Valpreventie: verschil tussen versies

Leerlijn complexe ouderenzorg
Auteur	Els Licht; Niek van Asperen;
Stage	CZ stage; 2e Huisartsstage;
KBA	7. Veiligheid
Competenties	Samenwerken; Maatschappelijk handelen; Kennis en wetenschap; Professionaliteit;
Leerplek	Leergesprek; Praktijkleren; Onderwijsprogramma;
Trefwoord	Volgt

Versie van 26 nov 2018 om 17:00

Relevantie

Een van de problemen waar ouderen mee te maken krijgen is verminderde mobiliteit en een verhoogd risico om te vallen. Het valrisico neemt toe met leeftijd, boven de 65 valt 30% 1x per jaar en boven de 80 50% minstens een keer. Per jaar komen er zo’n 100.000 ouderen na een ongeval op de SEH waarvan er bijna 70.000 opgenomen worden en meer dan 3500 overlijden (veiligheid.nl). Als huisarts is het mede jouw verantwoordelijkheid om je patiënten hier zo goemogelijk voor te behoeden.

Doel

Heeft de benodigde kennis en kunde om binnen zijn praktijk een valpreventie programma op te zetten en uit te voeren.

Subdoelen

Heeft inzicht in de risicofactoren op vallen.
Weet welke behandelingen het valrisico kunnen verkleinen.
Heeft een overzicht van de partijen die bij valpreventie betrokken zijn in de regio.
Weet hoe binnen zijn praktijk het valpreventieprogramma opgezet is.

Werkvormen:

Terugkomdagonderwijs:

Valpreventie maakt onderdeel uit van het expert onderwijs. Een alternatief hiervoor 1 of 2 AIOS de NHG bijscholing de vallende oudere in de leergroep te laten geven (handleiding en ppt).

Tijdens de chronische zorg stage:

Ga na of er op jouw stageplek een valpreventieprogramma is. Beschrijf hoe dit opgezet is en welke hulpverleners er allemaal bij betrokken zijn.
Bespreek met je stagebegeleider dit valpreventieprogramma. Welke mensen worden er geïncludeerd? Zou er sprake kunnen zijn van over- of onderdiagnostiek? In hoeverre is de arts bij dit programma betrokken? In hoeverre zou dit programma in de huisartsenpraktijk wenselijk en haalbaar zijn?

Tijdens de huisartsenstage:

Bespreek met je opleider wat er in zijn praktijk aan valpreventie gedaan wordt. Is er een programma of hangt het van de individuele arts af? Hoe zou hij in een ideale situatie willen dat het geregeld is en wat weerhoudt hem daar nu van?
Bespreek in de leergroep na wat de verschillen tussen de huisartsenpraktijken zijn en bedenkt wat de verbeterpunten voor jou praktijk zijn.
Een valpreventieprogramma opzetten en uitvoeren kost veel tijd en moeite. Laat een van de AIOS uit de groep uitzoeken of de zorgverzekeraar hier financiële compensatie voor geeft en wat de eisen zijn die hieraan verbonden zijn.
Valpreventie begint met het identificeren van de doelgroep. Het is in ieder geval goed om bij elke vallende oudere niet alleen het bekende subdurale hematoom uit te sluiten maar ook aandacht voor de reden van de val te hebben.

Gebruiksaanwijzing:

Een korte screening bij ouderen kan uit 2 vragen bestaan:

Bent u afgelopen 12 maanden gevallen?

Als hier positief op geantwoord is, moet nog aan een van de volgende 2 criteria voldaan worden om iemand valgevaarlijk te noemen.

Meer dan 1x gevallen
Moeite met bewegen, lopen of balans houden

In deze gevallen is het nuttig om een valanalyse te doen. Voorbeeld van hoe een gestructureerde uitgebreide valanalyse eruit kan zien staat op veiligheid.nl. Op deze site is tevens de hele valanalyse te downloaden. Gezien de uitgebreidheid van een goede valanalyse kan het nuttig zijn delen hiervan aan de fysiotherapeut of POH-ouderen uit te besteden.

