Euthanasie bij dementie: verschil tussen versies

Jouw mening per fase van dementie. Dementie bestaat grofweg uit 3 fases:

• Beginnende dementie: beginnende veranderingen in capaciteiten en gedrag, beginnende vergeetachtigheid
• Matige dementie: hulp nodig bij ADL, meer vergeten, vaker zaken herhalen, moeite krijgen mensen te herkennen, dwalen, verstoord dag/nacht-ritme
• Ernstige dementie: geleidelijk volledig afhankelijk van anderen, forse cognitieve achteruitgang, incontinentie, spraakvermogen verliezen, onrust en agressie

Probeer voor deze 3 fasen te bedenken in hoeverre het in deze fase mogelijk zou zijn om euthanasie te verrichten. Is de patiënt in deze fase nog (voortdurend) wilsbekwaam? Heb je in deze fase een eerder opgestelde wilsverklaring nodig? Waar moet die aan voldoen om in deze fase nog over te mogen gaan tot euthanasie? Hoe stel je vast of er sprake is van ondraaglijk lijden?

Gebruik ook de Podcast van de huisartsopleiding VUmc voor handvatten en tips!

Webinar KNMG Bekijk de webinar van KNMG over de totstandkoming van het meest recente standpunt van KNMG rondom euthanasie bij dementie.

(met name: 8:15-11:10 ; 14:10-25:50 ; 33:30-42:45)

Bespreek in een leergesprek of je opleider wel eens het verzoek gehad heeft om euthanasie uit te voeren bij iemand met dementie.

• Hoe is dat verlopen? Wat waren de afwegingen om wel of niet op het verzoek in te gaan?
• Was er sprake van wilsonbekwaamheid? Was er een bruikbare wilsverklaring?
• Hoe heeft je opleider getoetst of de patiënt ondraaglijk leed? Wat heeft de doorslag gegeven om de euthanasie uit te voeren of er juist van af te zien?
• Zou jij het in deze casus ook hebben uitgevoerd?

Mocht je opleider nog nooit zo’n euthanasie gedaan hebben, bedenk dan samen wat jullie nodig hebben om in het geval van dementie gehoor te kunnen geven aan een euthanasieverzoek. Hoe zouden jullie dat dan aanpakken? Zou je het kunnen/willen?

Theorie. Schets het juridisch kader rondom euthanasie met daarin de belangrijkste zorgvuldigheidseisen. Gebruik hiervoor bijvoorbeeld informatie van het KNMG. Geef aan wat er anders is in geval van euthanasie bij dementie. Licht ook toe hoe dat in de verschillende stadia van dementie anders kan zijn. (zie bij zelfstudie de verschillende fasen)

Discussie. Kijk samen naar de video van het KNMG. Voer daarna een plenaire discussie, gebruik daarvoor eventueel de volgende vragen:

• Welke vragen komen bij jullie op na het zien van deze video?
• Zou je zelf bereid zijn om euthanasie te verlenen als de patiënt dementie heeft? Waarom wel/niet?
• Maakt het dan nog uit in welk stadium de patiënt verkeert?
• Wat zou je nodig hebben om aan een dergelijk verzoek te kunnen voldoen?
• Is er een verschil in je bereidheid tot euthanasie bij somatische aandoeningen versus euthanasie bij dementie? Waar zit dat verschil hem in?

Casuïstiek. Laat iedereen ter voorbereiding de Podcast van de huisartsopleiding VUmc luisteren: Neem een casus mee uit de praktijk of verzin er een over een patiënt met gediagnosticeerde dementie die een euthanasieverzoek bij je doet. Ga met je mede-AIOS stap voor stap door het verloop van de dementie heen in de casus en bedenk wat bij elke stap relevant is.

• Wanneer wil je een wilsverklaring ontvangen? Op welk moment breng je die weer ter sprake?
• Ga je het proces met de patiënt alleen aan of adviseer je dat hij/zij iemand aanwijst als vertrouwenspersoon? Wanneer kan die persoon voor jou als arts van pas komen?
• Op welk moment betrek je een SOG in het proces?