst NHG-artikel leefstijladvisering algemeen] komt alles aan de orde. Het voorkomen of beperken van gezondheidsschade staat centraal en een actieve rol van de patiënt is essentieel. Enige motivatie van de patiënt is dus wel nodig! Huisarts en praktijkondersteuner kunnen de patiënt begeleiden bij diens zelfmanagement door middel van: | |
− | + | #'''Voorlichting''' over gezondheidsrisico’s en een gezonde leefstijl | |
− | * | + | #'''Motiveren en ondersteunen''' bij gedragsverandering |
− | * | + | #'''Adviseren''' bij leefstijlverandering |
− | + | #'''Verwijzen''' naar instanties, websites of hulpverleners | |
− | * | + | |
− | * | + | <div class="panel-group" id="accordion1"> |
− | + | <accordion parent="accordion" heading="1. Voorlichting" class="show"> | |
− | ** | + | *In de nieuwe [https://www.nhg.org/actueel/nieuws/nieuwe-nhg-zorgmodules-leefstijl NHG-Zorgmodules Leefstijl] staan uitgebreide richtlijnen over leefstijladvisering rondom de thema’s roken, alcohol, voeding en bewegen, met uitgebreide informatie. |
− | *** | + | *De patiënt inzicht geven in de risicofactoren voor de gezondheid kan met [https://www.persoonlijkegezondheidscheck.nl/ De Persoonlijke Gezondheidscheck]. Hierna wordt een gezondheidsrapport gemaakt, met adviezen om de gezondheid te verbeteren. |
− | *** | + | </accordion> |
+ | <accordion parent="accordion1" heading="2. Motiveren en ondersteunen"> | ||
+ | *Gebruik maken van motiverende gespreksvoering, zie kopje [https://www.nhg.org/themas/publicaties/leefstijladvisering-algemeen-volledige-tekst#algasp Do’s and don’ts bij motiverende gespreksvoering]. | ||
+ | *Door middel van leefstijlfactoren uitvragen en een plan van aanpak maken: [https://www.nhg.org/themas/publicaties/leefstijladvisering-algemeen-volledige-tekst#algasp Uitvragen alle leefstijlfactoren | Nederlands Huisartsen Genootschap]. | ||
+ | *Samen met de patiënt opstellen van een [https://referentiemodel.nhg.org/node/1342 individueel zorgplan]. | ||
+ | </accordion> | ||
+ | <accordion parent="accordion1" heading="3. Adviseren"> | ||
+ | *Stoppen met roken: | ||
+ | **[https://richtlijnen.nhg.org/behandelrichtlijnen/stoppen-met-roken#volledige-tekst NHG-behandelrichtlijn stoppen met roken] | ||
+ | **[https://www.nhg.org/themas/publicaties/nhg-zorgmodule-leefstijl-roken-samenvatting NHG-zorgmodule leefstijl roken] | ||
+ | *Alcoholgebruik | ||
+ | **VNN Stoppen met alcohol | ||
+ | *Meer bewegen | ||
+ | **Beweegrichtlijn | ||
+ | **Tips meer bewegen | ||
+ | *Gezonde voeding | ||
+ | **Het Voedingscentrum | ||
+ | **Thuisarts 'ik wil gezond eten' | ||
+ | **Food First Network | ||
+ | **PAN nl, Nederlandse tak van vereniging die bewustzijn van plantaardige en onbewerkte voeding wil vergroten onder zorgprofessionals. Onder Toolkit zijn gratis gezonde voedingsgids te downloaden. | ||
+ | **Gezonde leefstijl als preventie bij DM – Diabetesvereniging Nederland | ||
+ | **Zorgstandaard diabetes | ||
+ | **De Hartstichting | ||
+ | </accordion> | ||
+ | <accordion parent="accordion1" heading="4. Verwijzen"> | ||
+ | *Stoppen met roken | ||
+ | **Ik wil nu stoppen met roken | ||
+ | **Vind hulp bij jou in de buurt - Ik stop nu | ||
+ | **Hulp bij stoppen met roken | ||
+ | *Alcoholgebruik | ||
+ | **Alcoholinfo.nl | ||
+ | **Stichting de Brijder | ||
+ | **Jellinek | ||
+ | *Meer bewegen | ||
+ | **Lokale buurtsportcoach | ||