Bij een oudere met een verhoogd valrisico zijn er meestal meerdere interventies nodig om het valrisico te verlagen. Aanbevelingen voor interventies worden in de nieuwe richtlijn preventie van valincidenten bij ouderen gegeven. Ook op de site veiligheid.nl staan voorbeelden van beschikbare interventies.

Bovenstaande bezigheden moeten voor een effectief programma geborgd worden met afspraken met alle betrokken partijen over wie welke verantwoordelijkheden heeft en waar alles vastgelegd wordt. De informatie over het opzetten van preventieprogramma’s staat beschreven bij de leerlijn preventie.

Verdere informatie over valpreventie:

NHG bijscholing De vallende oudere, Powerpoint (+-2uur) met toelichting
NHG richtlijn Fractuurpreventie
multidisciplinaire richtlijn preventie van valincidenten bij ouderen
Patiënteninformatie: veiligheid in en om huis voor ouderen van thuisarts
voorlichtingsmateriaal van veiligheid.nl

De bouwstenen in de leerlijn complexe ouderenzorg

De leerlijnen

@@ Regel 34: / Regel 34: @@
 |}
 === Relevantie ===
-Een van de problemen waar ouderen mee te maken krijgen is verminderde mobiliteit en een verhoogd risico om te vallen. Het valrisico neemt toe met leeftijd, boven de 65 valt 30% 1x per jaar en boven de 80 jaar 50% minstens een keer. Per jaar komen er zo’n 66.000 ouderen na een val op de SEH waarvan ongeveer de helft opgenomen wordt, 14.000 mensen breken hun heup. Als huisarts is het mede jouw verantwoordelijkheid om je patiënten hier zo goed mogelijk voor te behoeden.
+Een van de problemen waar ouderen mee te maken krijgen is verminderde mobiliteit en een verhoogd risico om te vallen. Het valrisico neemt toe met leeftijd, boven de 65 valt 30% 1x per jaar en boven de 80 50% minstens een keer. Per jaar komen er zo’n 100.000 ouderen na een ongeval op de SEH waarvan er bijna 70.000 opgenomen worden en meer dan 3500 overlijden ([https://www.veiligheid.nl/valpreventie/kennis-en-cijfers/cijfers veiligheid.nl]). Als huisarts is het mede jouw verantwoordelijkheid om je patiënten hier zo goemogelijk voor te behoeden.
 === Doel ===
@@ Regel 41: / Regel 41: @@
 ==== Subdoelen ====
 * Heeft inzicht in de risicofactoren op vallen.
-* Weet welke behandelingen het valrisico kunnen verlagen.
+* Weet welke behandelingen het valrisico kunnen verkleinen.
-* Heeft een overzicht van de partijen die bij valpreventie betrokken kunnen worden in zijn regio.
+* Heeft een overzicht van de partijen die bij valpreventie betrokken zijn in de regio.
 * Weet hoe binnen zijn praktijk het valpreventieprogramma opgezet is.
-=== Voorbereiding ===
+=== Werkvormen: ===
-Valpreventie begint met het identificeren van de doelgroep. Het is in ieder geval goed om bij elke vallende oudere niet alleen het bekende subdurale hematoom uit te sluiten maar ook aandacht voor de reden van de val te hebben.
+==== Terugkomdagonderwijs: ====
+* Valpreventie maakt onderdeel uit van het expert onderwijs. Een alternatief hiervoor 1 of 2 AIOS de NHG bijscholing de vallende oudere in de leergroep te laten geven ([https://www.nhg.org/sites/default/files/content/nhg_org/images/de_vallende_ouderen_pdf.pdf handleiding] en [https://www.nhg.org/sites/default/files/content/nhg_org/images/powerpoint_presentatie_de_vallende_ouderen.ppt ppt]).
+==== Tijdens de chronische zorg stage: ====
+* Ga na of er op jouw stageplek een valpreventieprogramma is. Beschrijf hoe dit opgezet is en welke hulpverleners er allemaal bij betrokken zijn.
