Het consult loopt vast, ondanks voldoende zekerheid over huisartsgeneeskundige kennis, vaardigheid en KR (KR-module 3)

Leerlijn korte episode zorg
Auteur	em. prof. dr. Henk de Vries; dr. Yeun Ying Wong; Jolijn de Graaff;
Stage	1e Huisartsstage;
KBA	1. Consult filteren;
Competenties	Communicatie; Professionaliteit;
Leerplek	Leergesprek; Onderwijsprogramma;

Inhoud

1 Inleiding
- 1.1 Voorbeelden van 'onzekerheid' bij de aios
2 Relevantie
3 Onderwijsactiviteiten
- 3.1 Bron

Inleiding

Er zijn diverse redenen waardoor een consult (achteraf gezien) niet soepel loopt. Het klinisch redeneren kan geblokkeerd raken door een gevoel van onzekerheid. Het gaat daarbij niet om medische kennis (de aios wéét achteraf wel wat zij ‘volgens de boekjes’ zou moeten doen), maar het lukt de aios op dat moment niet om een beslissing of de regie te nemen, te prioriteren, of los te laten, dan wel haar verantwoordelijkheid te nemen, enzovoorts.

De aios benoemt dit veelal als ‘onzeker zijn’. De opleider kan dit opvallen als een 'moment van verbazing' over het denken/handelen van de aios.

Voorbeelden van 'onzekerheid' bij de aios

Hieronder volgen enkele voorbeelden die de opleider (en aios) aanleiding kunnen geven om de onzekerheid bij het klinisch redeneren na te bespreken. Het leergesprek is dé plek om een consult, waarin - of waarna - onzekerheid optreedt, te analyseren (zie analyse lijst).

Consultatie van opleider:

de aios vraagt alleen bevestiging (weet het soms beter dan opleider!)
de aios vraagt de opleider heel weinig….
……..

Het patiëntenconsult:

wordt rommelig na de intake en vraagverheldering…..
de aios ‘vergeet’ een essentieel onderzoek te doen…..
de aios vertelt de patiënt dat afwachten de beste optie is, maar ….”u kunt ook”…
de aios verwijst de patiënt toch, terwijl verloop van consult en klacht daar niet om vraagt
……….

De observatie door opleider/ aios dat:

de aios uitgeput raakt na een paar maanden als (h)aios
de aios na 4 maanden nog het liefst alles nabespreekt
de aios niet kan slapen na een visite
...........

Relevantie

Deze momenten van verbazing over het handelen van een aios zijn belangrijke momenten om na te bespreken. Wat gebeurt er bij de aios op dat moment? Welke factoren spelen mee en waarom hebben ze deze uitwerking op de aios? Reflectie en feedback op die momenten is leerzaam voor de aios (en vaak ook voor de opleider).

Onderwijsactiviteiten

Constateer samen met de aios waar het probleem (“het klinisch redeneren werd verstoord”) voelbaar en/of zichtbaar werd. Hierbij is het belangrijk dat de aios niet een probleem wordt aangepraat! (= flinke valkuil voor opleiders!)

Met de lijst in de onderstaande uitklapbalk onderzoeken de opleider en aios samen welke factoren de verstoring hebben veroorzaakt. De aios moet hier vrijuit kunnen terugkijken/reflecteren op de situatie en zal wikken en wegen… Dit is een proces. En kost dus tijd.

Bespreek wat de aios kan helpen om de volgende keer beter voorbereid te zijn (zie ook nabespreking in leergesprek in het voorbeeld casus A).

Vragen ter analyse reflectie onzekerheid klinisch redeneren

(deze lijst heeft grote overeenkomsten met ‘het Communicatiewiel’ - APC, jaar 3; en is niet compleet...):

 A.	In hoeverre spelen persoonlijke factoren bij jou een rol?

Bijvoorbeeld: • eerdere medische ervaring • perfectionisme • eigen thuissituatie • eigen gezondheid • perfectionisme of andere trekken • de ideeën over hoe anderen naar je kijken • ...?

 B.	In hoeverre spelen patiënt-factoren een rol?

Bijvoorbeeld: • eisende patiënt • barrières in communicatie • culturele diversiteit • laaggeletterdheid • ...?

 C.	In hoeverre speelt de context een rol?

Bijvoorbeeld: • drukte • spoed • vrijdagmiddag • pas een fout gemaakt • moe • ...?

 D.	Is deze situatie vergelijkbaar met andere waarbij je je onzeker voelt?

Zijn er patronen herkenbaar? Dit is essentieel om gedurende de opleiding te herkennen door aios en opleider.

Bron

Casus A. Een meisje met uwi en pijn in flank

De bouwstenen in de leerlijn korte episode zorg

De leerlijnen

Leerlijn korte episode zorg
Auteur	em. prof. dr. Henk de Vries dr. Yeun Ying Wong Jolijn de Graaff
Stage	1e Huisartsstage
KBA	1. Consult filteren
Competenties	Communicatie Professionaliteit
Leerplek	Leergesprek Onderwijsprogramma