+ | **Programma’s bij fysiotherapeut | ||
+ | **Gecombineerde Leefstijl Interventie | ||
+ | **Samen Gezond | ||
+ | *Gezonde voeding | ||
+ | **Gecombineerde Leefstijl Interventie | ||
+ | **Verwijzen naar de diëtiste | ||
+ | **Bij diabetes en andere chronische ziekten: Keer Diabetes 2 om en Stichting Voeding Leeft hebben verschillende interventieprogramma's voor patiënten | ||
+ | **Websites genoemd bij ‘Adviseren’ | ||
+ | </accordion> | ||
+ | </div> | ||
=== Onderwijsactiviteiten === | === Onderwijsactiviteiten === |
Versie van 13 jun 2022 om 13:12
Inhoud
Relevantie
Door vaker het gesprek aan te gaan over leefstijlverandering en de patiënt te ondersteunen in dit proces, merk je dat dit je steeds makkelijker af zal gaan. Je herkent de barrières die je hierbij kan tegenkomen en hoe je daarop moet anticiperen. Bovendien doe je ervaring op met motiverende gespreksvoering en het opstellen van een individueel zorgplan. Hierbij kunnen de achtergrondinformatie en handvatten in deze bouwsteen je helpen leefstijlverandering met de patiënt te bespreken en de patiënt te motiveren, adviseren en indien nodig te verwijzen naar de juiste websites en andere hulpverleners/instanties.
Doelen
- Leefstijlverandering leren bespreken met de patiënt.
- In het verandertraject een ondersteunende rol leren spelen voor de patiënt.
- Ervaring opdoen met motiverende gespreksvoering.
- Ervaring opdoen met het opstellen van een individueel zorgplan.
- Kennis opdoen van waar je achtergrondinformatie voor patiënten kunt vinden en hen heen kunt verwijzen.
- Handvaten leren gebruiken om leefstijlverandering te bespreken en gepaste begeleiden hierbij te bieden.
Gebruiksaanwijzing (voorbereiding)
In het NHG-artikel leefstijladvisering algemeen komt alles aan de orde. Het voorkomen of beperken van gezondheidsschade staat centraal en een actieve rol van de patiënt is essentieel. Enige motivatie van de patiënt is dus wel nodig! Huisarts en praktijkondersteuner kunnen de patiënt begeleiden bij diens zelfmanagement door middel van:
- Voorlichting over gezondheidsrisico’s en een gezonde leefstijl
- Motiveren en ondersteunen bij gedragsverandering
- Adviseren bij leefstijlverandering
- Verwijzen naar instanties, websites of hulpverleners
- In de nieuwe NHG-Zorgmodules Leefstijl staan uitgebreide richtlijnen over leefstijladvisering rondom de thema’s roken, alcohol, voeding en bewegen, met uitgebreide informatie.
- De patiënt inzicht geven in de risicofactoren voor de gezondheid kan met De Persoonlijke Gezondheidscheck. Hierna wordt een gezondheidsrapport gemaakt, met adviezen om de gezondheid te verbeteren.
- Gebruik maken van motiverende gespreksvoering, zie kopje Do’s and don’ts bij motiverende gespreksvoering.
- Door middel van leefstijlfactoren uitvragen en een plan van aanpak maken: Uitvragen alle leefstijlfactoren | Nederlands Huisartsen Genootschap.
- Samen met de patiënt opstellen van een individueel zorgplan.
- Stoppen met roken:
- Alcoholgebruik
- VNN Stoppen met alcohol
- Meer bewegen
- Beweegrichtlijn
- Tips meer bewegen
- Gezonde voeding
- Het Voedingscentrum
- Thuisarts 'ik wil gezond eten'
- Food First Network
- PAN nl, Nederlandse tak van vereniging die bewustzijn van plantaardige en onbewerkte voeding wil vergroten onder zorgprofessionals. Onder Toolkit zijn gratis gezonde voedingsgids te downloaden.