+* Bespreek met je stagebegeleider dit valpreventieprogramma. Welke mensen worden er geïncludeerd? Zou er sprake kunnen zijn van over- of onderdiagnostiek? In hoeverre is de arts bij dit programma betrokken? In hoeverre zou dit programma in de huisartsenpraktijk wenselijk en haalbaar zijn?
+==== Tijdens de huisartsenstage: ====
+* Bespreek met je opleider wat er in zijn praktijk aan valpreventie gedaan wordt. Is er een programma of hangt het van de individuele arts af? Hoe zou hij in een ideale situatie willen dat het geregeld is en wat weerhoudt hem daar nu van?
+* Bespreek in de leergroep na wat de verschillen tussen de huisartsenpraktijken zijn en bedenkt wat de verbeterpunten voor jou praktijk zijn.
+* Een valpreventieprogramma opzetten en uitvoeren kost veel tijd en moeite. Laat een van de AIOS uit de groep uitzoeken of de zorgverzekeraar hier financiële compensatie voor geeft en wat de eisen zijn die hieraan verbonden zijn.
+* Valpreventie begint met het identificeren van de doelgroep. Het is in ieder geval goed om bij elke vallende oudere niet alleen het bekende subdurale hematoom uit te sluiten maar ook aandacht voor de reden van de val te hebben.
+=== Gebruiksaanwijzing: ===
 Een korte screening bij ouderen kan uit 2 vragen bestaan:
 * Bent u afgelopen 12 maanden gevallen?
@@ Regel 53: / Regel 66: @@
 * Meer dan 1x gevallen
 * Moeite met bewegen, lopen of balans houden
-In deze gevallen is het nuttig om een valanalyse te doen. Voorbeeld van hoe een gestructureerde uitgebreide [https://www.veiligheid.nl/valpreventie/interventies/screening/valanalyse valanalyse] eruit kan zien. Op deze site is de hele valanalyse te downloaden.  Gezien de uitgebreidheid van een goede valanalyse kan het nuttig zijn delen hiervan aan de fysiotherapeut of POH-ouderen uit te besteden.
+In deze gevallen is het nuttig om een valanalyse te doen. Voorbeeld van hoe een gestructureerde uitgebreide [https://www.veiligheid.nl/valpreventie/interventies/screening/valanalyse valanalyse] eruit kan zien staat op veiligheid.nl. Op deze site is tevens de hele valanalyse te downloaden. Gezien de uitgebreidheid van een goede valanalyse kan het nuttig zijn delen hiervan aan de fysiotherapeut of POH-ouderen uit te besteden.
-Bij een oudere met een verhoogd valrisico zijn er meestal meerdere interventies nodig om het valrisico te verlagen. Aanbevelingen voor interventies worden in de richtlijn van de geriatrie gegeven. De [https://www.nvkg.nl/sites/nvkg.nl/files/valincidenten-bij-ouderen-preventie-van.pdf oude richtlijn valpreventie uit 2004] met een op deze richtlijn gebaseerde [https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/preventie_van_valincidenten_bij_ouderen/startpagina_-_preventie_van_valincidenten.html site over valpreventie] met actuele aanpassingen. Ook op de site [https://www.veiligheid.nl/valpreventie/interventies/screening/valanalyse veiligheid.nl] staan voorbeelden van beschikbare interventies.
+Bij een oudere met een verhoogd valrisico zijn er meestal meerdere interventies nodig om het valrisico te verlagen. Aanbevelingen voor interventies worden in de nieuwe richtlijn [https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/preventie_van_valincidenten_bij_ouderen/startpagina_-_preventie_van_valincidenten.html preventie van valincidenten bij ouderen] gegeven. Ook op de site [https://www.veiligheid.nl/valpreventie/interventies/screening/valanalyse veiligheid.nl] staan voorbeelden van beschikbare interventies.
