Dementie; welke vormen zijn er?

Leerlijn complexe ouderenzorg
Auteur	Anouk Meijer; Vivian Kenter;
Stage	CZ stage; 2e Huisartsstage;
KBA	3. Intercurrente ziekten
Competenties	Medisch handelen;
Leerplek	Leergesprek; Onderwijsprogramma; Praktijkleren; Themaonderwijs; Zelfstudie;

Inhoud

1 Relevantie
2 Doel
3 Gebruiksaanwijzing
4 Onderwijsactiviteiten

Relevantie

Dementie is een hersenaandoening met cognitieve stoornissen als gevolg. Dementie is een syndroom en geen ziekte, het is een verzamelnaam voor ruim vijftig ziektes. In ongeveer twee derde van de gevallen is er sprake van de ziekte van Alzheimer. Andere veelvuldig voorkomende vormen van dementie zijn bijvoorbeeld vasculaire-, frontotemperale- en Lewy-body dementie. Ook mengvormen komen voor. Elke vorm heeft eigen kenmerken en kan in het verloop (gedrags)problemen in de omgang en toegenomen zorgbehoefte in de thuissituatie geven. Bij het herkennen van complexe problematiek en/of het vermoeden van de verschillende vormen dementie kan zo nodig de tweede lijn worden ingeschakeld. De specialist oudergeneeskunde (SO) kan in de regio ook een rol spelen bij het diagnosticeren. Het is belangrijk dat de AIOS zich bewust is van de verschillende vormen dementie en de bekendste vormen onderscheiden. Dit voor de juiste afstemming van de behandeling en zorgbehoefte(n) van de kwetsbare ouderen met dementie en hun mantelzorgers/naasten.

Doel

De AIOS bezit de kennis van de verschillende vormen van dementie.
De AIOS kan adequaat verwijzen bij complexe problematiek of het vermoeden van een bijzondere vorm dementie.
De AIOS ontwikkelt vaardigheden rondom het diagnosticeren van dementie.

Gebruiksaanwijzing

Deze bouwsteen bestaat uit een overzicht tabel en voorlichting filmpjes.

Deze informatie is te gebruiken voor zelfstudie met aansluitend een opdracht om in de huisartsenpraktijk of tijdens chronische zorg stage uit te voeren.

Onderwijsactiviteiten

Zelfstudie

De AIOS bekijkt de volgende filmpjes:

Wat is het verschil tussen dementie en Alzheimer?
De vele gezichten van dementie - Alzheimercentrum Erasmus MC
Wat is Frontotemporale dementie (FTD)?
Vormen van dementie: Vasculaire Dementie
Wat is Lewy body dementie?

De AIOS bestudeert deze tabel uit "nursing" en de uitleg op de site van alzheimer Nederland

Praktijkopdracht

Verwijs of consulteer de geriater of SO bij complexe problematiek of het vermoeden van dementie. Bespreek je werkwijze tijdens het leergesprek.

Bronnen

Bronnen van de tabel: “vormen dementie” uit Nursing

Zorgstandaard Dementie, Alzheimer Nederland & Vilans, 2013.
Het geriatrisch consultatieteam (GIDZ, Geriatrie In De Ziekenhuizen) in het Radboudumc in Nijmegen ondersteunt afdelingen bij de zorg voor kwetsbare ouderen. Doel van het GIDZ-team is het voorkomen van functionele achteruitgang en complicaties bij kwetsbare ouderen, zoals delier en vallen. Dewi Vestjens is geriatrisch verpleegkundige, Esther Feskens is activiteitentherapeut.
Plaats A van der. Kits D. De dag door met dementie – Kroese Kits Uitgeverij, januari 2016.
Alzheimer Nederland, verschillende vormen van dementie. www.alzheimer-nederland.nl > informatie > wat is dementie > vormen van dementie.
Jonker, C. Slaets, J. Verhey, F. > Handboek Dementie, laatste inzichten in diagnostiek en behandeling > Bohn Stafleu van Loghum 2009 > Bestellen: www.bsl.nl/shop

De bouwstenen in de leerlijn complexe ouderenzorg

De leerlijnen

Leerlijn complexe ouderenzorg
Auteur	Anouk Meijer Vivian Kenter
Stage	CZ stage 2e Huisartsstage
KBA	3. Intercurrente ziekten
Competenties	Medisch handelen
Leerplek	Leergesprek Onderwijsprogramma Praktijkleren Themaonderwijs Zelfstudie