- Gezonde leefstijl als preventie bij DM – Diabetesvereniging Nederland
- Zorgstandaard diabetes
- De Hartstichting
- Stoppen met roken
- Ik wil nu stoppen met roken
- Vind hulp bij jou in de buurt - Ik stop nu
- Hulp bij stoppen met roken
- Alcoholgebruik
- Alcoholinfo.nl
- Stichting de Brijder
- Jellinek
- Meer bewegen
- Lokale buurtsportcoach
- Programma’s bij fysiotherapeut
- Gecombineerde Leefstijl Interventie
- Samen Gezond
- Gezonde voeding
- Gecombineerde Leefstijl Interventie
- Verwijzen naar de diëtiste
- Bij diabetes en andere chronische ziekten: Keer Diabetes 2 om en Stichting Voeding Leeft hebben verschillende interventieprogramma's voor patiënten
- Websites genoemd bij ‘Adviseren’
Onderwijsactiviteiten
- Spreek met je opleider en de praktijkassistente af dat je graag patiënten met CZ/met een indicatie voor een leefstijlverandering op je spreekuur wilt zien.
- Spreek met je opleider en/of POH-S over ervaringen om leefstijlverandering met de patiënt te bespreken.
- Spreek met je opleider en/of POH-S over het opstellen van een individueel zorgplan.
- Selecteer een patiënt in de praktijk met:
- een nieuwe chronische ziekte (bijv. DM2, CVRM, COPD, nierfalen);
- een indicatie voor een leefstijlverandering (bijv. overgewicht/obesitas, stoppen met roken, alcohol abuses).
- Bespreek of patiënt gemotiveerd is tot leefstijlverandering.
- Stel vast in welke veranderingsfase de patiënt zich bevindt.
- Exploreer welke wensen en mogelijkheden er zijn voor verandering.
- Biedt een ondersteunende rol in het verandertraject.
- Bespreek met je opleider en/of POH-S:
- wat jouw knelpunten zijn bij het bespreken van leefstijlverandering;
- hoe je een patiënt gemotiveerd hebt gehouden;
- hoe je ondersteuning van leefstijlverandering biedt bij een patiënt.
Bronnen
De bouwstenen in de leerlijn preventie
De leerlijnen
Categorie: De 10 huisartsgeneeskundige thema's
Kort | Spoed | Chron | Ouderen | Kind | Psych | ALK | Pall | Preventie | Praktijk |
Korte episode zorg |
Spoedeisende zorg |
Chronische zorg |
Complexe ouderenzorg |
Zorg voor het kind |
Psychische klachten |
ALK |
Palliatieve zorg |
Preventie |
Praktijkmanagement |
Categorie: Competentiegebieden
Medisch handelen | Comm |
Maatsch. handelen | Weten |
Profess |
Medisch handelen |
Communicatie |
Maatschappelijk handelen |
Wetenschap |
Professionaliteit |
Categorie: Overige aandachtsgebieden
Diversiteit | Seksuali |
Innovatie |
Diversiteit |
Seksualiteit |
Innovatie |
- Leerlijn preventie
- Bouwsteen
- Auteur - Annemarie Schalkwijk
- Auteur - Louise Nooteboom
- Auteur - Marleen Offereins
- Auteur - Esther van Vlaanderen
- 1e Huisartsstage
- Klinische stage
- CZ stage
- GGZ stage
- 2e Huisartsstage
- KBA 9.2 - Leefstijl
- KBA 9.4 - Opsporen en selecteren
- Competentiegebied 1 - Medisch handelen
- Competentiegebied 2 - Communicatie
- Competentiegebied 5 - Maatschappelijk handelen
- Competentiegebied 6 - Kennis en wetenschap
- Competentiegebied 7 - Professionaliteit
- Toepassing - Leergesprek
- Toepassing - Praktijkleren
- Toepassing - Zelfstudie