 Bovenstaande bezigheden moeten voor een effectief programma geborgd worden met afspraken met alle betrokken partijen over wie welke verantwoordelijkheden heeft en waar alles vastgelegd wordt. De informatie over het opzetten van preventieprogramma’s staat beschreven bij de [http://wiki.hovumc.nl/pages/viewpage.action?pageId=3541018 leerlijn preventie].
 Verdere informatie over valpreventie:
-* NHG bijscholing [https://www.nhg.org/scholing/onderwijsmateriaal-de-vallende-oudere De vallende oudere], Powerpoint (+-2uur) met toelichting
+* NHG bijscholing De vallende oudere, [https://www.nhg.org/sites/default/files/content/nhg_org/images/powerpoint_presentatie_de_vallende_ouderen.ppt Powerpoint] (+-2uur) [https://www.nhg.org/sites/default/files/content/nhg_org/images/de_vallende_ouderen_pdf.pdf met toelichting]
 * NHG richtlijn [https://www.nhg.org/standaarden/samenvatting/fractuurpreventie Fractuurpreventie]
-* Patiënteninformatie: [https://www.thuisarts.nl/veiligheid-in-en-om-huis-voor-ouderen veiligheid in en om huis voor ouderen]
+* multidisciplinaire richtlijn [https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/preventie_van_valincidenten_bij_ouderen/startpagina_-_preventie_van_valincidenten.html preventie van valincidenten bij ouderen]
+* Patiënteninformatie: [https://www.thuisarts.nl/veiligheid-in-en-om-huis-voor-ouderen veiligheid in en om huis voor ouderen] van thuisarts
+* voorlichtingsmateriaal van [https://www.veiligheid.nl/valpreventie/voorlichtingsmateriaal veiligheid.nl]
-=== Bouwstenen ===
+*
-==== Terugkomdag ====
-Valpreventie maakt onderdeel uit van het expert onderwijs. Een alternatief hiervoor 1 of 2 AIOS de NHG bijscholing [https://www.nhg.org/scholing/onderwijsmateriaal-de-vallende-oudere De vallende oudere] in de leergroep te laten geven.
-==== Tijdens de CZ stage ====
-* Ga na of er op jouw stageplek een valpreventieprogramma is. Beschrijf hoe dit opgezet is en welke hulpverleners er allemaal bij betrokken zijn.
-* Bespreek met je stagebegeleider dit valpreventieprogramma. welke mensen worden er geïncludeerd? Zou er sprake kunnen zijn van over- of onder diagnostiek? In hoeverre is de arts bij dit programma betrokken? In hoeverre zou dit programma in de huisartsenpraktijk wenselijk en haalbaar zijn?
-==== Tijdens de 2e huisartsenstage ====
-* Bespreek met je opleider wat er in zijn praktijk aan valpreventie gedaan wordt. Is er een programma of hangt het van de individuele arts af? Hoe zou hij in een ideale situatie willen dat het geregeld is en wat weerhoudt hem daar nu van?
-* Bespreek in de leergroep na wat de verschillen tussen de huisartsenpraktijken zijn en bedenkt wat de verbeterpunten voor jou praktijk zijn.
-* Een valpreventieprogramma opzetten en uitvoeren kost veel tijd en moeite. Laat een van de AIOS uit de groep uitzoeken of de zorgverzekeraar hier financiële compensatie voor geeft en wat de eisen zijn die hieraan verbonden zijn.
 {{Footer - Leerlijn complexe ouderenzorg}}

Leerlijn complexe ouderenzorg
Auteur	Els Licht Niek van Asperen
Stage	CZ stage 2e Huisartsstage
KBA	7. Veiligheid
Competenties	Samenwerken Maatschappelijk handelen Kennis en wetenschap Professionaliteit
Leerplek	Leergesprek Praktijkleren Onderwijsprogramma
Trefwoord	Volgt